Morgunblaðið - 18.01.2007, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. JANÚAR 2007 19
AUSTURLAND
LANDIÐ
Eftir Hafþór Hreiðarsson
Húsavík | Tuttugu og þrír sóttu fisk-
vinnslunámskeið sem haldið var á
Húsavík á dögunum, á vegum Starfs-
fræðslunefndar fiskvinnslunnar.
Námskeiðið var haldið í samstarfi við
Verkalýðsfélag Húsavíkur og ná-
grennis og fiskvinnslufyrirtæki á
svæðinu, þ.e. Vísi hf., GPG fiskverkun
ehf. og Laugafisk hf.
Við námskeiðslok kom fram al-
menn ánægja starfsmannanna með
námskeiðið sem þeir efuðust ekki um
að gerði þá hæfari í starfi. Á nám-
skeiðinu, sem tók fjörutíu stundir, var
farið í þætti eins og fiskvinnslu og
gæðastjórnun, innra eftirlit, fjöl-
menningu, hreinlæti og gerlagróður,
sjálfsstyrkingu, samstarf og sam-
skipti á vinnustöðum, öryggismál,
skyndihjálp, líkamsbeitingu, atvinnu-
lífið og launakerfin.
108 erlendir ríkisborgarar
Aðalsteinn Árni Baldursson, for-
maður Verkalýðsfélags Húsavíkur og
nágrennis, segir að samkvæmt
ákvæðum kjarasamninga eigi starfs-
menn í fiskvinnslu rétt á námskeiðinu
og launahækkun að því loknu. „Það
tóku alls tuttugu og þrír starfsmenn
þátt í námskeiðinu, þar af einn ís-
lenskur, aðrir voru af erlendu bergi
brotnir,“ segir Aðalsteinn Árni og
bætir við að það séu veruleg umskipti
frá því fyrir nokkrum árum þegar
nær eingöngu íslenskir starfsmenn
sóttu námskeiðið sem haldið er árlega
á Húsavík.
Á undanförnum misserum hefur
erlendum ríkisborgurum fjölgað
verulega í Norðurþingi og þá sérstak-
lega á Húsavík. Aðalsteinn Árni segir
að samkvæmt bráðabirgðatölum frá
Hagstofunni voru erlendir ríkisborg-
arar í sveitarfélaginu hundrað og átta
í lok árs 2006 og hafði fjölgað um ríf-
lega 60% á tveimur árum, þar af eru
fimmtíu og sex Pólverjar eða ríflega
helmingur. Flestir þessara erlendu
ríkisborgara starfa í fiskvinnslu á
svæðinu þar sem illa hefur gengið að
manna þessi störf Íslendingum.
Aðeins einn Íslendingur
sótti fiskvinnslunámskeið
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Góðgæti Aðalsteinn Árni Baldursson og Steingerður Gísladóttir, starfs-
menn Verkalýðsfélagsins, önnuðust veitingar við námskeiðslok.
Garður | Sagnakvöld verður í
Byggðasafninu á Garðskaga í
kvöld, kl. 20, og þar koma fram þrír
leiðsögumenn. Sigrún Franklín
segir frá merkum minjum, Iða Brá
Vilhjálmsdóttir segir frá skip-
ströndum við Garðinn og Hildur
Harðardóttir segir meðal annars
frá séra Sigurði Sívertsen á Út-
skálum.
Leiðsögumenn
á sagnakvöldi
Borgarbyggð | Svæðið sem áður til-
heyrði Kolbeinsstaðahreppi í Snæ-
fellsnes- og Hnappadalssýslu telst
nú formlega til lögsagnarumdæmis
Mýra- og Borgarfjarðarsýslu, sam-
kvæmt reglugerð sem gefin var út
eftir áramót. Kemur þetta fram á
vef Skessuhorns.
Kolbeinsstaðahreppur var einn
þeirra fjögurra sveitarfélaga er í
vor sameinuðust í nýtt sveitarfélag
sem nú heitir Borgarbyggð og til-
heyra hin sveitarfélögin Mýra- og
Borgarfjarðarsýslu. Hreppurinn
var syðsti hluti Hnappadalssýslu og
var fyrr á öldum stundum talinn til
Mýrasýslu, segir Skessuhorn.
Hreppur flutt-
ur í Mýrasýslu
Eftir Smára Geirsson
smari@va.is
Neskaupstaður | Um þessar mund-
ir eru liðin 50 ár frá því að starf-
semi Fjórðungssjúkrahússins í Nes-
kaupstað (FSN) hófst en
sjúkrahúsið var formlega vígt 18.
janúar 1957.
