Fréttatíminn - 02.03.2012, Blaðsíða 63
Söguþráður Vesalinganna Éponine er ástfangin af Mariusi á laun, en sam þykkir að finna Cosette
fyrir hann.
Á litlu kaffihúsi hittist hópur bylt
ingar sinnaðra námsmanna undir
forystu Enjolras (Jóhannes Haukur
Jóhannesson). Fréttir berast af láti
Lemarques og náms menn irnir hvetja
alþýðuna til uppreisnar.
Cosette er orðin ástfangin af Mari
usi. Éponine vísar Mariusi veginn
heim til Cosette. Hún kemur í veg
fyrir að þjófagengi föður hennar ræni
hús Valjeans. Valjean er sann færður
um að Javert hafi verið á ferð inni og
segir Cosette að þau verði að flýja úr
landi.
Uppreisn er yfirvofandi og
persónurnar búa sig undir nóttina
hver með sínum hætti. Valjean
undir býr brottför, Cosette og Marius
kveðjast, Éponine harmar það að
Marius skuli elska aðra konu, Enjolras
hvetur íbúa Parísar til bylt ingar,
Javert dulbýr sig sem upp reisn armann
og Thénardier hjónin hlakka til að
ræna lík þeirra sem munu falla í
átökunum.
ANNAR ÞÁTTUR
Námsmennirnir reisa götuvígi. Mar
ius sendir Éponine burt með bréf til
Cosette, en Valjean fær það í hendur
og uppgötvar að Marius og Cosette
unnast. Éponine vill vera hjá Mariusi
við götuvígið og heldur þangað þótt
Marius hafi beðið hana að halda sig
fjarri átökunum.
Þjóðvarðliðar hóta uppreisnar
mönnum dauða gefist þeir ekki upp.
Götustrákurinn Gavroche afhjúpar
Javert sem njósnara. Éponine verður
fyrir skoti og deyr.
Valjean kemur að götuvíginu í leit
að Mariusi. Hann veitir uppreisnar
mönnum öflugt liðsinni og fær að
ráða örlögum svikarans Javerts að
launum, en hann lætur hann laus
an. Náms mennirnir ætla að vera
við götuvígið yfir nóttina. Valjean
biður Guð að vernda Marius. Í
áhlaup inu næsta dag ætlar Gav
roche að útvega skothylki en er
skot inn til bana af þjóð varðliðum.
Allir uppreisnarmennirnir láta lífið
í bar dag anum, fyrir utan Marius
sem er illa særður. Valjean bjargar
honum með því að bera hann með
vitundar lausan burt í gegnum hol
ræsi borgarinnar. Þrátt fyrir háan
aldur er Valjean enn feykilega
sterkur en á endanum hnígur hann
í ómegin. Thénardier rænir lík upp
reisnarmanna og nær hring af fingri
Mariusar. Javert situr fyrir Valjean
þegar hann kemst út úr holræsunum,
með Marius á bakinu. Valjean biður
Javert að leyfa sér að fara með unga
manninn á spítala og Javert verður við
bón hans. Javert á í miklu hugarstríði.
Innra með honum takast á þakklæti
í garð Valjeans sem hefur þyrmt lífi
hans og hlýðni hans við lög og reglur.
Spurningar um rétt og rangt í lífinu
eru flóknari en hann hafði fram að
því talið. Hann ákveður að taka líf sitt
og kastar sér í Signufljót.
Konur, mæður og systur syrgja
fallna ástvini. Cosette hjúkrar Mari
usi. Hann syrgir vini sína. Hann veit
ekki hver bjargaði honum. Valjean
trúir Mariusi fyrir því að í raun sé
hann fyrrverandi fangi og hund eltur.
Hann biður hann að halda þessu
leyndu fyrir Cosette, og segir honum
að hann ætli að láta sig hverfa án þess
að kveðja hana, svo hún verði óhult.
Valjean leynir Marius því að hann
hafi bjargað lífi hans.
Í brúðkaupi Mariusar og Cosette
reyna Thénardier hjónin að kúga fé af
Mariusi með því að halda því fram að
Jean Valjean, fósturfaðir Cosette, sé
morðingi, Thénardier hafi séð hann
draga á eftir sér lík í hol ræs unum
nóttina sem götuvígið féll. Þessu til
sönn unar dregur Thénardier fram
hring sem hann tók af fingri „líksins“.
Marius þekkir hringinn og áttar sig
á því að það var Valjean sem bjargaði
lífi hans þessa nótt. Þau Cosette hafa
uppi á Valjean, sem bíður dauðans
einn síns liðs, farinn að heilsu.
Cosette fær nú í fyrsta sinn að vita
sann leikann um móður sína og upp
runa sinn. Svipir Fantine og Éponine
leiða Valjean inn í eilífðina.
Umfangsmesta
sýning síðari ára
Síðustu vikur og mánuði hefur Þjóðleikhúsið verið undirlagt frá anddyri upp
í rjáfur af þessu risavaxna verkefni, en sýningin á Vesalingunum er ein sú
umfangs mesta í húsinu frá upphafi. Um 70 manns koma að hverri sýningu enda
margir þræðir sem þurfa að tvinnast saman svo allt gangi upp.
Sem dæmi um umfangið má nefna að þeir 26 leikarar sem fara með hlutverkin
á sviðinu undir styrkri stjórn leikstjórans Selmu Björnsdóttur, klæðast 225
búningum. 14 manna hljómsveit sem Þorvaldur Bjarni Þorvaldsson stýrir er í
gryfjunni og um 30 starfsmenn baksviðs og allt um kring. Tækni og hljóð vinnslan
er flókin, en meðal annars verður vígður á sviðinu nýr 25 fermetra ledskjár.
Vesalingarnir voru frumsýndir
í Þjóðleikhúsinu árið 1987 og
fengu frábærar viðtökur, en
sýningar gestir voru yfir 35
þúsund. Í þeirri uppfærslu léku
tveir af leik ur unum í sýn ing
unni nú, þau Egill Ólafsson
sem lék Javert og Ragnheiður
Steindórs dóttir sem lék Fantine.
Mögnuð
saga!