Morgunblaðið - 30.04.2008, Blaðsíða 8

8 MIÐVIKUDAGUR 30. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
KOSTNAÐUR vegna meðferðar á
legudeildum Landspítalans (LSH)
er mjög sambærilegur við kostnað á
sænskum sjúkrahúsum, samkvæmt
samanburði sem heilbrigðisráðu-
neytið og LSH létu vinna í samvinnu
við sænska heilbrigðisráðuneytið og
norræna DRG-setrið. Borinn var
saman kostnaður hjá LSH og tutt-
ugu sænskum sjúkrahúsum. Þegar
einungis háskólasjúkrahús voru tek-
in til samanburðar reyndist kostn-
aður á LSH lægri en hjá þeim
sænsku. Þetta kom fram í umfjöllun
Önnu Lilju Gunnarsdóttur, fram-
kvæmdastjóra fjárreiðna og upplýs-
inga á Landspítalanum, um árs-
reikning spítalans á ársfundinum í
gær.
Anna Lilja sagði að meðallegutími
hefði almennt verið lengri á LSH en
á sænsku sjúkrahúsunum. Ein
helsta ástæða lengri legutíma á LSH
á undanförnum árum er að fram-
haldsúrræði hefur skort og því
dvöldu sjúklingar lengur á sjúkra-
húsinu en ella. Anna Lilja sagði að á
þessu ári hefði létt á þessum vanda.
Fjárheimildir til rekstrar LSH
voru í fyrra tæplega 35,4 milljarðar
króna. Þar af voru sértekjur 2,867
milljarðar og jukust þær um rúm
23% frá árinu áður. Sértekjurnar
voru aðallega vegna aukinnar þjón-
ustu á rannsóknardeildum og göngu-
deildum.
Heildargjöld LSH í fyrra námu
rúmlega 35,8 milljörðum króna og
höfðu hækkað um 11,3% á milli ára.
Launagjöld voru rúmlega 24 millj-
arðar króna eða um tveir þriðju hlut-
ar útgjaldanna. Launagjöldin höfðu
hækkað um 10,5% frá fyrra ári.
Rekstrargjöld, að meðtöldum S-
merktum lyfjum, voru rúm 30% af
heildargjöldum spítalans. Fjár-
magnsgjöld (vextir) í fyrra námu 145
milljónum. Anna Lilja sagði það
sýna glöggt hina erfiðu greiðslu-
stöðu sem spítalinn glímdi við á
árinu og þurfti þar af leiðandi að
greiða talsverða dráttarvexti vegna
vanskila við birgja spítalans. Gjöld
umfram tekjur voru 436 milljónir í
fyrra, eða 1,2% af veltu. Veittar voru
777 milljónir á fjáraukalögum til að
greiða uppsafnaðaðan rekstrarhalla
í efnahagsreikningi. Niðurstaða árs-
ins varð því sú að tekjur LSH urðu
341 milljón umfram gjöld.
Rekstrargjöld jukust um 9,6%
milli ára. Samanlagður kostnaðar-
auki vegna lyfja, lækninga-, hjúkr-
unar- og rannsóknarvara jókst um
rúm 12%. Þessir kostnaðarliðið hafa
hækkað umfram hækkun neyslu-
verðsvísitölu á undanförnum árum. Í
máli Önnu Lilju kom fram að áhuga-
vert væri að LSH, í samvinnu við
Hagstofuna, gæfi út sérstaka spít-
alavísitölu sem myndi endurspegla
áhrif klínískra tækniframfara á
kostnað þessara aðfanga.
Skammtímakröfur í árslok voru
1.123 milljónir og höfðu hækkað um-
talsvert milli ára. Orsök þess var
m.a. mikil skuldasöfnun annarra
heilbrigðisstofnana.
Heildargjöld nær 36 milljarðar
Samanburður sýnir að kostnaður vegna meðferðar á
legudeildum Landspítalans er mjög sambærilegur
eða lægri en á sænskum sjúkrahúsum
 

  
 




 









 







 





 

!!
"!  # 
!!
"! 



$%&$'
$(%')*
*%+,+
&'
))'
(%&-&
(%*-$
!"#
$"$#
!"#
"#
$"#
"#
"#
!"#
"#
"#
%

& & 
%

& & 

   



 


