Ægir - 01.08.1946, Blaðsíða 6

196
Æ G I R
sjónarmiöi okkar fslendinga, sem næst
slöndum því máli, heldur einnig frá al-
þjóðasjónanniði. Kins og kunnugt er, var
málaleitun íslendinga um friðun Faxaflóa,
fyrst komið á framfæri á fiskiveiðaráðstefn-
unni í Lundúnum 1937, en þann fnnd sátu
Sveinn Björnsson, núverandi forseti, og
Árni Friðriksson fyrir liönd íslands. Þaðan
vár málinu vísað til Alþjóðahafrannsóknar-
ráðsins og var tekið fyrir á ársfundi ráðs-
ins í Kaupmannahöfn sama ár. Þar var kos-
in nefnd, er hafa skyldi meðferð málsins
með höndum, Faxaflóanefnd (The Faxa
Bay Sub-Committee).
]>essi nefnd hefnr nú skilað af sér eftir
níu ára starf.
Síðasti fundurinn i Faxaflóanefndinni
var haldinn sunnudaginn 11. ágúst í Stoklc-
hólmi. Þar skilaði ritnefnd sú, sem valin
hafði verið s. I. haust i Kaupmarinahöfn
(The Editorial members), af sér störfum, en
í þeirri nefnd áttu sæti A. \redel Táning, M.
Graham og Árni Friðriksson. Ritnefndin
lagði fram skýrslu uin málið ásamt 26 fylgi-
skjölum og mælti með því að Faxaflói yrði
friðaður i 10 ár í tilraunaskyni, en hafður
lokaður 5 ár lengur til ])ess að tími gæfist
li! að vinna úr niðurstöðunum, gera al-
þjóðasamninga um áframhaldandi friðun,
ef til kæmi o. s. frv.
Nokkrar umræður spunnust um málið 11.
ágúsl, og löldu sumir fundarmenn, þar :i
meðal I)r. Clark frá Aberdeen, að við þyrft-
um enn að safna miklum gögnum til þess að
öðlast nægilega þekkingu lil að byggja frið-
un flóans á. Ætti þetla sérstaklega við um
flyðruna og lifnaðarhætti hennar. Árni
Friðriksson og A. Vedel Táning færðu á
hinn bóginn rök að því, að nægilega mikið
væri vilað um lifnaðarhætti flyðrunnar, lil
þ.ess að styðja það, að hún yrði friðuð eins
vel og hægt væri á meðan hún væri í upp-
vexti. Að lokum var samþykkt að senda
skýrslu ritnefndarinnar og niðurstöður
(proposed recommendations) að gerðum
Iveimur litlum breytingum til norðvestur-
nefndarinnar (Northwestern Area Com-
mittee). Þar var svo málið tekið fyrir mið-
vikudaginn 14. ágúst og hlaut meðmæli
nefndarinnar eftir nokkrar umræður. I
þeirri nefnd var einnig samþykkt að mæla
með því að flyðran í Norður-Atlantshafinu
verði tekin til nákvæmrar rannsóknar á
næstu árum.
Úr Norðvesturnefndinni var Faxaflóa-
málið siðan sent til ráðgjafanefndarinnar
(Consultative Committee) og þaðan aftui'
sent með meðmælum til miðstjórnarinnav
(The Bureau). Miðstjórnin taldi sig ekki
geta mælt með því að þeim skipum, sem
hlytu að sjá af afla við friðun Faxaflóa, yrði
bætt tjónið að nokkru eða öllu leyti. Taldi
hún þáð atriði frckar stjórnmálalegs eðlis
en vísindalegs eðlis, og þólti henni því ekki
rétl að láta það atriði lil sín taka. Þó sam-
þykkti hún skýrslu Faxaflóanefndar
öbreytta og mælti með benni að öllu leyti-
Að lokum var Faxaflóamálið afgreitt á
allsherjarfundi ráðstefnunnar laugardaginn
17. ágúst kl. 5. Var var einróma samþykkt
að mæla með því, að Faxaflói verði friðaðuv
í tilraunaskyni, eins og Faxaflóanefnd
hefði lagt til. í íslenzkri þýðingu eru nið-
urstöðurnar, sem samþykktar voru, á þessa
leið:
„Það er mælt með því:
A. 1. Að alþjóða tilraun verði gerð, með
því að friða íslenzkt hafsvæði, þ;U’
sem mikið er um uppvaxandi fisk.
Til þessarar tilrauriar er mælt með
Faxaflóa innan linu frá Garðskaga að
Malarrifi.
2. Á þessu svæði skyldi banna alhu'
veiðar með botnvörpu og dragnót,
greiða skaðabætur fyrir veiðitap
leggja verður megin áberzlu á ör-
ugga alþjóða strandgæzlu í flóaniim
nieðan á friðuninni stendur.
3. Friðunartimabilið ætti að vera 10 ár
og skyldi flóanum haldið lokuðum 1
5 ár í viðbót, svo að tími gæfist td
þess að ganga frá samningum um
ævarandi friðun flóans ef þess geris*
þörf.
4. Það er talið mjög nauðsynlegl 111
haíizt verði handa þegar í slað m"