Samvinnan - 01.06.1946, Blaðsíða 22

SAMVINNAN
6. HEFTI
Höfuðstólstreikningar Tryggingarstofnunar ríkisins
í árslok 1944 með áœtlaðri viðbót v. 1945.
1. Lífeyrissjóður íslands ............ 24.000.000.00
2. Slysatryggingadeild ................ 5.500.000.00
3. Lífeyrissj. Slysatr.d............... 1.700.000.00
4. Lífeyrissj. starfsm. ríkisins ...... 6.000.000.00
5. Lífeyrissj. barnakennara ........... 2.000.000.00
6. Lífeyrissj. hjúkrunarkv............... 180.000.00
7. Lífeyrissj. ljósmæðra ................. 70.000.00
8. Ellistyrktarsjóður ................. 1.640.000.00
9. Verðlækkunarskattshluti ............ 3.125.000.00
Samtals kr. 44.200.000.00
Til þess að fá glögga hugmynd um, hversu miklu
kostnaðurinn við alþýðutryggingarnar nemur fyrir
þjóðfélagið í heild sinni og hvernig hann skiptist á
hina einstöku aðila hefur verið gert samandregið
yfirlit um framlög til trygginganna árið 1939 og árið
1944. Það lítur þannig út:
1939 Framlög til trygginganna og skipting þeirra.
Ríkissj. Sveitarsj. Atv.rek. Tryggðir Alls
Slysatrygging 29.000 575.000 604.000
Sjúkratrygging 320.000 319.000 1.472.000 2.111.000
Elli- og örorkutr. 421.000 1.020.000 630.000 2.071.000
Lífeyrissjóður 17.000 163.000 180.000
Kr. 787.000 1.339.000 575.000 2.265.000 4.966.000
1944 Framlög til trygginganna og skipulag þeirra.
Ríkissj. Sveitarsj. Atv.rek. Tryggðir Alls
Slysatrygging 67.000 4.201.000 4.268.000
Sjúkratrygging 1.485.000 1.483.000 5.320.000 8.288.000
Elli- og örorkutr. 1.600.000 3.351.000 5.798.000 10.749.000
Lífeyrissjóður 482.000 771.000 625.000 1.878.000
Kr. 3.634.000 4.834.000 4.972.000 11.743.000 25.183.000
VII. Ný lög um almannatryggingar.
Svo sem kunnugt er samþykkti síðasta Alþingi lög
um gagngerða endurskipulagningu trygginganna.
Er þar um að ræða engu minni gjörbreytingu á
tryggingunum, en þegar lögin um alþýðutryggingar
voru sett fyrir 10 árum.
Samkvæmt lögum þessum eru allar trygginga-
greinar settar í eitt heildarkerfi, almannatryggingar,
og hinir tryggðu greiða aðeins eitt persónuiðgjald
til trygginganna. Útgjöldunum er að öðru leyti, á
svipaðan hátt og nú, skipt niður á hina tryggðu,
atvinnurekendur, ríki og sveitarfélög.
Veigamestu breytingar eru fólgnar í eftirfarandi
atriðum:
1. Tekinn er upp ellilífeyrir fyrir alla, sem náð hafa
67 ára aldri, og er ætlazt til að hann verði veittur í
framtíðinni alveg án tillits til eigna og tekna, en
fyrstu 5 árin er þó gert ráð fyrir ákveðnum frádrátt-
arreglum, en hins vegar hverfur matið á aðstæðum
umsækjandanna að öðru leyti alveg.
2. Tekinn er upp barnalífeyrir fyrst og fremst til
munaðarlausra barna, ekkjubarna, barna öryrkja
og gamalmenna og einnig fjölskyldubætur, þ. e. á-
kveðin upphæð á barn í fjölskyldum með 4 börn
eða fleiri.
3. Þá eru og nýmæli um ekkju- og mæðrabætur og
nokkur jarðarfarastyrkur.
4. Teknar eru upp almennar sjúkrabætur, þ. e.
dagpeningar fyrir þá sem verða fyrir tekjumissi sök-
um veikinda.
5. Slysabætur skulu framvegis ná til svo að segja
allra launþega. Er þar um allmikla útvíkkun á trygg-
ingasviðinu að ræða.
6. Loks er gert ráð fyrir allvíðtækri endurskipu-
lagningu á allri starfsemi heilbrigðismálanna, bæði
hvað snertir heilsuvernd og sjúkrahjálp.
Forstjóri Tryggingarstofnunar ríkisins er Haraldur
Guðmundsson, alþingismaður, og hefur hann gegnt
því embætti síðan á miðju ári 1938. Með honum
starfar 5 manna tryggingarráð að yfirstjórn stofnun-
arinnar. Formaður ráðsins er Brynjólfur Stefánsson,
forstjóri Sjóvátryggingarfélags íslands. Auk hans
eiga nú sæti í ráðinu: Gunnar Möller framkvstj.
Sjúkrasmalags Rvíkur; Helgi Jónasson læknir; Kjart-
an Ólafsson bæjarfulltrúi og Sigfús A. Sigurhjart-
arson alþingismaður.
Eins og sjá má af ofanritaðri greinagerð, eru
Tryggingarnar orðnar geysimikið og fjárfrekt fyrir-
tæki, þar sem árleg framlög til þeirra nema nú
þegar yfir 25 milljónum króna. Yfirleitt munu Norð-
urlandaþjóðirnar hafa gengið flestum ef ekki öllum
þjóðum lengra í tryggingamálum. — Danir þó einna
lengst. í Bretlandi er verið að koma á víðtæku trygg-
ingakerfi, og þykir það slík nýlunda þar í landi, að
Bretar telja það til „byltingar“ í félagsmálu'm þjóð-
arinnar. Menn greinir vitanlega á um það, hversu
langt sé fært og æskilegt að halda í þessu efni. En
einu má ekki gleyma í þessu sambandi: Með trygg-
ingunum safnast allmiklar fjárfúlgur, sem að nokkru
leyti má binda í arfgæfum fyrirtækjum í landinu.
Þær eru því vísir til skyldusparnaðar, sem oft hefur
verið rætt um í peningaflóði síðustu ára, en aldrei
orðið nema „tómar umþenkingar".
182