Búnaðarrit - 01.01.1933, Page 12
BÚNABARRIT
(í
og gefa árlega út þær aðal-niðurstöður, sem hafa al-
mennt gildi. Þar sést m. a. hvernig einstakar búgreinar
bera sig yfirleitt og í ýmsum landshlutum, hvernig bú-
skapurinn ber sig í heild sinni, hvernig arður hans er
á jörðum af mismunandi stærð og með mismunandi legu,
hvað fæðið er dýrt, hvað kostar að framleiða garð-
ávexti, mó, hey, korn o. s. frv. Þessar niðurstöður geta
svo leiðbeint öðrum bændum, sem sjálfir ekki halda bú-
reikninga og orðið að notum sem innlend búvísindi.
En jafnvel þótt slíkar almennar niðurstöður séu mikils
virði, má þó undirstrika það, að þær aldrei geta komið
í stað vel færðra búreikninga fyrir hvern einstakling.
í fyrsta lagi vegna þess, að hér er um meðaltölur að
ræða, sem ávalt verður að nota með varasemi. Meðal-
tölur eru, eins og allir vita, framkomnar af mörgum
(eða nokkrum) mismunandi tölum. Þær hafa því fyrst
og fremst þýðingu fyrir heildina, en oft mjög takmarkað
gildi fprir hvern einstakling.
í öðru lagi búa tveir menn aldrei eins að öllu leyti,
jafnvel þótt náttúruskilyrðin séu lík og búskaparlagið í
aðal-dráttum það sama. Einn hefir mestan áhuga fyrir
einni grein búsins, leggur mesta rækt við hana og fær
því af henni tiltölulega mikinn arð, annar hneigist mest
að annari búgrein o. s. frv. Takmarkið verður því
að vera:
Hver bóndi með sína búreikninga.
Þörfin á því að halda búreikninga fer vaxandi með
ári hverju, eftir því sem viðskiptavelta bændanna eykst
út á við. Aður Iifðu menn hér mest á eigin framleiðslu,
keyptu sem minnst og seldu lítið. En það er alkunna,
að viðskipti þeirra hafa aukist risaskrefum á síðustu
áratugum. Og skyldi það ekki vera þörf fyrir bændur
að fylgjast betur með þeim viðskiptum en flestir gera?
Hafi það verið nauðsynlegt fyrir bændur að færa bú-
reikninga á 18. öld, þegar þeir voru uppi Skúli Magnús-
son og Djörn Halldórsson, og það voru þeir merkis-