Litli Bergþór - 01.12.2011, Blaðsíða 29

✓
„Eg þarf að -tala við hann Jón”
Pis-till Guðrúnar Hárlaugsdót-tur flutt-ur í afmaslishófi Ara-tungu
þann 22. október 201 'l sem hún gaf okkur góófúslega leyfi -til að
bir-ta með pví fororði að þet-ta hafi ekki verið skrifaö fyrir pren-t og
beri pví að lesas-t með þeim fyrirv'ara.
Gott kvöld kæru sveitungar og gestir, gleðilega
hátíð!
Ég ætla ekki að kynna mig, það var aldrei gert hér
áður fyrr.
Stutt löng, það var hringingin í Aratungu. „Ég þarf
að tala við hann Jón”. „ Hvaða Jón”. „Nú hann Jón í
brennivíninu”. Skandall að vita ekki hver er Jón í
brennivíninu. Spyrja Garðar, hann veit það náttúru-
lega.
„Viltu ná í hana Ingu fyrir mig”, skellt á. Hver var
Inga og hver skyldi hafa hringt. Spyrja Garðar, hann
veit það.
Svo kom einhver inn. „Ég ætla að borga símareikn-
inginn”. „Fyrir hvern?”, „Nú fyrir mig”. Taldi mig
þekkja flesta í sveitinni, en kom á daginn að suma
hafði ég aldrei séð. Það voru einhverjir nýfluttir í
Laugarás, þekkti þá ekki, kunni ekki við að þráspyrja
fólk að nafni, sem ég kannski átti að þekkja. Hringdi
fram í Garðar, hann kom og afgreiddi manninn.
Stundum kom fólk á símstöðina til að hringja. Það
var oftast til að geta talað eitthvað leyndarmál, því
mikið var hlustað í sveitasímann. Þetta var pínulítill
skápur með síma í, það hét að tala í box. Boxið var
einangrað að innan með hljóðdeyfandi plötum og ég
held að fólk hafi haft á til-
finningunni að það heyrðist
ekkert út. En það var ekki
raunin, það heyrðist hvert
einasta orð, og gat verið mjög
vandræðalegt, en þá var ekkert
annað að gera en að brosa og
láta sem ekkert væri.
Svona, einhvernveginn voru
mínir fyrstu dagar á símstöðinni
í Aratungu. Tungnamenn voru
ekki mikið fyrir að kynna sig,
þeir þekktu mig, því skyldi ég
ekki þekkja þá?. Ég sá við þeim,
ég lærði að þekkja í þeim rödd-
ina og ég lagði mig svo mikið
fram að ég vissi hvernig skapi
þeir voru í þegar þeir hringdu
og hvað þeir voru að gera með-
an þeir töluðu við mig. Þegar ég
svo fór að svara þeim aftur í
síma þrjátíu og eitthvað árum
síðar, þekkti ég þá alla aftur, öll sérkennin, alla sál-
arkimana. Þegar maður hlustar af öllum kröftum,
heyrir maður miklu fleira en maður þarf. Þið skuluð
vara ykkur á þessu.
„Varst þú til í gamla daga amma”, spurði ömmu-
stelpan mín um daginn. „Nei”, sagði ég, „Ég var ekki
fædd þá”. Fannst mér frekar misboðið, ætla auðvitað
aldrei að verða gömul. Svo fór ég að huga að þessum
pistli og svei mér þá, ég held ég hafi verið til í gamla
daga. Breytingin á fjarskiptum er svo mikil að það er
varla hægt að útskýra. Starfsheitið talsímakona er
ekki lengur til og enginn veit hvað það merkir. Þið
sem eruð á mínum aldri og eldri munið hvernig þetta
var með sveitasímann, línurnar aðeins tvær til
annarra stöðva, því gat biðin eftir langlínusímtölun-
um orðið löng og ströng, og svo þegar samband var
loksins komið á, þá heyrðist jafnvel ekki neitt. Sím-
töl voru mæld í viðtalsbilum, tilkynnt inn í símtalið á
þriggja mínútna fresti. Fólk sem alið er upp í sjálf-
virku símkerfi á erfitt með að trúa hvernig þetta gekk
upp. Svo eru það blessuð börnin, sem fá farsíma
nánast í skírnargjöf, þau segja bara: „Sæll!, á hvaða
öld fæddist þú!”.
Starfsfólk símstöðvarinnar gerði fleira en gefa
Guðrún Hárlaugsdóttir við talsímaborðið í Aratungu á meðan að talsímakonur
voru ennþá til sem starfsstétt. Ljósmynd Steinunn Þórarinsdóttir.
29 Litli-Bergþór