Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1987, Side 52

Telji
eftirlitsmiðstöðin
að ástæða sé til
eftirgrennslunar,
leitar eða
björgunar skal
hún þegar gera
nauðsynlegar
ráðstafanir.
Á undanförnum
árum hefur verið
unnið að merkri
tilraun á vegum
samgönguráðu-
neytisins en það
er sjálfvirkt til-
kynningarkerfi
fyrir íslenska fiski-
skipaflotann.
52 VÍKINGUR
Tilkynningarskylda...
sinni á sólarhring svo og viö
brottför og komu úr höfn. Til-
kynningar bárust til eftirlitsmið-
stöðvar sem í upphafi var til
húsa í Slysavarnafélagshúsinu
við Grandagarð í Reykjavík,
um fjarrita frá strandarstöðvum
Landssímans.
Fljótlega var farið að huga að
sólarhringsvöktum í eftirlits-
miðstöðinni og tveimur skyldu-
timum á sólarhring þannig að
aldrei liðu meira en 12 tímar
milli tilkynninga frá skipum.
Lög um tilkynningarskyldu
íslenskra skipa voru sett 13.
maí 1977 og Slysavarnafélagi
íslands falin áframhaldandi
framkvæmd hennar. Með til-
kynningarskyldunni eiga öll
skip og bátar með fjarskipta-
búnað að láta vita um ferðir sín-
ar tvisvar á sólarhring og komu
til hafnar svo og bröttför úr
höfn. Hafsvæðinu í kring um
landið er skipt í ákveðna reiti,
sem markaðir eru á kort í þessu
augnamiði auk þess sem fylgst
er með skipunum á siglingu til
og frá erlendum höfnum. Telji
eftirlitsmiðstöðin að ástæða sé
til eftirgrennslunar, leitar eða
björgunar skal hún þegar gera
nauösynlegar ráðstafanir og
hafa um þær samráð við alla þá
er aðstoð geta veitt við eftir-
grennslan, leit eða björgun.
Það varö fljótlega Ijóst að erf-
itt yrði að sinna eftirliti með öll-
um þeim fjölda skipa sem nú
eru að veiðum við landið, án
þess að taka í notkun tölvur til
aö auðvelda eftirlitið og gera
það markvissara.
Árið 1983 var hafist handa
við gerð forrits, sem nota skyldi
í þessu skyni. Keypt var tölva
og hafin tilraunakeyrsla, sem
því miður mistókst vegna þess
að tölvan reyndist vera lengur
að vinna úr tilkynningum heldur
en vanur maður ásamt því að
ekki reyndist unnt að fá fjarrita.
Hugmyndin að baki notkunar á
tölvu var sú að skeyti til eftir-
listmiðstöðvarinnar frá strand-
arstöðvum Landssímans færu
um fjarritann beint til skráning-
ar á tölvuna án þess að starfs-
maður á vakt þyrfti að koma þar
nærri. Eins og áður sagði gekk
þetta ekki upp í fyrra skiptið, en
nú hafa verið fengin ný tæki og
tilraunakeyrsla staðið yfir í tæp-
an mánuð. Sú tilraunakeyrsla
lofar meiru en menn áttu von á
og eru likur á að fljótlega verði
endanlega hægt að leggja
handvirku aðferðina á hilluna.
Þess í stað gefist aukinn tími til
að gera skylduna nákvæmari
og hefjast fyrr handa en verið
hefur til aukins öryggis fyrir
sæfarendur.
Slysavarnafélag íslands
stendur í mikilli þakkarskuld við
þá aðila, sem lagt hafa þessu
máli lið, svo sem Oddfellow
stúkuna Þorfinn karlsefni en
stúkan gaf SVFÍ mjög fullkom-
inn fjarrita. Án hans hefði ekki
verið unnt að ná þeim árangri,
sem nú er að koma í Ijós. Enn-
fremur Hewlett packard á ís-
landi sem gaf tölvu þá, sem
notuð er við tilkynningarskyld-
una. Þá hefur ýmislegt verið
gert til að rekstur eftirlitsmið-
stöðvarinnarog björunarstjórn-
stöðvarinnar veröi sem örugg-
astur. Komið hefur verið fyrir
fullkominni Ijósavél í SVFÍ-hús-
inu ásamt sérstöku kerfi til að
tryggja áfallalausan rekstur
tölvunnar og í talsverðan tíma
án þess að rafmagn sé á hús-
inu og Ijósavél í gangi. Enn-
fremur hefur mjög fullkomnu
símakerfi ásamt vönduðu fjar-
skiptakerfi verið komið fyrir, til
að tryggja að reksturinn verði
sem áfallaminnstur.
Daglegar tilkynningar hafa
mestar orðið um 1870 og fer
þeim sífellt fjölgandi með
stækkun fiskiskipaflotans.
Fyrirsjáanlegt er að á næsta ári
fari þær yfir 2000. Ekki hefði
verið unnt að sinna svo mörg-
um tilkynningum ööruvísi en að
fjölga starfsfólki, en með notk-
un tölvunnar verður engin
breytinga á fjölda starfsmanna,
en hinsvegar gefst meiri tími til
að sinna eftirgrennslan eftir
skiþum.
Ef tilkynningu vantar frá skipi
hefst fljótlega eftirgrennslan og
er þá fyrst hringt í líklegar ver-
stöðvar miðað við fyrri tilkynn-
ingar. Jafnframt er auglýst í út-
varpi og strandarstöðvar beön-
ar um að spyrjast fyrir um
viðkomandi bát eða báta. Til-
kynningaskyldan hefur notið
aðstoðar fjölda fólks sem ekki
hefur talið eftir sér að leita í
höfnum og spyrjast fyrir ef að-
stoðar hefur verið leitað. Því er
sérstök ástæða að færa öllum
þeim er myndað hafa hina
sterku keðju umhverfis landið
álúðarþakkir fyrir ósérhlífna að-
stoð. í þeim hópi er fjölmargt
björgunarsveita- og slysa-
varnafólk auk lögreglu, hafnar-
varða og annarra starfsmanna
hinna ýmsu hafna.
Starfsmenn Tilkynningar-
skyldu íslenskra skipa eru nú 5,
allir skipstjórnarlærðir menn
með mikla starfsreynslu til sjós.
Auk þeirra er alltaf maður á
bakvakt vegna björgunarmið-
stöðvarinnar til útkalla í neyðar-
tilvikum, þar erjafnframt stjórn-
stöð hinna margþættu verk-
efna SVFÍ, neyðarsíminn er þar
staðsettur og beinar línur eða
fjarskiptasamband við nánustu
samstarfsaðila.
Á undanförnum árum hefur
veriö unnið að merkri tilraun á
vegum Samgönguráðuneytis-
ins en það er sjálfvirkt tilkynn-
ingarkerfi fyrir íslenska fiski-
skipaflotann. Það er verkfræð-
istofnun Háskólans, sem unnið
hefur að þessu verkefni undir
stjórn dr. Þorgeirs Pálssonar
prófessors. Það er ánægjulegt
að vita að unnið sé að slíku
verkefni af hálfu íslenskra vís-
indamanna og sá árangur, sem
fengist hefur nú þegar, gefur