Líf og list - 01.05.1952, Blaðsíða 30

Já, [>að var rctt af okkur að liatta
að rífast, sagði hanti við sjálfan sig.
Hann hafði aldrci rifizt mikið við þcnn-
an kvenmann, hins vcgar hafði hann
rifizt svo mikið við þær konur, scm
hann hafði clskað, að þau höfðu að
lokum alltaf mcð hintt spillandi rifrildi
»sínu, drepið allt, scm þau áttu saman.
Hann hafði elskað of mikið, krafizt of
mikils, og hann hafði rift því öllu í
sundur.
Honum var hugsað til þeirrar stund-
ar, þegar hann var einn i Konstantín-
ópel, eftir að hafa rifizt 1 Parls, áður en
hann hélt af stað. Hann hafði verið á
sífelldtt mellufari allan tímann, og þeg-
ar það var liðið hjá, og hann gat ekki
lengur drcpið einmanaleikann með þvl,
heldur aðeins gert illt verra, hafði hann
skrifað henni, hinni fyrstti, henni, sem
hafði yfirgefið hann, hréf og sagt henni
frá því, hvernig honnm hafði misheppn-
azt að drepa einverukennd sina. . . .
Og frá því, hvernig hann hafði orðið
allur máttlaus og magnþrota, þegar
hann hélt hann hefði séð hana fyrir
utan „Régence", og hann myndi fylgja
þcim kvenmanni, sem líktist henni, nið-
ur búlevarðann, hrœddur um að sjá, að
það vœri ekki hún, hrœddur um að glata
þeirri tilfinningu, sem það veitti hon-
um. Hvernig sérhver sú, sem hann hafði
sofið hjá, hafði aðeins látið hann sakna
hennar mcira. Og það, sem hún hefði
gert, skipti engtt máli, af þvl hann gat
ekki lœknað sjálfan sig af þvl að elska
hana. Hann skrifaði þetta bréf allsgáð-
ttr i klúbbnum og sendi það til New
York og bað hana um að senda svarið
til ritstjúrnarskrifstofu sinnar I París.
Það virtist öruggt. Og þegar hann þá um
kvöldið saknaði hennar svo mikið, að hon-
ttm varð nœstum óglatt, þá labbaði hann
sig upp götuna fyrir framan „Taxime",
tók. þar stúlktt á löpp og bauð henni til
kvöldverðar. Hann hafði siðan farið með
hana á dansleik, en hún dansaði ekki
vel, og hann lét hana fara frá sér og
fékk. sér 1 staðinn blóðheita armeniska
hnáktt. sem skók magann á sér upp að
hon'úm, svo að hann ruestum brenndi
sig. Hann stakk hana ttndan enskum
storskotáliðsundirforingja eftir illdeilttr
og orðaskak. Stórskotaliðsundirforinginn
bauð honum út fyrir, og þeir börðust
á steinlögðu stnetinu i myrkrinu. Hann
hafði slegið Bretann tvisvar hatram-
lega undir kjálkabörðin, og þegar hann
sá að hann féll ekki að heldur, þá vissi
hann, að hann var kominn t alvarleg
slagsmál. Kanónuundirforinginn barði
hann i búkinn og siðan i gagnaugað.
Hann svciflaði aftur fram fyrir sig
vinstri hendinni og hitti, og kanónu-
foringinn flaug á hann og greip í jakk-
ann hans og reif ermina af, og hann
barði hann tvívegis bak við eyrað og
barði hann að lokum rothögg með hinni
hœgri, um leið og hann ýtti honum
frá sér. Þegar kanónuundirforinginn féll,
stó hann fyrst höfðinu við steinlagða
götuna, og hann hljóp i burtu með
stúlkunni, þvi þau heyrðu, að lögreglu-
billinn var á leiðinni. Þau komust und-
an í leigubil og óku út að Rimmily
Hissa með fram Bosporus, og hringsól-
ttðu þar útfrá stundarkorn i svala nœt-
urinnar og héldu siðan sömu leið til
baka og beint i háttinn, og hún reynd-
ist alveg eins ofþroskuð eins og hún leit
út fyrir að vera, en mjúk eins og rósar-
blað, safarik, sírópkennd, magamjúk,
brjóstastór og þurfti engan púða undir
þjóhnappana, og hann fór frá henni, áð-
ur en hún var vöknuð, meira en litið
slnssaraleg og drtegslileg i morgunsárinu,
og hann kom upp á „Pcra Palace" mcð
glóðarauga og jakkann á handleggnum,
af þvi önnttr ermin var farin af.
Að kvöldi sama• dags hélt hann á
brott til Anatólíu, og síðar i ferðalaginu,
þegar hann hafði ekið allan daginn um
valmúaakrana, sem raktaðir voru til ó-
píumvinnslu, og ekki var hcegt að átta
sig á áttunum, þá mttndi hann loks —
og hversu kynlega varð manni innan-
brjósts, hvar þeir höfðu gert árásina
með nýkomnu konstantísku liðsforingj-
ttnum, sem vissu andskotann ekkert i
sinn hatts, og stórskotaliðið hafði skotið
beint inn i fótgönguliðsþvöguna, og
brczki herkönnttnarfarinn hafði grátið
eins og barn.
Þetta var sama dag og hann hafði í
fyrsta skipti séð dauða menn í hvitum
balletpilsum og uppsnúnum skóm með
skrautskúfi. Tyrkirnir höfðu komið
stöðugt og stríðum straumum, og hann
hafði séð mennina pilsklœddu hlaupa
og liðsforingjana skjóta á þá á flóttan-
um og síðan hlaupa sjálfa á flótta líka,
og hann og brczki herkönnunarfarinn
höfðu hlaupið lika, þar til hann fékk
verk i lungun og munnur hans var orð-
inn fullur af koparmyntsbragði, og þeir
námu staðar bak við nokkra kletta, og
þangað sóttu Tyrkirnir i eins striðum
straumum og áður. Síðar hafði hann
séð hluti, sem hann gat aldrei hugsað
um, og cnn siðar hafði hann seð enn
verri hluti. Og svo þegar hann kom
til Parísar, þá gat hann ekki talað um
það eða þolað að heyra á það minnzt.
Og þegar hann gekk fram hjá kaffi-
húsinu, var segin saga, að hann sá am-
erlska skáldið þar, sitjandi með stafla af
undirskálum fyrir framan sig, og
heimskulegt augnaráð á kartöfluandlit-
inu slnu, talandi um Dadaismann við
Rúmverja nokkurn, sem sagðist heita
Tristan Tzara, er alltaf var með ein-
glyrni og alltaf var með höfuðverk, og
þegar hann var aftur kominn heim i
íbúð sina til konu sinnar, sem hann
elskaði aftur, og allt rifrildi búið að vera,
allt brjálœði á bak og burt, og hann
glaður yfir þvi að vcra kominn hcim,
fékk hann póst sinn scndan hcim til
sin frá ritstjórnarskrifstofunni. Og
morgun nokkurn kom svo svarið við
bréfinu, sem hann hafði skrifað, á
bakka, og þegar hann sá rithöndina,
varð hann allur kaldur um líkamann
og reyndi að lauma bréfinu undir annað
bréf. En kona hans sagði, „Frá hverj-
um er þetta bréf, góði?" og það var
endirinn á þeirri byrjun.
. .Hann minntist hinna góðu stunda
með þeim öllum og rifrildanna allra.
Og þær völdu alltaf úr fegurstu staðina
til þess að rifast á. Og hvers vegna
höfðu þau alltaf rifizt, þegar honum
30
LÍF og LIST