Kyndill - 01.04.1943, Blaðsíða 9

því yfir, að það væri andvígt einræði ör-
eiganna og vildi halda fast við lýðræði og
þingræði. Þjóðnýtingin yrði að fara fram
stig af stigi, en án þess að völdin væru
tekin með ofbeldi. Þingið kaus þriggja
manna framkvæmdanefnd, og ákvað fram-
tíðaraðsetur sambandsins í London.
Auk þeirra tveggja sambanda, sem nú
háðu baráttu um ,,sálir öreiganna“, reis
brátt upp hið þriðja. Eftir samþykkt
Moskvagreinanna sá mikill hluti vinstri
armsins, sem enn hafði ekki kosið á milli
Komintern og annars alþjóðasambandsins
endurreista, að hann átti ekki samleið með
Komintern. Þessi armur klofnaði. Innbyrti
Komintern nokurn hluta hans, en hinn
hélt áfram að vera óháður. í ársbyrjun
1921 fóru þessir óháðu flokkar að fá byr
undir vængi. í stað þess að ganga inn í
annað alþjóðasambandið þá stofna þeir
undir forystu austurríkska jafnaðar-
mannaflokksins nýtt alþjóðasamband, sem
eftir stefnuskrá sambandsins átti að efla
alþjóðlega samvinnu sósíalistisku flokk-
númer tvö og hálf. Það leit á það sem
hlutverk sitt að undirbúa jarðveginn að
nýjum víðtækum alþjóðasamtökum verka-
manna. Þetta samband hefir verið kallað
Vínarsambandið eða alþjóðasambandið
lýðsins, reyndi að stofna til sameiningar
og ruddi sameiningarhugurinn sér brátt
til rúms. Tók nú Komintern upp nýja bar-
áttuaðferð, samfylkingarstefnuna. En jafn-
framt er því lýst yfir af Komintern, að til-
gangurinn með samfylkingunni sé að efla
áhrif kommúnista í verkalýðshreyfing-
unni, því að sameiningin eigi alls staðar
að fara fram á kommúnistiskum grund-
velli. í febr. árið 1922 héldu fulltrúar frá
Vínarsambandinu og öðru alþjóðasam-
bandinu sameiginlega ráðstefnu. Þar var
samþykkt tillaga frá Vínarasmbandinu um
að alþjóðasamböndin þrjú, annað alþjóða-
sambandið í Genf, Vínarsambandið og
Komintern skyldu koma á sameiginlegum
fundi. Þessi fundur var haldinn í Berlín 2.
apríl 1922. Þær samningatilraunir, sem þar
fóru fram, báru engan árangur, en af þeim
leidi innbyrðis átök í hverju sambandinu
fyrir sig. Nokkru síðar fer að bera á nýjum
straumum innan verkalýðshreyfingarinn-
ar. Greinilegust eru átökin í Komintern.
Það hefir nú ekki lengur sama aðdráttar-
afl og áður og innan þess koma upp deil-
ur, sem enda með klofningi. Á þingi þess
árið 1922 gætti mikillar óánægju, þar sem
meirihlutinn vildi halda fast við Moskva-
greinarnar, en ýmsii kröfðust að breytt
yrði um baráttuaðferð vegna breyttra að-
stæðna. í jan. 1923 klofnar svo franski
kommúnistaflokkurinn um þetta og norski
verkamannaflokkurinn á sama ári, en báð-
ir voru í Komintern. Á meðan raðir Kom-
intern ruglast þannig, hættir Vínarsam-
bandið að trúa á köllun sína og fer að
hallast að öðru alþjóðasambandinu. Annað
alþjóðasambandið fer einnig að óttast
klofning innan sinna eigin vébanda og
snýr sókn sinni upp í vörn. Átökin innan
þessara tveggja sambanda urðu því til þess
að sameina krafta þeirra. En baráttuhug-
urinn varð að víkja fyrir pvi að verja það,
sem unnizt hafði. Fyrir Komintern skap-
aði sameining hinna tveggja sambandanna
alveg nýtt ástand. Nú voru allar býr brotn-
ar á milli jafnaðarmanna og kommúnista.
Upp frá þessu er háð opinber barátta á
milli þessara tveggja stefna. En Komin-
tern er ekki af baki dottið. Það stofnar til
októberuppreisnar í Þýzkalandi árið 1923,
sem algerlega tapast. Það er ótvíræðasta
merki þess, að byltingaraldan er liðin hjá.
Það verður upp frá því augljóst, að al-
þjóðasamband jafnaðarmanna, annað al-
þjóðasambandið, er sú samtakaheild, sem
stærstu verkalýðsflokkarnir í Evrópu safn-
ast í, jafnframt því, sem alþjóðasan.band
kommúnista, Komintern, er í stöðugr.' aft-
7
KYNDi L L