Neytendablaðið - 01.06.2004, Blaðsíða 23

Óvinsæl í tímum
Eugenie Mielczarck hefur rannsakað
hávaða á líkamsræktarstöðvum í
Bandankjunum og hún komst að því að
þessum leiðbeinandi reglum er sjaldnast
fylgt. Það var reyndar nær ómögulegt að
finna líkamsræktarstöð þar sem tónlistin
var undir hættumörkum. Mielczarck tók
mælitæki með sér í „spinning"-tíma og
komst að því að hávaðinn mældist jafn-
an á bilinu 100-110dB sem er mun hærra
en ráðlagt er. Þegar Mielczarck kvartaði
við starfsfólkið vissi það yfirleitt ekki um
neinar reglur og gerði lítið úr málinu. í
eitt skipti bað hún kennarann um að
lækka aðeins tónlistina og var þá beð-
in um að yfirgefa tímann. Yfirleitt tók
starfsfólk því illa þegar Mielczarck kvart-
aði undan hávaða og var henni jafnvel
bent á að ef hún þyldi ekki hávaðann
væri þolfimi ekkert fyrir hana. Algeng
afsökun var að allir aðrir væru sáttir við
hávaðann.
Mielczarck bendir á að kennarar leggi sig
fram um að leiðbeina fólki í líkamsrækt
til að koma í veg fyrir meiðsli en lítið tillit
sé tekið til þess skaða sem hávaði getur
valdið á heyrn. Hins vegar er þó von til
þess að kennarar muni lækka tónlistina
því þeir eru í auknum mæli farnir að
þjást af raddskaða þar sem þeir þurfa
að hrópa mjög hátt til að yfirgnæfa há-
vaðann.
Ráðleggingar til iðkenda
Mielczarck beinir þeim tilmælum til
þolfimiiðkenda sem er annt um heyrn
sína að mæta aðeins fyrr í þolfimitíma og
eiga orðastað við kennarann. Iðkandinn
á að biðja kennarann um að stilla hljóm-
flutningstækin þannig að ekki þurfi öskur
til að yfirgnæfa tónlistina. Hann á einnig
að verða sér úti um desibelamæli og
mæta með hann í tíma til að mæla hljóð-
stigið. Þó er ekki víst að aðrir iðkendur
kunni að meta framtakið og er viðbúið
að aðrir í tímanum mótmæli og þrýsti
á kennarann að hækka tónlistina. Hins
vegar mun hinn ábyrgi kennari á þessum
tímapunkti fræða fólk um skaðsemi hárr-
ar tónlistar og fara eftir leiðbeiningum
um hávaðamörk.
Hér á íslandi hefur hávaði í þolfimitím-
um lítið verið rannsakaður og veit Neyt-
endablaðið ekki til þess að til séu neinar
leiðbeinandi reglur um hávaðamörk á
líkamsræktarstöðvum
Hávaði í kvikmyndahúsum
Margir kvarta undan hávaða í kvik-
myndahúsum og finnst sem hávaðinn
fari vaxandi. I grein á heimasíðunni
www.youth.hear-it.org er fjallað um há-
vaða í kvikmyndahúsum undir fyrirsögn-
inni „The lord of the noise" eða „Kon-
ungur hávaðans". Þar er sagt frá því að
í myndinni Harry Potter og leyniklefinn
hafi meðal hljóðstig verið 74 dB og farið
hæst upp í 93 dB þegar bardaginn við
snákinn stóð sem hæst. í myndinn Tveir
turnar var meðal hljóðstig 78 dB og náði
hámarki í 95 dB. Myndin er þriggja tíma
löng og í 30% af myndinni er hljóðstig
yfir 80 dB. Hér á landi eru reglur sem
Gott hljóð er forsenda þess að skákmenn geti
einbeitt sér.
kveða á um hámark hljóðstyrks í kvik-
myndahúsum og sér heilbrigðiseftirlitið í
hverju sveitarfélagi um að þeim sé fram-
fylgt. Samkvæmt þeim reglum sem hér
gilda eru dæmin að ofan úr Hringadrott-
inssögu og Harry Potter undir leyfilegum
mörkum. Mörgum kann aðfinnast hávað-
inn í kvikmyndahúsum mikill þótt hann
sé undir leyfilegum mörkum en þá er um
að gera að forðast svokallaðar „power"-
sýningar og taka eyrnatappa með í bíó.
Hljóðstig er mælt í desibelum dB(A)
Skrjáf í laufi er um 10 dB(A)
Hvísl á bilinu 20-30 dB(A)
Regn eða lág tónlist 50-60 dB(A)
Hárþurrka og ryksuga um 70 dB(A)
Umfenðarniður 80 dB(A)
Barnsgrátur og borvél 100 dB(A)
Tónleikar, flugvélar og viðvörunar-
bjöllur á bilinu 100-140 dB(A)
Sársaukamörk eru talin vera um 120
dB(A)
Mysa
- hnA ,
- það er málið
Ein vanmetnasta landbúnaðarafurðin á ís-
landi er án efa mysan. íslendingar kunna
vel að meta skyr og hefur skyrneysla
þjóðarinnar stóraukist á undanförnum
árum og var í fyrra 2.580 tonn. Mysan
sem verður til við skyrgerðina er að
mestu leyti ónýtt. Á ári hverju er því
mörgum milljónum lítra af mysu hellt
niður.
Mysan er meinhollur drykkur sem við
virðumst þó ekki kunna að meta ef
marka má sölutölur, en einungis örlítið
brot af þeirri mysu sem til fellur við skyr-
gerðina fer á markað.
Mysan er algerlega fitusnauð og eilítið
kalkríkari en mjólkin. Mysan er dálítið
súr, ekki ólík hvítvíni enda er algengt að
hún sé notuð við matargerð í stað hvít-
víns, t.d. í fiskirétti.
Ef ávaxtasafa er blandað við mysuna fæst
Ijúffengur og svalandi drykkur sem þjóð-
in getur sötrað í fullkomnu samræmi við
manneldismarkmið.
Ekki má gleyma því að mysan er þar að
auki ódýrari en ávaxtasafar þannig að
þessi blanda gæti lækkað aðeins mat-
arreikninga heimilanna og er víst ekki
vanþörf á.
Heilsudrykkur Neytendablaðsins
Mysa og blartdaður ávaxtasafi til helm-
inga
Klakar
Neytendablaðið mælir með þessum svalandi
mysudrykk, ekki síst á heitum sumardögum.