Ægir - 01.01.1986, Blaðsíða 40
„Ef of mikill ormur er í
fiskinum, þá er ekkert annað fyrir
okkur að gera, en að hífa upp og
stíma burtu á aðra slóð."
Nú eru sex togarar hér á landi
sem frysta aflann algerlega um
borð, og aðrir þrír sem heilfrysta
grálúðu og karfa, en landa þorsk-
fiskinum í frystihús. Þá eru um 10
skip á leiðinni í eða úr breytingu,
og svo eru margir að spá í spilin.
Hvernig endar þetta?
„Frystingin mun dragast saman
í landi. Það vilja allirferskan fisk.
— Ég segi fyrir mig, ég myndi éta
nýjan fisk fremur en gamlan. -
Það er ekkert heilagt að vinna
fiskinn í landi. — Ég held að það
sé ágætt að hafa frystitogarana
við hliðina á hinum. Þó ekki fleiri
en svona tíu til tuttugu skip, það
væri nóg. En okkur vantarað eiga
eitt stórt og fullkomið frystiskip,
sem gæti unnið það sem hag-
kvæmast er hverju sinni; fljótandi
frystihús. Þá fyrst sæjust mögu-
leikarnir í þessu."
Tvífrysting var nokkuð rædd í
sumar. Að frysta fiskin úti á sjó,
en þýða hann upp og vinna til
fullnustu í landi fyrir útflutning.
Guðjón segist ekki sjá hvernig að
þetta geti komið frystiskipunum
við, eins og ástatt er.
„Það þyrfti þá að hækka fisk-
verðið um helming, því frysti-
húsin yrðu að borga heimsmark-
aðsverð til að keppa við það verð
sem fæst nú fyrir aflann á frysti-
togurunum. Það er vonlaust
dæmi".
Kvótinn endaleysa
Örvar aflaði á árinu 1984 rúm
4500 tonn, og hafði hæst afla-
verðmæti allra íslenskra togara
það árið. Og þetta þráttfyrir kvóta-
kerfið. Skýringin er auðvitað sú,
að keyptur var kvóti til viðbótar.
Áþessuári hefurÖrvarhinsvegar
verið á sóknarkvóta. Hann má
þá vera 270 daga á sjó, og þorsk-
aflinn er takmarkaður við 1950
tonn. Sóknin hefur því ekki verið
eins stíf og í fyrra, það er minnst
þriggja daga stopp milli túra, og
eftir 10. desember er skipið alveg
stopp. — Búið að fylla kvótann.
„Kvótinn er endaleysa í heild-
ina tekið. Það er óþolandi að
vinna undir þessu; þetta drepur
allt niður í mönnum. Menn þurfa
að hætta í miðjum klíðum, og
þeir eru á þeytingi um allan sjó á
eftir einstökum tegundum. Þaðer
ekki mikið talað um, hvernig
kvótinn gerir veiðarnar þannig
óhagkvæmar.
Kvótasölur ætti algerlega að
banna. Menn fá úthlutað ár eftir
ár þorskafla, en eru svo á öðrum
veiðum allt árið um kring. Ef
menn veiða ekki sinn kvóta, á að
endurúthluta honum og dreifa á
hina, annaðhvort seinni hluta
ársins, eða bæta því við kvóta
næsta árs. Það á ekki að vera
hægt að mismuna skipum eins og
gert er nú, með því að ákveða
hver á hvað í sjónum. Það eiga
allir að hafa jafna möguleika. Nú
mega menn ekki sýna hvað þeir
geta."
Og Guðjón nefnir dæmi:
„Árið 1984 fiskuðum við 4500
tonn, með því að kaupa kvóta,
eða jafnmikið ogAkureyrin. Hins
vegar fáum við úthlutað meira en
þúsund tonnum minni aflakvóta,
þó svo við sýndum það að við
gátum fiskað eins. Þetta er ekki
réttlæti. Að miða kvótann við eitt-
hvert árabil, 1981-1983 eins og
nú er gert, er algerlega óraun-
hæft. Þá voru sumirað byrja með
sín skip, eða lentu í einhverjum
erfiðleikum og það kemur þá
niður á þeim nú. Það sitja ekki
allir við sama borð í þessu efni.
Það er ekki bjart framundan, ef
þessu verður haldið áfram, og
Guð hjálpi okkur ef það verður
fest íþrjú ár í viðbót, eins og talað
var um."
Þegar svo kröftuglega er mælt,
verður manni á að spyrja hvað
annað sé til ráða. Og það stendur
svo sem ekki á svari:
„Ef á að takmarka aflann, á að
setja ramma og leyfa síðan að
veiða innan hans. Ekki láta ein-
hvern einstakling eða nefnd ráða
því hvernig veiðunum er
framfylgt, eins og nú er. Þá fer
32-ÆGIR