Fréttablaðið - 04.12.2010, Blaðsíða 6

6 4. desember 2010 LAUGARDAGUR
Allur ágóði sölunnar rennur óskertur
til starfs í þágu fatlaðra barna og ungmenna.
SÖLUSTAÐIR
Casa - K r i ng lunn i og Ske i funn i
Epa l - Ske i funn i og Le i f ss töð
Kok ka - Laugaveg i
L i s tasa fn Reyk jav íku r - Ha fna rhús inu
L í f og l i s t - Smára l i nd
H a f n a r b o rg - H a f n a r f i r ð i
Módern – H l í ða r smára
Blóma- og g ja fabúð in - Sauðá rk rók i
Norska hús ið - S tykk i shó lm i
Pó ley - Vestmannaey jum
Va l rós - Aku rey r i
STYRKTARFÉLAG
L A MAÐRA OG FATLAÐRA
SÖ
LU
TÍ
M
A
BI
L
4.
-1
8.
D
ES
EM
BE
R
FJARLÆGÐ eftir Katrínu Sigurðardóttur
2 0 1 0
„Sumum til undrunar er
Sigfússon að sanna sig
sem alvarlegur og ábyrg-
ur fjármálaráðherra,“
segir í skýrslu Neils
Klopfenstein sendiráðu-
nauts í bandaríska sendi-
ráðinu 4. júní 2009. Dag-
inn áður átti Steingrímur
J. Sigfússon fund með
Klopfenstein og ræddi
stöðu ýmissa lykilmála
á Íslandi.
„Þótt margir í flokki
hans hafi frá byrjun verið tor-
tryggnir í garð lánsins frá AGS
hefur ráðherrann við ýmis tæki-
færi viðurkennt mikilvægi AGS-
pakkans. Sigfússon hefur stað-
ist (sennilega gnístandi
tönnum) flestar freist-
ingar til að skella skuld-
inni af núverandi kreppu
alfarið á öfgar kapítal-
ismans,“ segir í skýrsl-
unni.
Fram kemur að banda-
rísku sendiráðsstarfs-
mennirnir efist um
túlkun Steingríms á
framgangi viðræðna um
Icesave. Breski sendi-
herrann hafi dregið upp
mun dekkri mynd af þeim í við-
ræðum. Hann segði meðal ann-
ars að þeir hefðu uppi barnaleg-
ar áætlanir um endurgreiðslu
Icesave. - gar
Steingrímur J. kom bandaríska sendiráðinu á óvart:
Reyndist ábyrgur
fjármálaráðherra
STEINGRÍMUR J.
SIGFÚSSON
Jóhanna Sigurðardóttir forsæt-
isráðherra sagði nokkrum þing-
mönnum Vinstri grænna í júlí
í fyrra að hún væri að missa
þolinmæðina og að hún myndi
segja af sér innan fárra daga ef
þeir styddu ekki samkomulag
sem náðst hafði í Icesave-mál-
inu. Þetta kemur fram í skýrslu
Neils Klopfenstein, sendiráðu-
nauts í bandaríska sendiráðinu.
Vitnað er til orða sem Össur
Skarphéðinsson utanríkisráð-
herra er sagður hafa látið falla
í samtali við breska sendiherr-
ann á Íslandi. Össur er sagður
hafa talið að þessir úrslitakostir
Jóhönnu til VG ásamt viðaukum
við samninginn myndu duga til
að bæta við atkvæðum til að ná
naumum meirihluta fyrir sam-
komulaginu á Alþingi. - gar
Össur við sendiherra Breta:
Jóhanna hótaði
að segja af sér
Þann 26. maí 2006, hálfum öðrum
mánuði eftir að Bandaríkjamenn
tilkynntu um brottför hersins,
skrifar Carol Van Voorst sendi-
herra stjórnvöldum í Washington
greinargerð um þá kenningu Vals
Ingimundarsonar sagnfræðings, að
væri Davíð Oddsson enn forsætis-
ráðherra myndu Bandaríkjamenn
ekki hafa kallað herinn heim.