Sjúkrahúsið hafði verið í bygg-
ingu frá árinu 1948 og sannarlega
mikið átak fyrir ekki stærra sam-
félag en Neskaupstaður var að
koma á fót stofnun af þessu tagi.
Bæjarfélagið lagði fram fjármagn
til byggingarinnar með nokkrum
styrk frá ríkissjóði en eins lögðu fé-
lagasamtök og einstaklingar í Nes-
kaupstað sitt af mörkum. Mikil ein-
ing ríkti í byggðarlaginu um
byggingu sjúkrahússins.
Tilkoma sjúkrahússins vakti
mikla athygli og þótti það vel búið.
Allur tækjabúnaður hafði verið
keyptur frá Þýskalandi og var af
fullkomnustu gerð. Elías Eyvinds-
son var ráðinn fyrsti yfirlæknir og
fyrsta yfirhjúkrunarkonan var fær-
eysk, Olga Marý Joensen að nafni.
Það var hátíðleg stund þegar efnt
var til vígslu sjúkrahússins. Margar
ræður voru fluttar og á meðal ann-
arra töluðu þrír ráðherrar, þeir
Hannibal Valdimarsson heilbrigðis-
og tryggingamálaráðherra, Lúðvík
Jósepsson sjávarútvegs- og við-
skiptaráðherra og Eysteinn Jóns-
son fjármálaráðherra. Allir ráðherr-
arnir rómuðu það framtak að koma
sjúkrahúsinu á fót og margir ræðu-
manna minntust séra Guðmundar
Helgasonar fyrrverandi sóknar-
prests í Norðfjarðarsókn en hann
átti í reynd frumkvæðið að því að
sjúkrahúsið reis.
Sannaði strax tilverurétt sinn
Strax eftir vígsluna hófst kröftug
starfsemi á sjúkrahúsinu auk þess
sem ellideild á efstu hæð þess var
fullnýtt. Á fyrstu dögum starfsem-
innar sannaði sjúkrahúsið svo sann-
arlega tilverurétt sinn því að í fleiri
en eitt skipti var þar bjargað
mannslífum í tilvikum þar sem
sjúklingarnir hefðu ekki þolað flutn-
ing á sjúkrahús í öðrum landshlut-
um. Þegar á fyrsta starfsárinu var
sjúkrahúsið sótt af sjúklingum sem
komu víða að af Austurlandi og eins
þjónaði það sjúkum og slösuðum
sjómönnum í ríkum mæli. Ekkert
fór á milli mála að vígsla sjúkra-
hússins í Neskaupstað markaði
tímamót í sögu heilbrigðisþjónustu
á Austurlandi og fljótlega ákváðu
yfirvöld heilbrigðismála að sjúkra-
húsið skyldi gegna hlutverki fjórð-
ungssjúkrahúss í landshlutanum.
Oft reyndist reksturinn erfiður
fjárhagslega og algengt að erfitt
væri að ráða fagfólk til starfa.
Reyndi því oft mikið á Stefán Þor-
leifsson sem gegndi starfi fram-
kvæmdastjóra frá upphafi og allt til
ársins 1986 og reyndar hafa eft-
irmenn hans einnig glímt við sama
vanda. Hvað varðar lækna sem
starfað hafa við sjúkrahúsið ber
sérstaklega að nefna Kristínu Gutt-
ormsson svæfingalækni en hún kom
til starfa árið 1963 og starfaði sam-
fellt við stofnunina í meira en 40 ár.
Segja má að Kristín hafi því lengi
verið ákveðin kjölfesta í hinu fag-
lega starfi á sjúkrahúsinu.
Óx fljótt fiskur um hrygg
Árið 1973 hófust framkvæmdir
við byggingu nýs húss sem bætti
alla starfsaðstöðu á sjúkrahúsinu til
mikilla muna. Í því voru heilsu-
gæslustöð, rannsóknastofa, rönt-
gendeild, endurhæfingarstöð,
skurðdeild og sjúkradeild ásamt að-
stöðu fyrir ýmsa starfsemi sem
tengdist sjúkrahúsinu. Sama ár og
framkvæmdum við nýbygginguna
lauk endanlega var í fyrsta sinn
ráðinn lyflæknir að sjúkrahúsinu og
þar með voru allar forsendur fyrir
deildaskiptingu stofnunarinnar upp-
fylltar. Árið 1984 var tekinn í notk-
un fyrsti áfangi Breiðabliks, íbúða
aldraðra í Neskaupstað, en Breiða-
blik var beintengt sjúkrahúsinu og
fengu íbúar þess tiltekna þjónustu
þaðan. Síðan hefur í tvígang verið
byggt við Breiðablik og eru þar 27
íbúðir fyrir einstaklinga og hjón.
