Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1925, Blaðsíða 29

IÐUNN
Hermann Jónasson.
23
heldur en hann að jafnaði er í slíkum mönnum og flest-
um öðrum menskum mönnum.
Þessi næmleikur hjálpar til skilnings á furðumörgu í
fari hans. Hann studdi hann drjúgum í skólastjórn og
forustu ungra sveina. Hann var ein rótin undir dóm-
greind hans. Hann vísaði honum löngum, í ólíkustu við-
fangsefnum og viðureign við menn og líf, á siðrjetta
götu. Til hans má sennilega, að miklu leyti, rekja drauma
hans og dulskynjanir. Hann hefir, án efa, átt mikla sök
á ofdrykkju hans og ósigrum.
Þetta skal að nokkru skýrt.
Víkjum fyrst að stjórnlist hans, er mjög er ágætum
gerð. Auðsætt er, að hjálpað hafa honum þar drjúgum
skipulagsgáfa og sú dómgreind, er sá mun á aðal- og
aukaatriðum, og hvaða smámunir orðið geta hættulegir
og hverir ekki. En slíkir eiginleikar einir tryggja ekki
fylgisemi við forustu og stjórn. Jeg spurði lærisvein hans,
Stefán skógarvörð Kristjánsson, hví menn hefði hlýtt
honum svo greiðlega. Hann svaraði: »Dæði af því, hve
mikil persóna hann var, og af því að menn fundu, hví-
lík skynsemd var í öllu, er hann skipaði og fór fram á«.
An efa rjett svarað, það er svarið nær. Hermann hefir
skilið nauðsyn þess, er mörgum stjórnöndum sjest yfir,
að stýrður eða undirmaður finni rjettmæti boðorða hans
eða skipana. Án slíks fær engin stjórn haft uppeldileg
áhrif. En því aðeins sannfæra þeir »undirgefna«, að
þeir velji einmitt þau rök, er í hæfi eru við þroska
þeirra og orka á tilfinningar þeirra og metnað. Á þessu
blindskeri stranda enn fleiri stjórnendur heldur en á
þeim grynningum, er jeg fyr drap á. Hugsun ofan vit-
undar hrekkur hjer ekki til, þótt hún sje hjer sem í öðr-
um efnum hin dýrmætasta, er síst alls má án vera. I
stjórn þarfnast oft slíks snarræðis, að lítill eða enginn