Vaka - 01.09.1929, Blaðsíða 123

I vaka]
RITFREGNIR.
249
umsögn um „Blöð Ugga Greipssonar“, sérstaklega með
tilliti til síðasta bindis, er höf. nefnir „Hugleikur mjök-
siglandi“ (Hugleik den Haardtsejlende).
Vera má, að það þyki orka tvímælis, að hve miklu
leyti íslenzk umsögn kynni að verða lesendum til skiln-
ingsauka. Bókin er, sem önnur verk Gunnars, einkum
rituð fyrir danska lesendur. En höf. er íslendingur og
gerir jafnan kröfu til þess að vera álitinn það. Meiri hluti
þeirra persóna, er um getur í síðasta bindi ritsins, eru
íslendingar. Hvernig verður þá íslenzkum huga við
lestur þessa rits? Hvað fáum vér numið af þessu verki
samlanda vors, og að hverjum veg má það verða oss
rneðal framandi manna?
Ég ætla að gera ráð fyrir því, að efni þessara fimm
hinda sé Iesandi mönnum kunnugt orðið, og rek það
því ekki. En hitt ætla ég, að fáum lesendum hafi dul-
izt, að „Blöð Ugga Greipssonar" standa í öfugu hlut-
falli við örlög hans sjálfs, eins og þeim er lýst. Uggi
Greipsson gerist mikill maður, eftir því sem fram líður
á sögu, að sjálfs hans sögn, en ritið verður eftir því
tilkomuminna sem lengra líður fram.
Ritið hefst með lýsingu á æsku Ugga Greipssonar á
afskekktum, íslenzkum sveitabæ, og endar með hók-
menntasigri hans i höfuðstað Danmerkur. Fyrsta hind-
ið „Leikur með strá“ („Leg med Straa“) er snotur
lýsing á lífi barnsins á hinum afskekkta sveitabæ. Smá-
atburðum, sem ekki standa i neinu innra samhengi, er
lýst eins og þeir festast í minni harnsins. Víða er frá-
sögnin með innilega hlýju bragði, og stillinn er með
köflum fastur og fagur. Og í rauninni má segja um rit-
ið allt, að það sé frásögn um smáatburði, sem ekki
standa í neinu innra samhengi. En sá raunalegi mun-
ur verður á, að í stað innileikans í fyrsta bindi, er svo
að sjá sem ergi höfundarins og nepja og kaldhæðni
hafi verið honum tamast hugarástand i síðari hlutan-
um. Uggi Greipsson er enn um sinn svo ungur, að þetta
hugarástand fer honum illa, og það lýtir stíl höf. Nægir
í því efni að minna á lýsinguna á hinum sjúka sam-
ferðamanni, vesalings Jóni Plágu, í „Óreyndur lang-
ferðamaður („Den uerfarne Rejsende“) og Bjávúlfi
Böggva í „Hugleiki Mjöksiglanda“. Gunnari Gunnars-
syni hefir brugðizt að gera mynd Böggva svo úr garði,
að bassarödd hans og „söngfélagshlátur" réttlæti ónot