Freyr - 01.11.2001, Blaðsíða 13

framt óheimil. Rétt er að benda á að
rekstrarleyfi er ekki fullgilt fyrr en
að lokinni úttekt embættis veiði-
málastjóra og dýralæknis fisksjúk-
dóma á búnaði eldisstöðvarinnar.
Afturköllun rekstrarleyfis
Mögulegt er að afturkalla rekstr-
arleyfi ef brotið er gegn lögunum
eða reglugerðum þeim tengdum,
skilyrðum rekstrarleyfís ekki full-
nægt eða fiskur sleppur ítrekað frá
eldisstöðinni. Einnig er hægt að
afturkalla leyfið ef eldisstöð hefur
ekki hafið starfsemi innan 12 mán-
aða frá útgáfu rekstrarleyfis.
Eftirlit með eldisstöðvum
Samkvæmt nýju lögunum skal
embætti veiðimálastjóra hafa eftir-
lit með eldisstöðvum varðandi
framkvæmd eldisins og viðhald á
eldisbúnaði til að minnka líkur á
slysasleppingum. Einnig ber öllum
eldisstöðvum að halda dagbók
varðandi starfsemina, sem tilgreini
fóðurnotkun, heilbrigði fisks,
dauða í kvium og ýmislegt annað
sem markvert getur talist i dagleg-
um rekstri. Eftirlitsmenn veiði-
málastjóra skulu hafa aðgang að
eldisstöð og dagbók hennar þegar
þess er krafist. Landbúnaðarráð-
herra setur reglugerð um fram-
kvæmd eftirlits.
Eldisstöðvar eru einnig háðar eft-
irliti dýralæknis fisksjúkdóma
varðandi heilbrigði fiska og Holl-
ustuvemdar ríkisins varðandi bún-
að og mengandi þætti.
Reglugerðir
Fiskeldislögin veita heimildir til
að setja reglugerðir varðandi fjöl-
marga þætti, sem snerta rekstrar-
leyfi, starfsemi eldisstöðva og eftir-
lit með þeim. Þar ber hæst reglur
varðandi ýmis ákvæði rekstrarleyf-
is, svo sem dagbókarfærslur, merk-
ingar á verulegum hluta seiða í
kvíaeldi, fóðumotkun og endumýj-
un á eldisbúnaði. Einnig má setja
reglur um flutning á fiski og hrogn-
um milli eldisstöðva innbyrðis og
milli ótengdra vatnasvæða.
Einnig getur landbúnaðarráð-
herra bannað eða takmarkað físk-
eldi í einstaka tjörðum, flóurn eða
landssvæðum, sem verða að teljast
sérlega viðkvæm gagnvart slíkri
starfsemi. A hliðstæðan hátt getur
hann afmarkað sérstök fiskeldis-
svæði og sett hámark á framleiðslu
á hverju svæði.
Gildandi reglugerðir varðandi
fískeldi má finna í kaflanum „lög
og reglugerðir" á heimasiðu em-
bættis veiðimálastjóra www.veidi-
malastjori.is .
Endurnýjun rekstrarleyfa
Samkvæmt bráðabirgðaákvæði
laganna skulu allar starfandi eld-
isstöðvar sækja um endurnýjun
rekstrarleyfa innan árs frá gildis-
töku laganna hinn 1. júní 2001.
Eldisstöðvar em því hvattar til að
senda sem fyrst umsókn um rekstr-
arleyfi til embættis veiðimálastjóra,
ásamt gildu starfsleyfí frá heil-
brigðisnefndum eða Hollustuvemd
ríkisins.
Lokaorð
Ohætt er að fullyrða að lög nr.
83/2001 em nytsamlegt tæki til að
stýra fiskeldisþróun hér á landi á
farsælan hátt. Þar stöndum við bet-
ur að vígi heldur en flestar ná-
grannaþjóðir okkar, sem þurftu að
aðlaga lagaramma sinn að því
ástandi sem skapast hafði eftir að
viðamikið kvíaeldi á laxi hafði fest
rætur. Lagasetningin ein og sér er
þó ekki fullnægjandi og sem fyrst
þarf að setja fjölda reglugerða á
gmndvelli laganna og fylgja þeim
eftir.
Þegar hafa þó verið stigin mikil-
væg spor, t.d. með setningu reglu-
gerðar síðastliðið vor sem bannaði
eldi frjórra laxa í nágrenni helstu
laxveiðisvæða landsins. Sú reglu-
gerð telst mjög ffamsækin og hefur
vakið mikla athygli erlendis, m.a.
innan Laxaverndunarstofnunarinn-
ar (NASCO).
Þetta verður þó að teljast lítið
spor í þeirri þróun sem stefna ber
að. Standa þarf vörð um náttúm-
lega laxa- og silungsstofna, sem
veita eigendum veiðiréttar mikil-
vægar tekjur og veiðimönnum
ómælda ánægju í fagurri náttúm. Á
sama tíma er æskilegt að stuðla að
sjálfbæm fiskeldi, sem verði fjarri
veiðiám og setja því þannig ramma
að ekki hljótist af umhverfisspjöll.
Til að ná þessum markmiðum
þarf að styrkja og efla stjómsýslu í
fískeldi og tryggja að eftirlit með
starfseminni sé með fullnægjandi
hætti. Gildir það bæði um fersk-
vatnsstöðvar og eldiskvíar í sjó en
heildarfjöldi eldisstöðva er nú um
50. Nú höfum við öflugan og
sveigjanlegan lagaramma sem okk-
ur ber skylda til að virkja út í ystu
æsar. Til að svo megi verða þarf að
stórauka fjárveitingartil stjómsýslu
og eftirlits með fiskeldisstarfsemi.
Mo/i
ESB gerir kröfur í um-
hverfísmálum á WTO-fundi
Landbúnaðarráóherrar i aðildar-
löndum ESB samþykktu nýlega
einróma að styðja stefnu embættis-
mannaráð sambandsins á fundi Al-
þjóðaviðskiptastofnunarinnar,
WTO, sem haldinn var í arabíska
furstadæminu Quatar 9.-13. nóvem-
ber sl.
ESB vill viðhalda stuðningi við
landbúnað sem hefur að markmiði
að vemda umhverfið, öryggi mat-
væla og afkomu fólks sem býr í
stijálbýli.
Hvað varðar umræður um ffelsi i
alþjóðaviðskiptum lýsti fundurinn
sveigjanlegri afstöðu í mörgum
málum. Lækkun ffamlaga til land-
búnaðar koma vel til greina ef sú
lækkun ógnar ekki umhverfinu,
hollustu matvæla né setur byggð í
dreifbýli í hættu.
(Landsbygdens Folk w: 43/2001).
FR€VR 11/2001 - 13