Vikan - 25.06.1959, Blaðsíða 4

Hinn nýskipaði ambassador Norð-
manna á Islandi, Bjarne Börde og
trú hans, er tóku við embættinu hér
á Islnndi eftir Andersen-Rysst, áttu
crfiðan og erilsaman dag þ. 17. maí
s. I.. sem er þjóðhátíðardagur Norð-
manna.
Þetta var þeirra fyi’sti 17. maí á
Islandi.
Engum, sem hefur verið staddur í
Noregi 17. maí, getur dulizt hin
stei'ka ættjarðarást og þjóðernis-
kennd þjóðarinnar, enda óvenju
margt, sem er vel til þess fallið að
efla slikar kenndir — undurfagurt
land, sterk og gáfuð þjóð, göfug
saga og fortíð — þar sem eins og
hér — „ættirnar fága eldgamalt stál
í samvistum fjalla og stranda."
Hjá þeim, sem dveljast fjarri ætt-
jörð sinni, verður ættjarðarástin oft
hvað heitust og um leið trega bland-
in. Ekki hve sízt hjá þeim, er hafa
valið sér það ævistarf að vinna að
beill og hag þjóðar sinnar á erlendri
grund og vera athvarf landa sinni í
því landi, er þeir dveljast.
Þeir, sem áttu stund á Fjólugötu
15, heimili ambassadorshjónanna,
þennan dag, fundu þetta gjörla.
Strax fyrir hádegi þennan um-
rædda dag fóru gestirnir að sýna sig.
Það voru börn þeirra Norðmanna,
sem búsettir eru hér. Slík móttaka
mun einsdæmi í nokkru sendiráði, en
i norska sendiráðinu hefur þessi
háttur verið hafður á frá því á stríðs-
annarra búsettra Norðmanna hér, ár-
herra Norðmanna hér á landi tók á
móti börnum norskra flóttamanna og
annarra búsettra Norðmanna hér ár-
clegis þ. 17. maí. Þeii', sem síðan hafa
komið, sem eru þeir Andersen-Rysst
og nú Bjarne Börde, hafa ekki vilj-
aj afnema hann, enda þótt það liggi
í augum uppi, hvílík óhemju vinna
það er, að hafa fyrst fjölda barna
sem góða gesti og síðan samdægurs
að fylla húsið af hinum fullorðnari
lcndum sínum, fulltrúum erlendra
r.'kja úsamt öðrum vinum Noregs og
veita þeim af mikilli gestrisni, þar
til dagur er að kvöldi kominn.
Heimilið og börnin.
Það er auðséð á heimili ambassa-
dorshjónanna, að frúin er mikil hús-
móðir. Hún er af dönsku bergi brot-
in, og því hefur lengi verið við brugð-
ip, hversu framúrskarandi húsmæður
danskar konur eru. Þessi þjóðarein-
kenni hefur frúin sýnilega í rikum
mæli. »Það hafa verið gerðar heppi-
legar breytingar á húsinu, bæði mál-
að og breytt. öllu er fyrirkomið af
hinni mestu smekkvísi, en um leið á
látlausan og einfaldan hátt. Hrein-
læti og falleg umgengni blasir alls
staðar við manni, þannig að heim-
ilið er á allan hátt til fyrirmyndar.
Ambassadorshjónin eiga 3 uppkom-
ir> börn. Einkadóttirin Unni hefur
lokið meistaraprófi frá Stanford
University í Californíu í útvarps- og
sjónvarpsfræðum. Ketil hefur lokið
meistaraprófi frá University of Cali-
fornia í Berkeley í stjórnvísindum.
Hákon, yngri sonurinn, lauk stúd-
entsprófi í Oslo nú í vor, og mun
ætlunin sú, að hann stundi nám hér
við Háskóla íslands og innritist í hann
á hausti komanda.
Það hefur eflaust haft sín áhrif á
móðurhjartað og átt sinn þátt í á-
huga ambassadorshjónanna fyrir dvöl
sinni hér, að fjarlægðin, þegar hing-
að væri komið, yrði ekki eins mikil
milli þeirra og barnanna, sem nú eru
við nám og starf í heimalandinu.
