Náttúrufræðingurinn - 1932, Blaðsíða 12

106 NÁTTÚRUFR^
Elztií fuglar heímsíns.
— Miðöldin vai- alveg sérstakt ríki í jarðsögunni, heimur fyrir
• sig, og þessi heimur hverfur að mestu sjónum vorum, og víkur
úr sessi fyrir öðrum nýjum, þegar miðöldinni lýkur, og nýir
tímar fara í hönd. Stórveldi skriðdýranna var bundið við mið-
öldina, en áður en henni lauk, lét móðir vor náttúran hinn
eilífa þróunarkraft skapa tvær nýjar greinar, á stofni hrygg-
dýranna; þessum tveimur nýgræðingum voru fengin völdin í
hendur, þegar miðöldin var á enda, þeir voru fuglarnir og
spendýrin.
Þótt engum dyljist það, að mikið djúp virðist staðfest á
milli skriðdýranna annars vegar, og fuglanna og spendýranna
hins vegar, að minnsta kosti um útlit, þá eru nú samt allir
þeir, sem þekkja gögn jarðlaganna, og málið hugsa, ásáttir um
það, að bæði spendýr og fuglar eru komin af skriðdýrunum,
skriðdýrin eru forfeður þeirra.
Þegar Charles Darwin skrifaði hina frægu bók sína ,,,The
Origin of Species", eða „uppyuni tegundanna“, árið 1859, um
framþróun dýraríkisins, gat hann þess, að það, sem einkum
mætti finna kenningunni til íoráttu, væri, að milliliði á milli
dýraflokkanna, til dæmis á milli skriðdýranna og fuglanna,
væri ekki ennþá búið að finna, enda þótt þeir samkvæmt kenn-
ingunni hefðu einhvern tíma hlotið að vera til. Þeir, sem voru
á móti kenningunni, héldu því fram, að ef hún væri rétt, mætti
ætlast til þess, að jarðlögin væru full af milliliðum, sem sýndu
hvernig ein tegundin hefði breytzt í aðra, eða einn dýraflokk-
urinn í annan. Þessu til andmælis sagði Darwin, að þekking
manna á dýraleifum jarðlaganna værS enn svo ófullkomin,
að milliliðirnar gætu vel verið til, þótt þeir væru ekki ennþá
þekktir, og líklegt væri, að sumir þeirra, að minnsta kosti, fynd-
ust fyrr eða síðar, ef tönn tímans hefði ekki þegar eyðilagt þá.
Aðeins tveimur árum seinna fékk kenning Darwins eina af þeim
mestu viðurkenningum, sem nokkur vísindalegur spádómur get-
ur hlotið, nefnilega viðurkennignu reynslunnar. Þetta ár, árið
1861, fannst nefnilega leirflaga við Solnhofen í Bayern, og í
þessari leirflögu var greinilegt mót af mjög einkennilegu dýri,
sem að nokkru leyti virtist fugl, að nokkru leyti skriðdýr, eins
konar milliliður á milli þessara tveggja flokka, einmitt eins
og kenning Darwins hafði gert ráð fyrir. Andmælendum