Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1920, Qupperneq 12

170
Georg Brandes:
| IÐONN
Húsið var umkringt af pólskum hermönnum og allir
fundarmenn handteknir. Voru þeir fluttir á bæjar-
torgið og allir skotnir. Tala myrtu mannanna hefir
lauslega verið áætluð 50—100.
í löndum, sem annars eru mjög ólík, eru öll þau
morð viðurkend, sem eftir ríkjandi hleypidómum
viðkomandi landa teljast gagnleg. Séu þau ekki gagn-
leg, er alt að einu borið í bætifláka fyrir þau. Menn-
ingu Evrópu hefir hrakað um fulla öld.
Fyrir því hefir mannkynið án sérlegrar undrunar
verið vottur að því, að frönsku dómstólarnir dæmdu
morðingja Jaurés sýknan saka. Enda þótt tilætlunin
með víginu væri full ljós, drógu menn málið á lang-
inn 4x/2 ár. Rétt áður en friðnum var sagt sundur,
hafði Jaurés reynt eftir mætti í Sviss að koma í veg
fyrir styrjöldina, með því að treysta samúð franskra
og þýzkra jafnaðarmanna 29. júlí — sama daginn
og franska stjórnin lofaði rússnesku stjórninni því
að láta eitt yfir báða ganga; — hafði hann jafn vel
skrifað vini sínum, belgiska jafnaðarmannaforingjan-
um og síðar ráðherra, van der Velde: wHorfurnar
mundu stórum batna, ef franska stjórnin lýsti yfir
því, að hún teldi serbneska deilumálið eigi rússneskt
sérmál í þeirri merkingu, sem orð þetta hefir i sátt-
málum þeim, er binda löndin hvort öðru. Franska
stjórnin er þess umkomin að hindra ófrið af Rúss-
lands hálfu. En menn æskja styrjaldarinnar og hafa
lengi róið að henni öllum árum«.
Auk þessa hafði Jaurés skrifað: »Hér vinna öll ill
öfl ósleitilega að styrjöld þeirri, sem ýmsir vilja heyja,
til þess eins að fullnægja sjúkri metorðagirnd, og af
því kauphallirnar í París og London eiga hagsmuna
að gæta í Pétursborg«.
Jaurés var veginn að kvöldi þess 31. júlí 1914.
Banamaður hans var þjónn einn, æstur ættjarðar-
vinur, að nafni Villain. Peim, sem vígið var kær-