Vikan - 10.05.1972, Blaðsíða 41
var svo hrá þegar ég fór út,
vantaði svó þjálfun. Þó hélt ég
tíu konserta áður en ég fór út,
og fyrir fullu húsi. En ég kunni
ekkert í tónfræði, ekki nokkurn
hlut, og þurfti að læra þetta
allt á ensku. Þessvegna er það
ennþá að ég hugsa mest á ensku,
þegar ég er að læra nótur og
annað.
— Er ekki grundvallaratriði
fyrir óperusöngvara að kunna
ítölsku?
— Jújú. Ég stundaði hana
mikið og var á Ítalíu sjálf,
stundaði þar nám hjá Carmen
Melis. Kennarinn minn í Eng-
landi, sem var svo víðsýnn að
fátítt má kallast um kennara,
honum fannst ég standa í stað
hjá sér og sagðist vilja að ég
færi til Ítalíu. Svo skrifaði hann
Renötu Tebaldi og hún kom mér
í samband við kennara sinn
sem var Carmen Melis, fræg
prímadonna og söng mikið með
Puccini. Hún tók mig, og þar
fékk ég nýjan grundvöll, varð
meira lýrisk. Þar söng ég ýmis
hlutverk eins og Mímí í La
Bohéme, sem var fært upp
hérna 1955 og gerði mikla
lukku. Þar sungu ásamt mér
Þuríður Pálsdóttir, Jón Sigur-
björnsson, Kristinn Hallsson,
Guðmundur Jónsson og Magn-
ús Jónsson, allt ungar raddir.
— Getur ekki verið viðsjár-
vert fyrir unga söngvara að
byrja snemma á stórum og erf-
iðum sönghlutverkum?-
— Það er misjafnt, en oft er
miður gott fyrir röddina að
byrja snemma að sýngja stóra
og erfiða hluti. Röddin er þann-
ig hljóðfæri að maður verður
að fara gætilega í þetta. Og ég
álít að enginn geti talað og
skrifað um söng nema sá, sem
veit hvað er að vera söngvari,
ég meina söngvari sem hugsar.
Hugsar um það sem hann er
að gera og gerir sér ljóst að það
stendur alltaf til bóta. Ég hef
litið svo á að ég væri alltaf að
læra, af því að maður fær allt-
af ný viðfangsefni. Núna er ég
til dæmis að læra Stabat Mater
eftir Dvorak. Það er nýtt við-
fangsefni fyrir mig hérna. Ég
hef meira sungið konserta og
óperur, ég hef sungið allt
mögulegt. En hitt er nýtt fyrir
mig hérna. Þeir virðast ekki
hafa uppgötvað mig fyrir það
hér ennþá. Þeir hafa tekið
margt fólk, sem ég mundi segja
að væri hreinlega á byrjunar-
stigi, eins og börn í barnaskóla.
En þar eiga söngstjórarnir hlut
að máli. Ég er á öndverðum
meiði við þá, hvernig þeir raða
oft í kóra. Ég hef verið að
kenna kórum undanfarið og
kynnst þessu svolítið. Og ekki
einungis þeir, heldur og margir
aðrir, halda að ef þú nærð niður
eða upp, ert annaðhvort tenór
eða bassi, þá sé það nóg.
Það er ekki verið að hugsa um
litinn. En liturinn verður að
fylgja- Ef þú ert bassi, verð-
urðu að hafa bassalit, og ef þú
ert tenór verðurðu að hafa ten-
órlit á röddinni. Kvolitíið, lit-
urinn sko, the colour of the
voice, skilurðu. Röddin er eins
og málverk, alltaf hægt að
bæta við litum. Alveg eftir því
bvað þú ert að syngja. Eftir því
hvort þú ert að syngja Pergo-
lesi, Bach, Beethoven, Puccini
eða Mozart.
— Og hvernig líkar þér við
Dvorak?
— Ég hef aldrei verið hrifin.
af að læra hann. Mér finnst
alltaf sem einhverjir erfiðleik-
ar í hans persónugerð komi
fram í músík hans. Annað tón-
skáld, sem verkar svona á mig
er Wolf Ferrari. En svo las ég
að hann væri bæði af þýskum
og ítölskum uppruna, og það á
aldrei saman. Það er svipað
með Dvorak. Þetta er yndisleg
músík, ég hef lært sígaunalög
eftir hann, en mér fannst eitt-
hvað erfitt við þau. Aftur á
móti Mozart. Hann hefur sína
vissu tækni og hefðbundna stíl,.
en hann er svo þægilegur. Þú
veist alveg að þú ert á réttri
leið, þegar hann er annarsveg-
,ar.
— Telurðu að söngvarar hér
á landi fái yfirleitt næg tæki-
færi?
