Tímarit lögfræðinga - 01.06.1988, Page 48

anda „um riftun kaupmála nyti ekki réttarverndar“. Var því haldið
fram, að stefnanda hefði borið að krefjast riftunar á gjafagerningi,
sem fælist í kaupmála, og jafnframt að gera sjálfstæða kröfu um
endurgreiðslu, sbr. 62. gr. laga nr. 6/1978.
Máli þessu var vísað frá dómi með eftirfarandi rökstuðningi:
„Uppbyggingu riftunarreglna hinna nýju gj aldþrotalaga er breytt
í grundvallaratriðum frá því sem verið hafði. Riftun sem slík
fellir ekki úr gildi þann löggerning sem liggur til grundvallar
ráðstöfunum þrotamanns. Þannig myndi t.d. kaupmáli standa
óbreyttur enda þótt gjöfinni sem í honum fælist yrði rift. Þá
er einnig unnt að rifta gjöf að litlu leyti.
Samkvæmt 51. gr. sbr. 62. gr. gjaldþrotalaga verða riftunar-
kröfur að vera tvíþættar, þ.e. krafa um riftun ráðstafana og í
öðru lagi endurgreiðslukrafa af hálfu þess sem riftunar krefst.
I máli þessu eru engar fjárkröfur gerðar.
Samkvæmt framansögðu þykir kröfugerð stefnanda svo áfátt
að ekki sé unnt að leggja efnisdóm á málið. Verður því af þeirri
ástæðu að vísa málinu frá dómi.“
6. UM REGLU 61. GR. GJALDÞROTALAGA.
6.1. ALMENN ATRIÐI.
Regla 61. gr. gjaldþrotalaga hefur verið nefnd hin almenna riftunar-
regla laganna.23) Reglan byggir á huglægum grundvelli, og það er ekki
skilyrði til að beita henni, að ráðstöfun hafi farið fram á einhverju
tilteknu tímabili fyrir frestdag eða úrskurðardag. Af sjálfu sér leiðir
þó, að eftir því sem lengra er frá ráðstöfun til frestsdags/úrskurðar-
dags, eru minni líkur til að skilyrði til beitingar reglunni séu fyrir
hendi.
Ákvæðið takmarkast ekki við greiðslur, heldur tekur til allra ráð-
stafana, bæði þrotamanns og annarra, ef önnur skilyrði þess eru fyrir
hendi.
Þessi regla er til fyllingar öðrum riftunarreglum laganna, og í grein-
argerð með frumvarpi til gjaldþrotalaga er talið,24) að reglunni verði
einkum beitt, þegar sérstæð tilvik koma upp.
Sönnunarbyrðin fyrir því, að einstök skilyrði 61. gr. eigi við, hvílir
23) Sbr. Stefán Má Stefánsson, bls. 188.
24) Alþingistlðindi 1977, 103. mál, bls. 33.
110