Undanfarin 6 ár hefur ambassa-
dorinn gegnt starfi sem aðalræðis-
maður Norðmanna í San Francisco,
en á meðan hjónin áttu heimili sitt
í Oslo, sem var m. a. öll stríðsárin,
bjuggu þau upp i Holmenkollen, ekki
fjarri hinu heimsfræga skíðakeppni-
svæði, þar sem yfir 100.000 manns
geta verið viðstaddir skíðamót, þeg-
ar þau fara fram.
Oslo, sem er eitt af hinum fyrstu
byggðu bólum Noregs og byrjar, áður
en sagnir herma að mynda sin fyrstu
dtög sem höfuðborg landsins, hefur
þau sérstæðu einkenni að vera stór-
borg án þess að missa hin skemmti-
legu sérkenni smábæjanna.
Það er ekki að undra, þótt frúin
sakni heimilis þeirra þar, enda lofar
hún ekki nógsamlega, hversu yndis-
legt og heppilegt það hafi verið að
eiga þarna heimili, meðan börnin
voru að komast á legg. Mikið útilíf
og frelsi án þess að þurfa að óttast
um, að þau færu sér að voða, þar
sem engar hættur voru í grennd við
heimilið. Þarna var hægt að una sér
við sleða- og skíðaferðir á veturna í
skógivöxnum hliðunum allt í kring,
og svo að sumrinu til er ekki hægt
að hugsa sér neitt meira heillandi en
sund og siglingar á hinum undur-
fagra Oslofirði.
Byggt upp í iðjuverum
í Norður Noregi.
Við lærðum margt heima í Noregi
á stríðsárunum, segir frúin, en fyrst
og fremst það að horfast í augu við
blákaldan veruleikann og halda okk-
ur við jörðina. Þetta hefur til dæmis
reynzt okkur hollráð í uppbyggingu
okkar í Norður-Noregi, sagði am-
bassadorinn. Þrátt fyrir það að þjóð-
in er fyrst og fremst landbúnaðar-
og fiskveiðiþjóð eins og Islendingar
Hún sat á tröppunum, glöð í góða
veðrinu, með norska fánann sinn.
og hugur þeirra og hönd hneigist
mest til slíkra starfa, höfum við
samt tekið þann kostinn að byggja
allt upp í iðjuverum í þeim lands-
hlutum, sem við tókum við i rústum
í stríðslokin. Við vitum, að landbún-
aðurinn með þeirri vélatækni, sem
hann er rekinn nú, þarfnast ekki
eins margra vinnandi handa og áður.
Eins er með fiskveiðarnar, þar þarf
færra fólk til meiri afkasta en áður
þekktust. Vélamenningin vex við-
stöðulaust og grípur orðið meira eða
minna alls staðar inn í störf fólksins.
Þess vegna byggjum við upp í iðju-
verum. Við sáum fram á, að í fram-
tíðinni yrði ekki hægt að sjá þjóðinni
fyi'ir nægri vinnu með öðru móti.
Það hefur einnig orðið til þess, að á
uridanförnum árum hefur fólksfjölg-
un hvergi orðið tiltölulega meiri í
landinu en einmitt í þessum byggðum
Norður-Noregs.
Mér verður hugsað til okkar fá-
mennu þjóðar og þeirra möguleika,
sem við gætum e. t. v. haft í þessum
efnum. í
Ambassadorinn, sem er reyndur
maður" í viðskiptalífinu, svarar
spurningu minni um, hvort ekki gæti
verið hættuspor að fá erlend lán, sem
væri eini möguleikinn fyrir okkur Is-
lendinga til að leggja út í frekari
uppbyggingu iðnaðarins.
Það er svo stutt síðan ég kom
hingað, að ég veit ekki enn, hvernig
báttai’ til um leyfi útlendinga til at-
Norsku ambassadorshjónin
fagna komandi dögum á íslan
d
í
Bjarne Börde,
reyndur og vel þekkfuz
í ufanríkisþjónusfu f\!orö-
manna, hefur nýlega verið
skipaður ambassador
IMoregs á íslandi.
VIKAN