'(
 )
'(
 )
Í HNOTSKURN
»Á venjulegum virkum degi ertekið á móti 255 sjúklingum á
slysa- og bráðamóttöku Land-
spítalans og 32 börn koma á
bráðamóttöku Barnaspítala
Hringsins, samkvæmt ársskýrslu
Landspítalans 2007.
»Á sama degi leggjast 75 sjúk-lingar á legudeildir og 1.659
sjúklingar koma á dag- og
göngudeildir. Sjúkrahústengd
heimaþjónusta fer í 44 heimavitj-
anir og 669 eru á legudeildum.
»Á venjulegum degi fæðastníu börn á Landspítalanum,
55 sjúklingar fara í skurðaðgerð,
tólf eru á gjörgæslu og 20 sjúk-
lingar koma í blóðskilun. Á sama
degi eru 63 sjúklingar svæfðir
eða deyfðir af svæfingarsérfræð-
ingum og 480 myndgreining-
arrannsóknir eru gerðar.
»Á venjulegum virkum degieru um 2.900 manns í vinnu á
Landspítalanum, þar er eldaður
matur fyrir 4.300 manns, þvegin
4,6 tonn af þvotti og 1.823 sím-
hringingum svarað í símaveri
spítalans.
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
GUÐLAUGUR Þór Þórðarson heil-
brigðisráðherra kynnti frumvarp um
stofnun nýrrar sjúkratrygg-
ingastofnunar í ríkisstjórn í gær-
morgun. Sjúkratryggingastofnun
mun heyra undir heilbrigðisráðu-
neytið og á að taka til starfa 1. sept-
ember næstkomandi. Guðlaugur Þór
greindi frá þessu á ársfundi Land-
spítalans sem haldinn var í Salnum í
Kópavogi í gær.
„Þeir kostir sem ætlunin er að ná
fram með starfsemi sjúkratrygg-
ingastofnunarinnar og markvissri
notkun á mismunandi greiðslukerf-
um eru aukið gegnsæi á starfsemi
sjúkrahúsa, aukinn hvati til afkasta
og sveigjanleiki til að beina starfsemi
í ákveðinn farveg miðað við þörf á
hverjum tíma. Þannig verður einfald-
ara að taka á biðlistum og að efla
ákveðna þjónustu í samræmi við
stefnu ráðuneytis og áherslur á
hverjum tíma. Markmiðið er að til
verði fjármögnunarkerfi sem með
ákveðnu gegnsæi stuðlar að trausti
milli kaupenda og seljanda þjónustu,
fjölbreytilegri rekstrarformum,
markvissari fjárveitingum og bættri
fjármálastjórn heilbrigðisstofnana,“
sagði Guðlaugur Þór.
Meginávinningur fyrir sjúkra-
húsið verður að framlög munu fylgja
umfangi starfsemi. Hin nýja sjúkra-
tryggingastofnun á ekki að valda
byltingu í fjármögnun heilbrigð-
iskerfisins, en löngu þarfar breyt-
ingar verða engu að síður innleiddar.
Þær munu m.a. lúta að skilgreiningu
á kostnaði, kaupum á þjónustu og
samþættingu ábyrgðar og valds yfir
fjármálum.
Guðlaugur Þór sagði að nefnd sem
skipuð var í byrjun ársins væri að
leggja lokahönd á tillögur um hvern-
ig styrkja mætti heilsugæslu á höf-
uðborgarsvæðinu þannig að hún
gegndi betur því hlutverki að vera
undirstaða heilbrigðisþjónustunnar
og fyrsti viðkomustaður sjúklinga.
Hann kvaðst hafa ákveðið að útvíkka
verksvið nefndarinnar þannig að hún
gerði einnig tillögur varðandi skipu-
lag heilbrigðisþjónustu á Reykjanesi,
í Hafnarfirði, á Suðurlandi og Vest-
urlandi.
Skipulag endurspegli þjónustu
Ráðgjafarnefnd um málefni Land-
spítalans, undir stjórn Vilhjálms Eg-
ilssonar, mun kynna heilbrigð-
isráðherranum skýrslu sína í
sumarbyrjun. Guðlaugur Þór upp-
lýsti að í henni yrði m.a. lögð mikil
áhersla á að skipulag spítalans end-
urspeglaði sem best áherslu á þjón-
ustu við skjólstæðinga hans. Það yrði
m.a. gert með því að leggja áherslu á
dreifstýringu þar sem fjárhagsleg og
fagleg ábyrgð færi saman. „Starfs-
fólk fái, eftir því sem kostur gefst,
svigrúm til þess að takast á við
ábyrgð og taka þátt í þróun spítalans
jafnframt því sem áhersla verður
lögð á teymisvinnu. Þá verður vís-
inda- og kennsluhlutverki Landspít-
alans gert hátt undir höfði.“
Stefnt er að því að kynna vinnings-
tillögu í hönnunarsamkeppni um nýj-
an Landspítala undir lok þessa árs.
Þá verður og undirritaður samn-
ingur um hönnun nýja spítalans og er
gert ráð fyrir að fyrsta skóflustunga
verði tekin í lok ársins 2009. Ætla má
