Nýjar kvöldvökur - 01.03.1920, Blaðsíða 15

GARMAN & WORSE.
45
að því Ieyti, að hann lagði til ölföngin. Á
bekknum við hlið hans stóð rommflaska, og
helti hann hvað eftir annað úr henni í staupin
handa öllum. Handa sjálfum sjer helti hann
velmældu staupi af rommi saman við ölið í
glasinu »til þess að taka af því vatnsbragðið«
— eins og hann komst að orði. Hann var nú
að tálga niður tóbaksplötu, til þess að troða í
pípu sína.
»Petta er ágætis tóbak — Mr. Robson,«
sagði Andrjes gamli.
»Gerðu svo vet — fáðu þjer í pípu — if
yoa please — « svaraði Tom Robson, góðlátlega.
»Pakka þjer fyrir — Mr. Robson —« sagði
gamli maðurinn, ánægður, og dró krítarpípuna
sína upp úr vasanum. Pípuleggurinn var ekki
yfir hálfan annan þumlung á lengd, og pípu-
krílið var alveg biksvart, eins og alt, sem
Andrjes hafði hönd á.
Hann þrýsti röku tóbakinu niður í pípuna,
eins þjett og hann gat; það var um að gera
að koma svo miklu í hana, að það gæti enst
í nokkra daga. Síðan náði hann sjer í móglóð
í ofninum, og ljet ofan á. Pað gekk heldur
illa að kveikja í tóbakinu; en þegar loks var
kviknað, þá var brennandi heitur reykurinn svo
góður og bragðsterkur. Parna sat hann álútur
á bekknum, og gætti þess að vera til taks í
hvert sinn, sem Tom bauð honum glasið:
»Þökk, Mr. Robson« — svo spýtti hann, þurk-
aði sjer um munninn og saup á.
En Marinó varð æstari og æstari:
»Er það ekki nóg —« æpti hann, »að við
slítum út kröftum okkar og heilsu fytir þessa
menn! — Peir vilja líka fá að ráða yfir hverj-
um bita, sem við leggjum okkur til munns,
og hverju glasi, sem við drekkum! — Lítið
þið bara á, hvernig þeir búa um sig, hvernig
þeir lifa þarna innfrá! — Hvaðan fá þeir þetta,
altsaman? Frá okkur auðvitað, okkur, sem
stritum hjerna heima og í veiðistöðvunum
norðanlands, eða þá á skipunum úti um höfin
— ár eftir ár — mann fram af manni! Við
stritum og berjumst í stormunum og vökum
Um nætur í hagli og hríðarbyljum, til þess að
flytja auðæfin óskemd heim til þeirra. Og
takið svo eftir, hvernig okkar kjör eru. Híbýli
okkar eru eintómar svínastíur — sem við eig-
um ekki einu sinni — við eigum ekki nokkurn
skapaðan hlut, þeir þarna innfrá eiga alt —
alt! fötin, skófatnaðinn, hús og heimili, líkama
og sál; every bit!«
Andrjes gamli reri fram og aftur, spýtti og
tottaði pípúna.
»Eignir eru þjófnaður« — byrjaði »veggja-
lúsin«, því hann sá að það var þögn.
En Marinó Ijet ekki þagga niður í sjer:
»Enginn Iifandi maður í öllum heiminum
mundi þola s!íkt,« æpti hann. »Hversvegna
förum við ekki til þeirra og segjum: Látið
okkur hafa okkar hlut — okkur, sem höfum
stritað! — nú eruð þið búnir að sjúga nógu
lengi úr okkur merg og blóð! — En, nei, nei!
við erum ekki annað en kararkerlingar — allir
hjerna! þetta og þvíumlíkt hefði aldrei verið
Iátið viðgangast í Ameríku!«
»Hahaha! þarna fórstu nú alveg með það!«
sagði Tom Robson. »Pú heldur líklega, að
fólk skifti bróðurlega á milli sín í Ameríku?
Nei — drengur minn! þar mundirðu svei mjer
komast að alt annari niðurstöðu.*
»Viltu þá halda því fram, að verkalýðurinn
í Ameríku lifi öðru eins hundalífi og við
hjerna? spurði Marinó, hálfhikandi.
»Nei, en þar gera menn annað, sem þú
getur ekki,« svaraði Tom.
»Hvað gera þeir? —« spurði Marinó.
»Peir vinna — lagsmaður! en það gerir þú
ekki, og ekki heldur neinn hjerna heima!«
hrópaði Tom Robson, og barði hart í borðið;
hann var farinn*að verða kendur.
»Hvað þá — vinna! — Já, fjandinn hafi
það —« sagði Svíinn, en komst ekki lengra.
»Haltu kjafti!« hrópaði Tom. »Lofaðu gamla
manninum að tala.«
»Pað er syndsamlegt af þjer — Marinó!*
sagði Andrjes, án þess að stama; hann var
búinn að súpa oft á, og gamla manninum
vöknaði um augu. »Pað er stórsynd fyrir þig
að tala syona um verslunina. Hjer hafa bæði