Náttúrufræðingurinn - 1963, Blaðsíða 49

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
43
Ritfregn
Jakob E. Lange & Morten Lange: ILLUSTRFRET SVAMPEFLORA. Gads
forlag 1961. Kaupmannahöfn.
Það má teljast til hinna mestu viðburða í sögu sveppafræðinnar, þegar teikn-
ingar Jakobs E. Lange af dönskum blaðsveppum í Flora Agaricina Danica
tóku að birtast árið 1935. Mun þetta rit jafnan verða talið til hinna beztu
grundvallarrita á þessu sviði, einkum eru þó teikningarnar eindæma vel gerðar.
Skoðun Langes á slíkum teikningum verður bezt lýst með hans eigin orð-
um: — a portrait of a fungus should bear examination under a reading lens —
(sveppteikning ætti að þola það að vera skoðuð í stækkunargleri).
Flora Agaricina er dýr bók og nú með öllu ófáanleg. Það er því mikið gleði-
efni öllum sveppaunnendum, að nú er komin út hjá forlagi Gads í Kaup-
mannahöfn bók, sem inniheldur um þriðjunginn af teikningum Jakobs E.
Lange, eða um 400 teikningar alls.
Útgefandi bókarinnar er sonur Jakobs, Morten Lange, sem nú er prófessor
við Hafnarháskóla og veitir forstöðu Stofnun fyrir gróplöntur. Ekki minnkar
gildi bókarinnar við það, að fengnir hafa verið tveir listamenn til að teikna
myndir af helztu stórsveppunum, sem ekki heyra undir blaðsveppi, svo sem
af borusveppum og pípusveppum. Virðast þær myndir einnig vel heppnaðar.
Stuttar og laggóðar lýsingar fylgja hverri mynd og lykill yfir ættkvíslirnar er
fremst í bókinni.
Á síðustu áratugum hafa farið fram gagngerðar breytingar á kerfi sveppanna
og mikil umskipun í kyn (ættkvíslir) átt sér stað. Eru þessar breytingar mjög
nauðsynlegar, þar sem kerfi það sem kennt er við sænska sveppafræðinginn
Elias Fries tekur oft lítið tillit til náttúrlegs skyldleika sveppanna.
f bókinni er reynt að taka tillit til þessarar nýskipunar án þess þó að brjóta
gamla hefð.
Mismunur á sveppaflóru Danmerkur og íslands er ærið mikill, svo sem við
er að búast, en þrátt fyrir það telst mér svo til að í bókinni séu myndir af
rúmlega hundrað tegundum, sem hér vaxa, og er það mun meira en finnst
í öðrum svipuðum bókum.
Langflestar hinar algengari tegundir er að finna í bókinni og ætti hún því
að geta komið að góðu gagni, einnig hér á landi. Bókin er í hentugri vasa-
brotsstærð og sterku, smekklegu strigabandi, og er tiltölulega ódýr.
Iielgi Hallgrimsson.