Búnaðarrit - 01.01.1933, Síða 417
BUNAÐARRIT
407
Norður- og Mið-Evrópu. Líkist hann aftur á móti meir
hinni frægu svörtu mold, hvað efnasamsetningu viðvíkur.
Hin íslenzku sýnishorn eru tekin úr efstu 30 cm jarð-
vegsins, en þau þýzku úr því, sem nefnt er »Ober-
krumme*. í íslenzkum jarðvegi er þó að eins ákveðið,
hvað uppleysist í heitri saltsýru, en það er oftast meira
en venjulegt er í samanlögðu innihaldi (total Indhold)
steinefna í jarðvegi Mið-Evrópu. Það, sem unnt er að
leysa upp í hinum síðarnefnda með saltsýru, er sett í
svigum í töflunni á næstu bls. — Viðvíkjandi innihaldi
íslenzks jarðvegs af lífrænum efnum vísast til löflunnar
á bls. 412-413.
Taflan á næstu blaðsíðu sýnir, að íslenzkur jarðvegur
stendur ekki að baki líkum jarðvegstegundum í Mið-
Evrópu (og á Norðurlöndum). Hann inniheldur mikið af
efnum, sem leysast upp í saltsýru, en er ef til vill til-
tölulega fátækur að fosfórsýru og kalí, en þrátt fyrir
skort á kolsúru kalki á Islandi er jarðvegurinn þó auð-
ugri af kalki (í kísilsúrum eða brennisteinssúrum sam-
böndum) heldur en venjulegt er í Mið-Evrópu; en við
munum síðar fá að sjá, að hann hefir alls enga til-
hneigingu til þess að verða súr, heldur hefir hann því
nær alstaðar mjög heppilegt (3: lítið) sýrumagn, (pH milli
6 og 7). Magnesíu vantar heldur ekki í íslenzkan jarð-
veg, og köfnunarefnismagnið, sem er í nánu sambandi
við innihaldið af lífrænum efnum (»Humus«), er óvenju-
lega mikið. Sér í lagi er samsetning hins íslenzka sand-
jarðvegs eftirtektarverð, með hinu mikla magni af kalki
og magnesíu, járni og alúminíum, og samkvæmt þessari
töflu, einnig af köfnunarefni og lífrænum efnum. En
þessi síðasitöldu efni geta einnig, eins og sjá má af
eftirfarandi töflu, verið af skornum skamti.
Aðalefni hins íslenzka jarðvegs, bergtegundir, sem
myndazt hafa af eldsumbrotum, eins og basalt, líparít,
hraun og eldfjalla-aska, þursaberg og móhella, er sýni-
lega ágætt. Þessar bergtegundir veðrast venjulega allar