Vísbending - 22.08.2008, Blaðsíða 4

Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575. Myndsendir: 561 8646.
Net fang: visbending@heimur.is.
Blaðamaður: Kári S. Friðriksson.
Prentun: Guten berg. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Aðrir sálmar
4 V í s b e n d i n g • 3 1 . t b l . 2 0 0 8
Í Markaði Fréttablaðsins var viðtal við Geir H. Haarde þann 20. ágúst síðast-
liðinn. Þar sagði meðal annars:
[Spyrill:]„Í síðustu viku lýsti utanríkis-
ráðherra þeirri skoðun sinni að upp-
taka evru væri nauðsynleg, „ef við ætlum
að taka þátt í þessu alþjóðlega hnattvædda
hagkerfi og vera með stóran fjármálageira“
eins og hún orðaði það. Fjölmörg
samtök innan atvinnulífsins hafa lýst
svipuðum sjónarmiðum, líka ASÍ, Starfs-
greinasambandið, bankarnir og forsvars-
menn margra stórra fyrirtækja. Hafa allir
þessir aðilar rangt fyrir sér?
[GHH:]„Ég tel að margir af þeim aðilum
sem þú nefndir tali um evru í stað krónu
sem lausn á þeim vanda sem við glímum
við nú um stundir. Sú tenging er óraunhæf.
Við munum uppfylla öll Maastricht-
skilyrðin ef við náum þeim árangri sem
að er stefnt og lýst í stefnuyfirlýsingu
ríkisstjórnarinnar og þá verður ekki nein
ástæða til að taka upp annan gjaldmiðil
því þá verður kominn sá stöðugleiki sem
nauðsynlegur er.“
[Spyrill:] En gæti ekki verið skynsamlegur
leikur í stöðunni að gefa út þau skilaboð
að ríkisstjórnin ásetji sér að uppfylla
Maastricht-skilyrðin um upptöku evru
á þessu kjörtímabili, enda þótt ekki
sé samstaða um að sækja um aðild að
Evrópusambandinu?
[GHH:]„Jú, við stefnum að sjálfsögðu að
því að uppfylla þessi skilyrði sem fyrst. Það
eru almennir hagsmunir okkar að gera það
óháð Evrópusambandinu.“
Það er rétt og skynsamlegt hjá forsætis-
ráðherra að það eru hagsmunir Íslendinga
að uppfylla stöðugleikaskilyrðin, óháð
því hvað gert er í gjaldeyrismálum.
Enn endurtekur hann það sem margir
Sjálfstæðismenn hafa sagt að stuðnings-
menn evru líti á hana sem lausn á
núverandi efnahagsvanda. Það tekur
þjóðina mörg ár að uppfylla skilyrðin
fyrir því að taka upp evru og jafnframt
þarf að semja um það með hvaða
hætti það getur gerst. Vonandi verður
núverandi vandi þá löngu leystur. Þvert á
það sem forsætisráðherra segir í viðtalinu
væri einmitt ástæða til þess að taka upp
evru þegar jafnvægi er náð, því að þannig
er líklegra en ella að það haldist. bj
Skoðun Geirs
í samræmi við hana í stað þess að nær allir
séu dregnir í einn dilk.
Áfallatryggingasjóður
Samkomulag tókst um það milli ASÍ og
Samtaka atvinnulífsins í upphafi árs 2008
að skipuleggja þjónustu og veita úrræði
fyrir þá launþega sem veikjast til lengri
tíma eða slasast þannig að vinnugeta
skerðist. Markmiðið er að koma að málum
eins snemma og kostur er til að stuðla að
því að hver einstaklingur verði svo virkur
á vinnumarkaði sem vinnugeta hans leyfir.
Í því skyni var stofnaður svonefndur
Áfallatryggingasjóður. Hann á meðal
annars að greiða fyrir kostnað við úrræði
og endurhæfingu til viðbótar því sem veitt
er af hinni almennu heilbrigðisþjónustu.
Miðað er við að í heild verði ráðstafað
0,39% af launum til Áfallatryggingasjóðs.
Þetta gjald skiptist í þrennt:
Sérstakt 0,13% launatengt gjald, 1.
áfallatryggingagjald, á launagreið-
endur á sama gjaldstofn og iðgjald til
lífeyrissjóða frá og með 1. júní 2008.
Í ársbyrjun 2009 er miðað við að 2.
ríkissjóður leggi Áfallatryggingasjóði
til sömu upphæð og launagreiðendur
samkvæmt sérstöku samkomulagi.
Í ársbyrjun 2010 munu ASÍ og SA 3.
beita sér fyrir því að lífeyrissjóðir
á samningssviði þeirra greiði til
Áfallatryggingasjóðs sama hlutfall og
launagreiðendur.
Sjóðurinn hefur því þegar tekið til starfa
og honum ráðinn framkvæmdastjóri.
Stefnt er að því að auka í áföngum
starfsemina þannig að hann verði orðinn
starfandi að fullu á rúmu ári.
Meginástæðan fyrir því að aðilar
vinnumarkaðarins hafa tekið saman
höndum af þessu tagi er hve mikill
kostnaður samfélagsins er af örorku.
Áætla má að í heild nemi sá kostnaður
um 6% af heildarlaunakostnaði. Árangur
við endurhæfingu þar sem henni verður
við komið gæti því skilað þjóðfélaginu
miklu. Því má segja að lagt sé af stað með
athyglisverða þjóðfélagstilraun sem mikils
virði er að heppnist vel.
Á að flokka fólk?
Ungt fólk sem er blint eða hreyfihamlað á
ekkert meira sameiginlegt með öldruðum
en jafnaldrar þeirra sem sjá fulla sjón
og hreyfigetu. Þess vegna er til dæmis
sameiginlegt framboð öryrkja og aldraðra
út í hött eins og reyndar sýndi sig síðastliðið
ár. Reyndar eru stjórnmálaskoðanir fólks
örugglega eins ólíkar hjá þeim sem hafa
skerta orku og hinum. Farsælast og eðlilegast
væri fyrir öryrkja að heyja sína baráttu
fyrir jafnrétti við aðra á eigin forsendum.
Meginatriði er að í þjóðfélaginu verði
skapaðar aðstæður þar sem hver og einn fái
að njóta sín sem best, ekki að menn fái sem
mestar bætur. Áfallatryggingasjóður gæti
verið skref í rétta átt.
framhald af bls. 1
Mynd 2: Örorkulífeyrisþegar, skipting eftir kyni
og aldursbili 2007, hlutfall af aldurshópi
Heimild: Tryggingastofnun ríkisins, Staðtölur 2007, tr.is.