Sjómannadagsblaðið - 06.06.1948, Blaðsíða 39
Niðurskipun lúðuveiðanna
á Kyrrahafsströndinni
eftir Júlíus Havsteen
, ^esst ritgjörð mín er í öllum aðalatriðum þýðing
n°rska tímaritinu „Fiskets Gang“ sem fiskimála-
stJ°ri (Fiskeridiretýren) gefur út. Gengur mér tvennt
,að birta þessa þýðingu.
fyrsta lagi langar mig til þess að kynna fyrir lönd-
Uua rrnnum, 0g þá sérstaklega útgerðarmönnum, ritið
” iskets Gang“ hvort heldur sem réttneífnið á því
er vikublað eða tímarit sem kemur út einu sinni í
u- Blaðið eða ritið er eingöngu um fiskiveiðar, alls-
^°nar fiskiveiðar og þarna er allan þann fróðleik að
sern hægt er að afla sér um nefndar veiðar, ekki
eingöngu fiskiveiðarnar við Noreg þó þær séu hafðar
1 ^yfirrúmi, heldur og hinar ítarlegustu og fullkomn-
Ustu upplýsingar. um fiskveiðar allra þeirra þjóða,
Sern stunda þær sem aðalatvinnuveg. Sýnir þetta með
e miklum skilningi og festu Norðmenn taka á
Þ^ssum málum.
Binmitt sökum þess, að aðalatvinnuvegur Norð-
JUanna er fiskiveiðar, þurfa þeir að vita sem gleggst
'aó þessum veiðum liður og hvernig þessi atvinnu-
grem er rekin bæði heimafyrir og hjá keppinautunum
ar i heimi sem þeir eru, og þess vegna gefur norska
1 Iu ut „Fiskets Gang“ og lætur veiðimálastjórann
a 3 yfirumsjón með ritstjórninni.
Efni og upplýsingar fær ritið frá ráðunautum sín-
Utri °§ fiskifræðingum heima 'fyrir og frá ræðismönn-
Urn s'num og verzlunarfulltrúum í útlöndum.
Bíorðmenn eru mestu og skæðustu keppinautar
'kar um síldveiðarnar í hafinu kringum Island og
stunduðu einnig talsvert línuveiðar á miðum okkar
utan landhelgi fyrir heimsstyrjaldirnar tvær síðustu.
^er °kkur því að fylgjast eins vel með veiðum þeirra
°^-ritum þeirra um fiskiveiðar eins og hægt er.
I öðru lagi vona ég að með þessari grein sé
Sef>5 gott sýnishorn og vissulega til eftirbrey-tni, um
Pa , hversu varðveita má og jafnvel auka þverrandi
istofn, ef allir leggjast á eitt og eru samtaka um
verndunina og varðveizluna, hlutaðeigandi ríkisstjórn,
fiskifræðingar, útgerðarmenn og sjómenn eða fiski-
menn.
Skal nú horfið að meginmálinu. Rannsóknir flestar
og þekkingin á lifnaðarháttum og göngum hinna
ýmsu fisktegunda í Kyrrahafinu er enn á byrjunar-
stigi og ekki komnar eins langt eins og við Atlants-
hafið að undantekinni niðurskipuninni á lúðu eða
heilagfiskiveiðunum. Nokkur ágreiningur hefir risið
milli fiskifræðinga um það, hvað heilagfiskisstofn-
inn væri annar í Kyrrahafinu en í Atlantshafinu, en
síðustu rannsóknir sýna, að til eru ýmsar lúðuteg-
undir í báðum höfum og ska‘1 því ekkert frekar sagt
um stofninn sjálfan.
Indíánar við Kyrrahafið ráku lúðuveiðar löngu áður
en hvítir menn komust á þær slóðir, en þá fyrst var
farið að reka veiði þessa af kappi, þegar búið var að
leggja járnbrautir um Vesturál'funa þvera og hægt var
að flytja fiskinn til manneldis og sölu foæði í miðríkin
og rikin á austurströnd Ameríku.
Fyrst var veiðin rekin á miðunum sem lágu sem
næst viðtökustöðvunum, en smám saman urðu þeir
sem lúðuveiði stunduðu, að leita á fjarlægari mið til
þess að veiðin gæti borgað sig.
I 'fyrstu var veiðin rekin með svonefndum doríum
ftá stórum skonnortum og notaðar sérstakar lúðulín-
ur. Nú er þessi veiðiaðferð liðin undir lok og í staðin
komin ganggóð vólskip með diselvélum, línuspil-
um o. s. frv. Skipshafnirnar eru einkum Ameríkumenn
a'f norskum ættum.
Brátt fóru menn að veita iþví eftirtekt, að eftir því
sem veiðitækin urðu 'fullkomnari og skipaflotinn af
nýtízku gerð, fór lúðunni óðum að fækka. Það kom
greinilega í ljós, að gengið var á sjálfan stofninn og
aðeins stundarfrestur þar til hruninn væri í rústir
iðnaður sá, sem skapast hafði með heilagfiskisveið-
unum.
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 19