Vikuútgáfa Alþýðublaðsins - 31.05.1932, Síða 4

4
VIKUeTGÁFAN
OfbeldisverUBolDngavlk.
Bannibal Valdimarsson hennari tekinn með vaidi
i skemtiferð i Boinngavík og flottnr nanðngur
til Isafjarðar.
— 30. maí.
komið var dálítið út á víkina, og
Enn ein kanpkngnnar-
tilrann.
Kaopdeila í Bolangavík.
Eins og lesendur Alþýðublaðs-
ins mun reka minni til, voru all-
miklar vinnudeilur í Bolungavik
s. 1. vetur. Ekki stöfuðu þær samt
af ví sem „Mgbl.“ kallar
.,heimtufrekju“ verkalýðsins, þvi
kaup er lægra í Bolungavík en
hjá flestum þeim félögum, sem í
sambandinu eru, heldur af
þrjózku og óbilgirni atvinnurek-
enda. Kaup komst um tíma í
vetur m'ður í 65 aura um tím-
ann, hvort sem unni'ö var á nótt
eða degi. Með aðstoð Alþý'ðu-
sambandsins fékst kaupið hækk-
■a'ö í 80 aura 1 algengri vinnu og
1,20 í skipavinnu og auk þess
var vinnan flokkuð á sama hátt
og venjulega er gert í kaup-
gjaldssamningum. Enn fremur
skyldu félagsmenn sitja fyrir allri
vinnu. Pessum málalokum undu
útgeröarmenn Mð versta. Æstu
þeir sjómenn upp á móti land-
verkafólki, ofsóttu þá rnenn, sem
tóku svari og studdu verkalýð-
iinn, og höguöu sér yfirleitt eftir
beztu ikeflvískum fyrirmyndum.
Neyddust félagsmenn því til að
lækka nokkuð suma liði samn-
ingsins — þó ekki dag- né eftir-
vinnu.
Atvinnuleysi befir vetið hið
)nesta í Bolungavík í vetur eins
og annars staðar, og hefir fé-
lagi'ð látið birta áskoranir til ut-
anhéraðsmanna um að koma ekki
þangað í atvinnuleitv En þrátt
fyrir ákvæði samningsiins og þrátt
fyriir augsýnilegt atvinnuleysi
hafia atvinnurekendur þar sýnt sig
mjög líklega til a'ð taka utan-
héraös- og utanfélags-fól.k í þá
litiu vinnu, sem þeir hafa þurft !
að láta vinna, og hefir félagið
sífelt orðið að vera á varðbergi
um að ákvæðum samningsins
væri fyligt.
Hafa atvinnurekendur þannig
með öllu móti ætlað að eyði-
leggja félagsskapinn, en þar
hefir þeim brugðdst reikningsiist-
|n, því í gegn um alt þa'ð stríð,
sem verkafólkið hefir þurft að
eiga í, hefir stöðugt fjölgað í
félaginu, svo að um s. 1. mán-
aðamót voru meðlimir þess um
100. Er það gleðilegur vottur
þess að verkafólk í Bolungavík
skilur það, að ofsóknum og kúg-
unartilr,aun;um atvinnurekenda á
verkalýðurinn ætíð að svara á
sama hátt; með meiri og öflugri
samtökum.
Um s. 1. mánaðamót byrjuðu
Bjarni Fannbeig og Högni Gunn-
arsson atvinnurekstur í félagi.
Vildu þeir ekki undirskrifti samn-
inga við félagið þó það gerði alt,
sem því var unt, til að fá frið-
samlega lausn deilumálanna. Létu
þeir félagar síðan vinnu þá, sem
þeir þurftu að láta vinna (sem er
ÍLskverkun), í „akkor'ð", en nú
nýveriö, þegar gert var upp það,
sem búi'ð var að vinna, kom í
ljós aö verkafóLkið, sem „akk-
orðið" tók, hefði náð tímakaupi.
