Réttur - 01.01.1944, Page 52

Friedrich Engels:
Menningarskeið forsögunnar
Hér jer á cjtir inngangskajlinn að einu merkasta riti Friedrich
Engels, — Uppruna fjölskyldunnar, einkaeignaréttar og ríkisins.
— Geir Jónasson magistcr hejur séð um þýðinguna, og verður
vonandi ekki langt ]>angað til þessi ágœta bók kemur út í ís-
lenzkri þýðingu.
Morgan er sá fyrsti, sem af þrautprófaðri kunnáttu hefur reynt
að koma ákveðinni skipan á sögu frumstæðra þjóða. Og það er
áreiðanlegt, að flokkun hans verður að teljast fullgild, þangað til
mikilvægar viðbótarheimildir gera breytingar nauðsynlegar.
Það er um að ræða þrjú tímahil í þróunarsögu mannsins. Hið
fyrsta er tímahil villimennsku, annað hálfsiðunar og hið þriðja
tímabil siðmenningar. Morgan fæst eingöngu við tvö hin fyrri
og þróun þeirra til siðmenningar. Tveimur fyrri tímabilunum skiptir
hann í þrennt: frumskeið, miðskeið og lokaskeið — allt eftir fram-
förum í öflun fæðutegunda. Hann segir: Æðstu völd manna yfir
náttúrunni eru komin undir leikni á sviði íramleiðslu. Mannkynið
eru einu verurnar, sem segja má um, að náð hafi nærri algerum
tökum á matvælaöflun. Og allar framfarir mannkynsins standa,
beint eða óbeint, á grunni aukinna afkomuhátta.“ — Um þróun
fjölskyldunnar er svipaða sögu að segja, enda þótt aðgreining þró-
unarskeiðanna komi þar ekki jafn skýrt í ljós.
I. VILLIMENNSKA
FRUMSKEIÐ Bernska mannkynsins átti sér stað í skógum
heittempraða og kyrrabeltisins, þar sem það á uppruna sinn og
hefur a. m. k. að einhverju leyti hafzt við í trjám, því að annars væri
það óskiljanlegt, að hin ægilegu rándýr skyldu ekki tortíma því,