Um þessar mundir er unnið að
stækkun og endurbyggingu elsta
hluta sjúkrahússins og er gert ráð
fyrir að þeim framkvæmdum ljúki
snemma í vor. Þá mun húsið allt
hafa tekið stakkaskiptum og verða
hið nútímalegasta. Á efstu hæð,
sem er ný, verður fullkomin aðstaða
til endurhæfingar og á annarri hæð
hjúkrunardeild fyrir aldraða sem
mikil þörf er fyrir. Á neðstu hæð
verður síðan eldhús, matsalur
starfsfólks og skrifstofur.
Alla tíð hefur sjúkrahúsið notið
mikillar velvildar samfélagsins. Fé-
lagasamtök og fyrirtæki hafa stutt
stofnunina með ýmsum hætti og
drjúgur hluti tækjabúnaðar sjúkra-
hússins er til kominn vegna gjafa. Á
síðustu árum hafa Hollvinasamtök
sjúkrahússins starfað af miklum
krafti og staðið fyrir kaupum á nýj-
um búnaði í ríkum mæli. Dýrasta
tækið sem samtökin hafa gefið er
sneiðmyndatæki sem gjörbreytti
þeirri þjónustu sem sjúkrahúsið
getur veitt.
Að undanförnu hefur átt sér stað
mikil uppbygging á Austurlandi og
hefur hún svo sannarlega haft áhrif
á starfsemi Fjórðungssjúkrahúss-
ins. Frá árinu 2003 hefur vöxtur
starfseminnar verið sem aldrei fyrr
og á það við um öll svið. Fjöldi inn-
lagna og ferilverka hefur aukist
mikið á þessu tímabili. Starfsemin á
skurðstofu hefur vaxið ár frá ári,
líkt og starfsemi fæðingardeildar,
rannsóknastofu og heilsugæslu.
Myndgreiningum hefur fjölgað og
sneiðmyndarannsóknir voru um 560
á síðasta ári og á eftir að fjölga
verulega á nýbyrjuðu ári. Svefn-
rannsóknir eru ört vaxandi þáttur
og endurhæfingarstarfsemin eykst
hröðum skrefum. FSN hefur notið
góðs samstarfs við Landspítalann
og Fjórðungssjúkrahúsið á Akur-
eyri hvað varðar afleysingalækna.
Heimsóknir sérfræðinga eru fastur
liður og sérfræðingarnir gera oft
aðgerðir sínar á sjúkrahúsinu.
Björn Magnússon er forstöðulæknir
FSN og yfir lyflæknissviði. Jón H.
H. Sen skurðlæknir er yfirlæknir
handlæknisdeildar. Ráða á svæf-
ingalækni í fast starf á þessu ári,
sem og fjórða lækninn innan
skamms. Rekstrarstjóri FSN er
Valdimar O. Hermannsson.
Lífum bjargað frá fyrsta degi
Morgunblaðið/Kristín Ágústsdóttir
Framþróun Fjórðungssjúkrahúsið í Neskaupstað hefur jafnan verið vel tækjum búið. Skurðstofan, t.h., var t.d. strax á fyrsta starfsárinu búin bestu fáan-
legum tækjum þeirrar tíðar og skipti gríðarlegu máli í starfseminni. Sneiðmyndatækið, t.v., var nýlega gefið af hollvinasamtökum sjúkrahússins.
Fimmtíu ára starfsafmæli Fjórðungssjúkrahússins í Neskaupstað fagnað í dag
Ljósmynd/Skjala- og myndasafn Norðfjarðar, Sigurður Guðmundsson.
Ljósmynd/Skjala- og myndasafn Norðfj., Sigurður Guðmundss.
Vígsludagurinn Bæjarstjórn, sjúkrahússtjórn, ráðherrar og læknar fögn-
uðu opnun hins nýja sjúkrahúss á Norðfirði 19. febrúar 1957.
Í HNOTSKURN
»Fjórðungssjúkrahúsið íNeskaupstað hefur nú
starfað í 50 ár og lýkur brátt
miklum endurbótum og við-
byggingu við stofnunina, en
einnig var byggt við á áttunda
áratug síðustu aldar.
»Mikill vöxtur hefur verið ístarfsemi sjúkrahússins,
ekki síst frá árinu 2003 og
fjöldi innlagna og ferilverka
aukist til muna.
»Ráða á svæfingalækni áárinu auk fjórða læknisins
á næstu mánuðum.