„Kenning Ingimundarsonar
líkist mjög kenningu sem sonur
Oddssonar og pólitískur ráðgjafi
Björns Bjarnasonar dómsmála-
ráðherra (Sjálfstæðisflokki), Þor-
steinn Davíðsson, setti fram 17.
mars í viðræðum við stjórnmála-
fulltrúa sendiráðsins [POLOFF],“
segir Van Voorst, og bætir því við
að Þorsteinn, Björn og „aðrir á
hægri væng Sjálfstæðisflokksins“
séu „ævareiðir“ vegna þess að hinn
hófsami Geir Haarde hafi orðið for-
maður Sjálfstæðisflokksins og verði
líklega næsti forsætirsáðherra. Hún
segir að í einkasamtölum láti þeir
fara í taugarnar á sér þann sáttatón
sem Geir hafi verið með gagnvart
Bandaríkjunum eftir að tilkynnt
var um brotthvarf hersins.
„Það er mögulegt,“ segir Van
Voorst og kemur þar með sína eigin
kenningu, „að þeir hafi hvatt Ingi-
mundarson (sem er sonur banda-
manns Oddssonar) til að fínpússa
það orðspor, sem Oddsson skilur
eftir sig, og þrýsta á Haarde um að
taka harðari samningaafstöðu.“
- gb
Sendiherra Bandaríkjanna veltir fyrir sér kenningu Vals Ingimundarsonar:
Sáttatónn Geirs pirraði Björn
Í bandaríska sendiráðinu var
grannt fylgst með viðbrögðum
Íslendinga við brotthvarfi Banda-
ríkjahers frá Keflavíkurflugvelli.
Í nokkrum leyniskjölum frá
bandaríska sendiráðinu, sem
Fréttablaðið hefur undir höndum
og birt verða á vefsíðunni Wik-
ileaks, lýsir Carol van Voorst,
þáverandi sendiherra Bandaríkj-
anna hér á landi, vonbrigðum og
andstöðu íslenskra ráðamanna
með þessa ákvörðun.
„Ef fimm stig sorgarviðbragða
eru afneitun, reiði, samningavið-
ræður, þunglyndi og sátt, þá eru
sumir íslenskra gáfumanna nú
komnir á reiðistigið,“ skrifar van
Voorst þann 20. mars 2006, nokkr-
um dögum eftir að Bandaríkin til-
kynntu ákvörðun sína um brott-
hvarfið. Nokkrum dögum síðar
leggur hún til að Bandaríkjamenn
hvetji Íslendinga til að afla sér
fræðslu um varnarmál og sætta
sig við að þeir þurfi sjálfir að taka
ábyrgð á vörnum landsins. „Jafn-
vel þótt Bandaríkin tryggi áfram
varnir þeirra, sem auðugt ríki og
aðili að NATO,“ skrifar hún hálf-
um mánuði eftir að Bandarík-
in tilkynntu um brottför hersins,
„þá þurfa Íslendingar að taka þátt
í kostnaðinum af vörnum sínum
og íslenskir embættismenn munu
loksins þurfa að gera heimavinn-
una sína varðandi öryggismál svo
þeir verði upplýstir neytendur.“
Ári eftir brotthvarf hersins,
haustið 2007, skýrir van Voorst
síðan frá því að Björn Bjarna-
son dómsmálaráðherra og aðrir á
Íslandi hafi „verið nánast aðfram-
komnir af „Ég sagði þér það“-veik-
inni“ eftir að rússneskar herþotur
tóku að gera vart við sig nálægt
Íslandi og víðar á Norður-Atlants-
hafi. Þeir líti svo á að Bandarík-
in hafi gert hernaðarleg mistök
með því að kalla herinn heim ein-
mitt þegar loftslagsbreytingar
með auknum skipaferðum og olíu-
vinnslu á Norðurslóðum blasi við.
