Tímarit lögfræðinga - 01.04.1994, Blaðsíða 8

atburðarásar, sem hefur verið lýst, átti sér stað. Þann 9. september sl. tók gildi
um sama efni 52. gr. laga nr. 99/1993 með sama nafni. Þessar lagagreinar eru
í einu og öllu eins og hljóða svo:
Áður en ákvarðanir eru teknar um inn- og útflutning landbúnaðarvara
sktdu aðilar, sem með þau málfara, leita álits og tillagna Framleiðsluráðs
landbúnaðarins.
Innflutningur landbúnaðarvara skal því aðeins leyfður að Framleiðsluráð
staðfesti að innlend framleiðsla fullnægi ekki neysluþörfinni.
I 1. mgr. 1. gr. laga nr. 63/1979 um skipan gjaldeyris- og viðskiptamála
segir að innflutningur til landsins skuli ekki háður leyfum, nema annað sé
ákveðið í sérstökum lögum svo og reglugerðum eða auglýsingum sem
ríkisstjórnin setji samkvæmt heimild í lögunum. Þessi lög voru felld úr gildi
með lögum nr. 87/1992 og á sama tíma voru sett lög um innflutning nr. 88,
17. nóvember, 1992, en í 1. mgr. 1. gr. þeirra laga segir að innflutningur á
vöru og þjónustu til landsins skuli vera óheftur, nema annað sé sérstaklega
tekið fram í lögum eða milliríkjasamningum sem ísland er aðili að. Því er
ekki heimilt eins og áður var að binda innflutning leyfum í reglugerðum eða
auulýsingum heldur verða lög eða milliríkjasamningar að koma til.
I greinargerð með 41. gr. laga nr. 46/1985 segir að framleiðsluráði sé veittur
réttur til þess að stöðva innflutning þeirra landbúnaðarvara, sem bannað er
að flytja til landsins samkvæmt öðrutn lögum, nema að fengnu leyfi einhverra
opinberra aðila.
Nú væri ekki óeðlilegt að álykta þannig af 52. gr. laga nr. 99/1993, sem
fyrr er rakin, að við innflutningi landbúnaðarvara sé að finna almennt bann í
lögum, sem hægt sé, að fullnægðum skilyrðum lagagreinarinnar, að leyfa
undantekningar frá. Svo er ekki. Hins vegar er álitamál hvort heimilt sé að
álykta sem svo, að greinin sjálf feli í sér almennt bann við innflutningi
landbúnaðarvara.
Skal nú stuttlega vikið að því dómsmáli sem Hagkaup höfðaði, en þar reyndi
að sjálfsögðu mjög á efni þessarar lagagreinar.
í dómi fjölskipaðs héraðsdóms segir m.a. svo:
Deilt er um það í máli þessu, hvort ákvæði 41. gr. laga nr. 46/1985 feli í
sér sjálfstæða heimild til takmörkunar á innflutningi landbúnaðarvara eða
hvort skýra beri ákvæðið í Ijósi tilvitnaðrar greinargerðar þannig að slík
takmörkun ráðist aðeins af ákvæðum annarra laga. Hér stangast á skýrt
orðalag lagaákvæðisins og tilgangur höfunda lagafrumvarpsins eins og
hann kemur fram í greinargerðinni.
Samkvæmt afdráttarlausu orðalagi 41. gr. laga nr. 46/1985, sem ekki
verður vikið til hliðar vegna orðalags í greinargerð og í Ijósi þess skýra
markmiðs löggjafans að veita innlendri landbúnaðarframleiðslu forgang
gagnvart erlendum afurðum, geti hún fullnœgt þörfum markaðarins, er
niðurstaða dómsins sú, að áðurgreind 41. gr, nú 52. gr. laga nr. 99/1993,
takmarki frelsi til innflutnings á landbúnaðarvörum.
2