— Það er ekki vel búið að
söngvurum hérna. Þeir söngv-
arar hér sem eru í gangi, tök-
um til dæ'mis mig, þeir syngja
i jarðarförum, brúðkaupum, í
kaffihúsum, maður syngur
kannski konserta, í sjónvarp, i
útvarp. Svo er maður kannski
af náð beðinn af Guðlaugi Rós-
inkranz að syngja í Þjóðleik-
húsinu, en þá máttu ekki vera
of feit, skilurðu, hann er alltaf
með málbandið með sér. Ég á
því ekki upp á háborðið hjá
honum, því að ég er ein af
þessum sem hleyp til og frá í
holdum. En svo láta þeir sig
hafa að bjóða upp á leikara
sem eru sköllóttir ,með falskar
tennur og feitir og stuttir og
hvaðeina. Það er allt í lagi ef
þú ert leikari. Við erum raun-
ar í sama félagi og leikararnir,
fáum af náð að vera þar smá-
deild. Við söngvararnir erum
sko úrhrakið í listinni hér á
landi. Til dqemis, þegar leikrit
er sviðsett, dettur engum í hug
að taka í aðalhlutverk leikara,
sem ekki hafa lokið leikskóla-
námi. En þegar söngleikir eru
færðir upp, fara leikararnir
gjarnan sjálfir með aðalhlut-
verkin, finnst alveg í lagi að
öskra þetta í gegn, finnst söng-
urinn ekki skipta neinu megin-v
máli. Og þegar óperur eru
færðar upp, er safnað saman
allskonar fólki, sem sumt hef-
ur lítið verið í gangi, og stund-
um gengið framhjá söngvur-
um sem eru í leikarafélaginu.
Þetta mundi ekki ske þegar lei
leikrit væri annarsvegar leikar-
arnir myndu fara upp á aftur-
lappirnar ef það gerðist og þeir
gengju svo atvinnulausir.
En þótt söngvarar séu ekki
meira metnir en þetta, þá er
það merkilega að þegar á að
bjóða upp á eitthvað gott í
sambandi við skemmtanalífið
eða annað, þá er alltaf beðið
um söngvara. — Og móðgist
svo þeir sem móðgast vilja.
í sjónvarpáþættinum fræga
með úthlutunarnefndinni var
því haldið fram að við værum
á föstum launum, og þá fannst
mér nú nokkuð mikið sagt, því
að við erum hvergi á föstum
launum. Nema þeir sem vinna
hjá einhverri stofnun. En ef
ég verð veik, no money! Þótt
svo að ég væri að daruða kom-
in, yrði ég að fara og kenna
eða syngja, éf mig vantaði pen-
inga. Þetta er nú afkomuöryggi
okkar söngvararina.
dþ.
I HOMI
NÆTURINNAR
Framhald aj bls. 11.
una leika við brúðarslæðuna
mína. Ég hafði dreift svona
blöðum á líkkistuna hennar
mömmu, þegar’þeir höfðu látið
hana síga niður í gröfina. Ég
hafði ætlað að stökkva á eftir
henni, en þá var haldið aftur
af mér.
Þarna var nú svo langt um
Hðið, en hversvegna kom vor-
ið aftur á hverju ári, og hvers-
vegna var svona mikið af hvít-
um blómum, á ávaxtatrjánum
í einhverri siðbúinni dýrð?
Akasíur og hvítþyrnir hengdu
fallegu höfuðin sín undan regn-
inu og þyrniblaðið ljómaði
með skærum lit. Jörðin gaf frá
sér sterkan rotnunarþef, sem
blandaðist einkennilega blóma-
ilminum. Hversu margar hugs-
anir geta þotið gegnum huga
manns á fimm mínútum? Hve
margar myndir aukið á kval-
I
unakferoir tll
MaDorca
FERÐASKRIFSTOFAN I
URVAL
Eimskipafélagshúsinu simi 26900
irnar og hve oft er hægt að
deyja?
Hemlaískur kippti mér aftur
inn í veruleikann. Ég var rétt
komin út fyrir lóðina og var
þegar orðin gegndrepa, þegar
Robert bauð mér upp í litla
I'iatbílinn sinn.
— Hvert eruð þér að fara,
systir?
— Inr\ í bæinn, læknir.
— Ég skal skjóta yður þang-
að.
Hann var rétt nýkominn úr
fríi. Ég hafð.i aldrei tekið eftir
því, hve brúnn hann var og
hve hvítar tennurnar í honum
voru. Ég hafði aldrei áður séð
hann brosa — kannski hafði ég
bara aldrei athugað hann neitt
vandlega fyrr en á þessari
stundu. Ég leit á va-igasvipinn
á honum og varð hissa þefíar
ég sá að hann var lagleguri.
Hann virtist hvíldur, næstum
19. TBL. VIKAN 41