Sveitarstjórnarmál - 01.03.1995, Blaðsíða 17

UMHVERFISMÁL
garðaúrgang af höfuðborgarsvæðinu.
Mynd 1: „Greinasafn" í Gufunesi voriö 1994.
Aðdragandi
Haustið I993 var farið að skoða
möguleika á því innan Sorpu að efna
til tilraunaverkefnis um jarðgerð á
lífrænum úrgangi. Almennt er viður-
kennt að úrgang til urðunar skuli
minnka og jarðgerð gefur auk þess
fyrirheit um afurð sem flest bendir til
að muni njóta töluverðrar eftirspurn-
ar. I desember það ár ákváðu sveitar-
félögin sem standa að Sorpu að verja
12 milljónum króna til tveggja ára
verkefnis og að unnið skyldi með
garðaúrgang af höfuðborgarsvæðinu.
Garðaúrgangur er meðfærilegur og
hefur til að bera alla þá eiginleika
sem þarf í starfsemina. Garðaúrgang-
ur berst í miklu magni á afmörkuð-
um árstíma og er fyrirfram allvel
flokkaður frá öðrum úrgangi í núver-
andi söfnunarkerfi. Garðaúrgangur barst af gámastöðv-
um Sorpu en einnig beinl frá vinnuflokkum Reykjavík-
urborgar af slætti og snyrtingu grænna svæða borgarinn-
ar. Þá var ákveðið að nota einnig hrossatað frá hesthús-
um á höfuðborgarsvæðinu. Samkvæmt áætlun sem unn-
in var af borgarverkfræðingsembættinu í Reykjavík
snemma árs 1993 er gert ráð fyrir að um 7.500 tonn falli
til af garðaúrgangi á höfuðborgarsvæðinu og 12 -
15.000 tonn af hrossataði. Hafa ber hugfast að hrossatað
er rneira og minna blandað sagi sem hestamenn nota
sem undirlag og þurrefnisgjafa í hesthúsum.
Verkefninu var fyrst og fremst ætlað að svara því
hvort jarðgerð sé gerleg við aðstæður hér. í öðru lagi að
þróa þekkingu á jarðgerðarferlinu og leiða í ljós aðferðir
við starfsemina sem henta aðstæðum á höfuðborgar-
svæðinu. Ljóst er að kostnaði verður að halda niðri og
því var strax ákveðið að halda starfseminni á lágu tækni-
stigi, hafa mannvirkjagerð í lágmarki og hafa starfsem-
ina alfarið undir beru lofti.
Framkvæmd
I apríl 1994 var farið að beina garðaúrgangi og hrossa-
taði inn á fyrirhugaðan jarðgerðar-
stað í norðvesturhorni gamla haug-
stæðisins í Gufunesi. Snemma á vor-
in berst nánast eingöngu grófari úr-
gangur svo sem tré- og greinaklipp
(Mynd 1). Þennan úrgangsflokk
verður að geyma þar til hægt er að
blanda hann grasi sem tekur að ber-
ast í byrjun júní. Ymsir byrjunarörð-
ugleikar gerðu þó að verkum að
starfsemin hófst ekki að ráði fyrr en
upp úr 10. júlí. í byrjun var allur
massinn settur í sk. múgaaðferð þar
sem efninu er raðað upp í aflangar
raðir. Loftun og blöndun fer þannig
fram að sérhönnuðu traktorsdregnu
tæki, múgasnerli, er beitt á múgana
(Mynd 2). Hráefnin eru vel aðgreind,
hrossatað, greinaklipp, gras og aðrar
jurtaleifar (Mynd 3) og þeim blandað
saman í samræmi við fyrirfram
ákveðnar „uppskriftir".
Mynd 2: Mugasnerill aö verki. MB Unimog dregur snerilinn sem tekur múgann milli
hjóla og keflið snýr massanum. Keflinu er síöan lyft í lóörétta stööu þegar flytja þarf
snerilinn.