Síðastliðið haust átti þáver-
andi staðgengill sendiherra,
Sam Watson, síðan viðræður við
Össur Skarphéðinsson utanrík-
isráðherra, þar sem Össur segir
ákvörðun Bandaríkjamanna hafa
verið „bölvuð mistök“, jafnvel þótt
hann segist skilja rökin að baki
þeirri ákvörðun og nauðsyn þess
að draga úr kostnaði. Hann sagð-
ist telja að Bandaríkin hefðu átt
að hafa „einhvers konar viðveru
áfram á Íslandi til að verja hags-
muni sína á norðurslóðum.“ - gb
Taldi Íslend-
inga fáfróða
Sendiráð Bandaríkjanna fylgdist grannt með við-
bröðgum við brotthvarfi hersins. Össur sagði haust-
ið 2009 Bandaríkin hafa gert „bölvuð mistök“.
Össur Skarphéðinsson utanrík-
isráðherra sagðist í septemb-
er árið 2009 telja að Evrópu-
sambandið hafi vísvitandi gefið
Íslendingum frest til þess að
skila inn svörum við spurninga-
lista þess þann 16. nóvember svo
öruggt verði að leiðtogaráð sam-
bandsins geti ekki afgreitt aðild-
arumsókn Íslands á fundi sínum
í desember.
Þetta hefur Sam Watson,
sem var staðgengill sendiherra
Bandaríkjanna hér á landi
meðan enginn gegndi því emb-
ætti, eftir Össuri að loknum við-
ræðum þeirra. - gb
Össur gagnrýnir ESB:
Skilafrestur úti-
lokar afgreiðslu
Fréttaskýring: Hvað segja Wikilieaks-skjölin um Ísland?
CAROL VAN VOORST Sagði Björn
Bjarnason og fleiri hafa verið illa haldna
af „Ég sagði þér það“-veikinni þegar
Rússaþotur byrjuðu að fljúga kringum
landið á ný.
Bjarni Benediktsson, for-
maður Sjálfstæðisflokksins,
vildi í nóvember í fyrra taka
upp viðræður til að styrkja
tvíhliða tengsl Bandaríkj-
anna og Íslands. Þetta kemur
fram í skýrslu Sams Watson,
sendiráðunauts í bandaríska
sendirráðinu.
Watson segir Bjarna hafa
viljað fá fund í Hvíta húsinu
og hafa lagt til að utanríkis-
málanefnd Alþingis færi til Banda-
ríkjanna. „Hann spurði síðan, í ljósi
núverandi fjárhagsvandræða
Íslands, hvort vera kynni að
fjármögnun slíkrar ferðar
gæti komið úr bandarísk-
um sjóði,“ segir Watson sem
kveðst í skýrslunni ekki viss
um ástæður Bjarna fyrir því
að ná fundum háttsetra emb-
ættismanna í Hvíta húsinu.
Segir hann ástæðuna líklega
pólitíska; að Bjarni hafi vilj-
að ná athygli fjölmiðla og
að málið yrði vandræðalegt fyrir
ríkisstjórnina. - gar
Vildi koma á fundi í Hvíta húsinu en bar við fjárskorti:
Bað sendiráðið um farareyri
BJARNI
BENEDIKTSSON
Stefán Eiríksson fullyrðir
snemma árs að Georg Lárusson,
forstjóri Landhelgisgæslunn-
ar, hafi valdið
Birni Bjarna-
syni dóms-
málaráðherra
vonbrigðum,
þótt Björn hafi
persónulega
valið Georg í
embættið árið
2005.
Þetta hefur
Carol van
Voorst, þáverandi sendiherra
Bandaríkjanna, eftir Stefáni,
sem þá var skrifstofustjóri í
dómsmálaráðuneytinu en er nú
lögreglustjóri í Reykjavík, í einu
þeirra leyniskjala, sem Frétta-
blaðið hefur undir höndum.
Sendiherrann segist ekki átta
sig á því hvers vegna Stefán sé
svona hreinskilinn, en hún telur
að líklegast hafi hann rétt fyrir
sér. - gb
Stefán Eiríksson tjáir sig:
Georg olli Birni
vonbrigðum
GEORG LÁRUSSON