Þetta þoldu þessir kærleiksriku
„veLgerðarmenn“ verkalýðsiins
ekki og hafa nú gert tilraun til
að lækka „akkorðið“ frá því sem
á'ður var, svo að trygt sé að
hvernig sem verkafólkið fer að,
skuli það ekki bera úr býtum
það, sem taxti félags þess ákveð-
ur. Félagið hefir nú snúið sér til
Alþýðusambandsins, sem mun að-
stoða félagið eftir föngum.
Kaupdeilan í Bolungavik
Afgreiðslubann á Högna Gnnn-
arssyni og Bjarna Fannberg.
— 26. maí.
Á fjnndi í Verklýðsfélaginu i
BöJungarvík, sem haldinn var í
fyrra 'kvöld, var samþykt að
gera verkfall hjá Högna Guna-
arssyni og Bjarna Fannberg, þar
sem þeir hefðu ekld viljað semja
við félagið eða ganga að kröfum
þess. Félagið hefir eins og áður
er sagt snúið sér til Alþýöusam-
bandsins, og hefir Verkamálaráð-
íö lagt bann á vöruflutninga að
og frá þessum tveimur mönnum,
unz deilan er leyst.
23. maí.
Enn stendur vi’ö sama um kaup-
Ideiluna í Bolungavík. Djúpbátur-
inn var þar á ferð í fyrra dag og
var afgreiddur hjá Högna Gunn-
•arssyni af utanféJagsmönnum, í
banni verklýðsfélagsins. Báturinn
för síðan til fsafjarðar og var
eltki afigreiddur þar. Lá hann þar
óafgreiddur um miðjan dag i
gær, en félögin á ísafirði gerðu
framikvæmdarstjóra bátsins þá
kosti, að hann yrði leystur úr
banninu, ef Verklýðsfélaginu í
Boiungavík yrði fa'in afgreiðsla
bátsins framvegis. Samþyktu út-
gerðarmenn bátsins þetta, og ættu
fleiri útgerðarfyrirtæki að fara að
dæmi þeirra til þess a'ö komast
hjá frekari deilum.
Fimtardómsmálið.
---- 25. maí.
Fimtardómsfrumvarpið, sem nú
er kornið aftur til efri deildar al-
þingis, hefir verið þar nokkrum
sinnum á dagskrá, en jafnan
veri'ó tekið út, án þess að það
kærni til uniræðu. Er Jón í
Stóradal enn kominn me'ð tillögu
lum, að veitingarvald fimtardóm-
araembætta skuli teldð af dóms-
málaráðherra, og skuli veiting
þeirra og Lausn fimtardómara frá
embætti fara eftir ályktun ráð-
lierrafundar. P. e. menjar úifúð-
arinnar innan „Framsóknar“-
flokksins eiga samkvæmt tilætlun
Jóns að standa framvegis í lög-
gjöf um æðsta dómstól Jandsins
og val dómaranna á að grund-
vallast á reglu, sem á [)eirri úlf-
úð er reist.
Kl. að ganga 2 í gærdag fór
söngfJokkurinn á Isafirði tii Bol-
ungavíkur og ætlaði að halda
söngskemtun þar. Var Hannibal
Valdimarisson, varaforseti Alþýðu-
sambands Vestfjarða, í för með
lionum og ætla'ði að fara með
honmu til Súðavíkur, en þar ætl-
aði fJokkurinin að halda söng-
skemtun líka.
Hannibal Valdimarsson.
Kaupdeila hefir staðið yfiir í
Bolungavík undanfarið, eins og
kunnugt er, og er það Högni
Gunnarsson og félagi hans, sem
hafa einir atvinnurekenda reynt
að brjóta kaupkröfur verka-
manna, sem þegar eru viðurkend-
ar af öðrum atvinnurekendum.