að hönnun og bygging meginhluta
sjúkrahússins taki alls um sjö ár.
100 milljarðar á ári
Íslendingar verja um 10% af verg-
um þjóðartekjum, um 100 milljörðum
króna, til heilbrigðismála á ári og eru
meðal þeirra þjóða sem mestu verja
til málaflokksins. Guðlaugur Þór
sagði ákveðin hættumerki fólgin í því
hve þjóðin væri ung. Reynslan sýndi
að hver einstaklingur eldri en 65 ára
kostaði heilbrigðiskerfið um fjórfalt
meira en þeir sem yngri væru.
Landspítalinn mun ekki njóta sín
sem tæknivætt háskólasjúkrahús
nema til staðar sé öflug heilsugæsla
og að hægt verði að bjóða langleg-
usjúklingum upp á viðunandi lausnir.
Hlutfall þeirra sem þurfa á lang-
tímaumönnun að halda hefur aukist
með hækkandi aldri fólks á Vest-
urlöndum. Guðlaugur Þór sagði að
við þyrftum að horfast í augu við
þetta brýna viðfangsefni heilbrigð-
iskerfa á Vesturlöndum.
Breyta þarf fjárveitingum
Nauðsynlegt er að gera hið fyrsta
breytingar á fjárveitingum til Land-
spítalans þannig að stór hluti þeirra
verði breytilegur og tengist starf-
seminni í ríkara mæli, að mati Björns
Zoëga, framkvæmdastjóra lækninga,
sem nú gegnir starfi forstjóra Land-
spítalans ásamt Önnu Stefánsdóttur,
framkvæmdastjóra hjúkrunar. Þetta
kom fram í setningarávarpi Björns á
ársfundi Landspítalans. Hann kvaðst
telja að fé þyrfti að fylgja verkum
sem unnin væru og sagði að slíkt fyr-
irkomulag væri í takt við stjórn-
arsáttmála núverandi ríkisstjórnar.
Björn sagði að úrvalsþjónusta við
sjúklinga væri meginverkefni spít-
alans. Því hefði verið ákveðið að
beina sjónum sérstaklega að verklagi
innan spítalans og þar væri víða verk
að vinna. Hann taldi tækifæri eink-
um felast í því að samræma verklag
og vinnuferla. Með því mætti koma í
veg fyrir tvíverknað, efla gæði og
bæta nýtingu fjármuna. Samhliða því
skapaðist tækifæri til vísindarann-
sókna. Björn taldi einkar brýnt að
nota tækifærið nú til að skapa nýtt
verklag sem legði grunninn að far-
sælli starfsemi í nýrri byggingu spít-
alans.
Meðal verkferla sem endurskoð-
aðir hafa verið undanfarið til að bæta
þjónustu við sjúklinga og auka skil-
virkni er nýtt verklag við móttöku á
slysa- og bráðamóttöku í Fossvogi.
Það miðar að því að stytta biðtíma
þar. Einnig nýtt verklag við endur-
lífgun og fræðslu til starfsmanna í
tengslum við það, svonefnt GÁT-
teymi sem er viðbragðsteymi gjör-
gæsludeilda vegna bráðatilfella á
legudeildum. Einnig vakti Björn at-
hygli á svonefndu fljótgreiningarferli
vegna sjúklinga sem greinast með
æxli í brjóstholi. Þeim er boðið að
koma til rannsóknar að morgni og kl.
15 sama dag liggja fyrir niðurstöður
sem eru kynntar sjúklingnum og
áframhaldandi meðferð ákveðin ef
þörf er á henni.
Þá kom fram hjá forstjóranum að
á hverju ári stunda um þúsund nem-
endur nám á Landspítalanum og að
þar er unnið umfangsmikið vísinda-
starf í samvinnu við Háskóla Íslands
og aðrar menntastofnanir.
Sérstakur gestur ársfundarins var
Frank B. Cerra, forseti heilbrigð-
isvísindaskólans í Minnesota-háskóla
í Bandaríkjunum. Hann hélt erindi
um samskipti slíks skóla við háskóla-
spítalann og þverfaglega menntun og
rannsóknir. Einnig voru nokkrir
starfsmenn Landspítalans heiðraðir
og afhentir fjórir styrkir úr Styrktar-
og verðlaunasjóði Bents Schevings
Thorsteinssonar.
Sjúkratryggingastofnun mun auka
sveigjanleika í heilbrigðiskerfinu
Forstjóri Landspít-
alans sagði á ársfundi
spítalans í gær að nauð-
synlegt væri að fjár-
veitingar yrðu breyti-
legar og að peningar
fylgdu verkum sem
unnin væru
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Ársfundur Landspítala 2008 Guðlaugur Þór Þórðarson heilbrigðisráðherra gerir ráð fyrir að fyrsta skóflustunga
að nýju háskólasjúkrahúsi verði tekin undir lok árs 2009 og hönnun og bygging meginhluta spítalans taki sjö ár.