Þegar Hannibal, sem reynst
befir ákaflega duglegur verklýðs-
maður vestra, var nú kominn í
Bolungavík, mun Högni hafa
haldið að hann væri kominn til
að hjálpa verkafölkinu í deilunni
við hanin, og fór því imj á heijnili
Ágústar frá Æðey, þar sem
Hannibal var að drekka kaffi,
og gerði boð fyrir hann. Kom
Hannibal til viðtals við hann, og
sagði Högni þá, að bátur biðd við
hryggjuna me'ð vél í gangi, skyldi
hann nú tafarlaust fara úr pláss-
inu og til ísafjarðar. Hannibal
sagði honum frá ferðaáætlun
sinni og sagðist ekki myndu
fara úr plássinu fyr en sér sýnd-
ist. Högni kvað sér ekki koma
það við. Skuli Hamibal fara undir
eins. Sagði liann um leið við fé-
laga sína, sem voru fjórir, að
réttast væri nú að hrinda Hanni-
bal út, og var það gert á svip-
stundu. Urðu nú dálítil fangbrögð,
en er út á götuna kom, tókst
Hannibal að slíta sig lausan af
þessum ólmu mönnum, og
lamdi hann frá sér eins og honum
var auðið. Tókst ofbeldismönnun-
um þó að ná tökrnn á honum
aftur, en hann tók þá votta að
því, að hann væri tekinn með
ofbeldi.
Var’ Hannibal nú látinn út í
bátinn og settu ofbeldismennirnir
hann í gang, en ger'ðu það svo
klaufalega, að liann bilaði, er
urðu þeár því að taka annan bát.
Barðist Hannibal á móti þe;m, er
þeir létu hann ofan í bátinn.
En nú kom kurr upp liödnu.
Urðu sumir ofbeldismenndrnir
hræddir og vildu snúa við, en
ekki varð það úr, nema að einn
sneri við. Var nú haldið tii Isa-
fjarðar, en er þeir voru rétt að
koma þangað, sáu þeir hvar einn
samvinnuféLagsbáturinn kom á
móti þeim, og var hann fuliur af
sjómönnum, er höfðu fengið
fregndna á fund, er þeir voru að
halda.
Báturinn með Hannibal hélt nú
upp að bryggju, og tók lögreglan
þar alla bátsverja og settd i stein-
inn. Dvöldu þeir þar til þess er
fulltrúi bæjarfógeta kom og úr-
skurðaði, að ekki bæri nauðsyn
til að halda þeim inni þar til rétt-
ur, rannsóknir og yíirheyrslur
byrjuðu.
1 gærkveldi fór svo Hannibal,
Finnur Jónsson, Guðm. G. Haga-
lín og 30—40 menn aðrdr til Bol-
ungavikur.
Er þeir komu að brimbrjótnum
var hann fullur af fólki, og var
hrópað til þeirra, að þeir skyldu
ekki haida lengra. Las oddvitinn
svo upp skjal mikið, sem átti að
vera nokkurs konar fundarsam-
þykt, og var í henni a'ðkomu-
mönnum fastlega ráðið til að
koma eklri í land eða halda fund
vegna æsinga í þorpinu. Skeyttu
Isfirðingarnir því engu, en héldu
upp í jþorpið og í fundarhús þar.
Var svo fundur haldinn, og stóð
liann til kl. 3 í nótt; töluðu'and-
stæðingarnir þar á víxl, læknirinu
og oddvitinn fyrir ofbeldiisimenn-
ina, en presturinn, séra Páll SLg-
urðsson, og margir fleiri fyrir
verkamenn.
Peningamir eda — fiökm. Ein-
liver frægasti núlifandi fiðlusnill-
ingur, MiLstein, hefir ferðast um
Bandaríkin undanfarið. Hann á
fiðlu af Guarneríusar-gerð, senl
búin var til árið 1742, og er hún
hinn mesti kjörgripur. Dag
noklmrn, er Milstein mataðdst í
matsöluhúsi, var þessum dýrgrip
stolið frá honum. Varð liann þá
elriri mönnum sinnandi í nokkra
:daga, en alt í einu fékk liann bréf,
þar sem honum var tilkynt, að ef
hann vildi fá fiðluna sina aftur,
þá yröi hann að senda 5000 doll-
ara á vissan stað. Milstein gerði
það og fékk fiðluna samstundis
senda,__________________________
Rltstjórl og áb^rgðarmaðuxi
Ólafur Friðriksson.
A1 þýðuprentsœlðjatn