Sveitarstjórnarmál - 01.03.1996, Blaðsíða 49
ALMENNINGSBÓKASÖFN
Forstööumenn ráöa ráöum sín-
um. Á myndinni eru, taliö frá
vinstri, Rósa Traustadóttir, yfir-
bókavöröur á Bæjar- og héraös-
bókasafninu á Selfossi, Erla
Kristín Jónasdóttir, útibússtjóri
í Borgarbókasafni Reykjavíkur í
Geröubergi, Hulda Björk Por-
kelsdóttir, bæjarbókavöröur á
Bókasafni Reykjanesbæjar,
Anna Sigríður Einarsdóttir, for-
stööumaöur Bókasafns Hafnar-
fjaröar, Pálina Magnúsdóttir,
bæjarbókavörður á Seltjarnar-
nesi, og Hrafn Haröarson, bæj-
arbókavöröur í Kópavogi. Marta
Hildur Richter tók myndirnar
sem greininni fylgja.
í stærri sveitarfélögum með 4000 íbúa eða fleirum eru
þó víða rekin myndarleg almenningsbókasöfn með fjöl-
þætta þjónustu. I lögunum um almenningsbókasöfn seg-
ir: „Allar byggðir landsins skulu njóta þjónustu almenn-
ingsbókasafna...." Og hlutverk almenningsbókasafna í
nútímasamfélagi er ekki svo lítið; meðal margs annars
að jafna aðstöðu fólks til aðgangs að upplýsingum,
þekkingu og afþreyingu.
Að sjálfsögðu eru fjárráð minni sveitarfélaga slík að
ekki er hægt að gera kröfur til fullkominna almennings-
bókasafna í hverju sveitarfélagi. Þess vegna þyrfti að
koma til samvinna sveitarfélaga um endurskipulag og
sameiginlega uppbyggingu bókasafnaþjónustu á
ákveðnum svæðum og heildarskipulag bókasafnamála
landsins.
Núverandi samvinna
Forstöðumenn almenningsbókasafna í landinu hafa
reynt að standa saman og vinna sameiginlega að ýmsum
verkefnum. Sú samvinna byggir á forstöðumannafund-
um sem haldnir eru tvisvar á ári. Þetta eru eins konar
grasrótarsamtök. Engin stjóm og ekki eiginlegt félag.
Sá sem býðst til að halda fund hverju sinni hefur um-
sjón með skipulagi og dagskrá. Hann hefur samráð við
aðra forstöðumenn um fundarefni og eins láta menn vita
ef þeir vilja að eitthvert sérstakt efni verði tekið fyrir.
Vorfundurinn er tveggja daga fundur og haldinn úti á
landsbyggðinni. Haustfundurinn er dagsfundur og hald-
inn á höfuðborgarsvæðinu annað hvert ár en annars í
tengslum við landsfund Bókavarðafélags Islands. Oft
eru mál sett í nefnd sem vinnur úr þeim á milli funda.
Þetta eru bæði gagnlegir og skemmtilegir fundir, þar
sem rædd eru sameiginleg mál. Menn miðla af reynslu
og þurfa því ekki að finna upp hjólið aftur og aftur. Þá
er ýmislegt gert til skemmtunar, notið gestrisni heima-
manna og farið í jöklaferðir og siglingar svo eitthvað sé
nefnt. Bókaverðir kynnast þannig persónulega sem auð-
veldar samskipti í starfi síðar meir.
Sameiginleg verkefni
Bókasöfnin taka þátt í kostnaði við ýmis sameiginleg
verkefni eftir stærð sveitarfélagsins. Ákvarðanir um
greiðslur eru teknar á forstöðumannafundum. Þannig
greiddu söfnin sameiginlega fyrir hönnun merkis bóka-
safna sem notað verður á vegaskilti o.fl., fyrir gerð vegg-
spjalda og auglýsinga í sjónvarpi um sögustundir í al-
menningsbókasöfnum.
Forstöðumenn hafa unnið saman að ýmsum verkefn-
um og verða hér nokkur talin: Bæklingur um almenn-
ingsbókasöfn, póstkortið fræga „Þú færð það á bókasafn-
inu“, kostnaðaráætlun vegna útseldrar vinnu, talning
heimildaleita og mat á upplýsingaþjónustu á fyrirfram
ákveðnum tíma á söfnunum tvö ár í röð. Komið hefur
verið á fundi bókavarða sem sinna sérverkefnum, svo
sem sögustundum. Stofnaður hefur verið tölvupóstlisti
forstöðumanna.
Á síðasta forstöðumannafundi var Intemetið aðalmál-
ið. Rætt var um hvemig best verði staðið að aðgangi al-
mennings að Intemetinu gegnum bókasöfnin.
Samvinna forstöðumanna tengist markaðssetningu al-
menningsbókasafna, enda teljum við ódýrara og mark-
vissara að söfnin standi saman að slíku, þ.e.a.s. markaðs-
setningu á þeirri þjónustu og sérfræðiþekkingu sem þau
veita. Þetta efni fær alltaf talsverða umfjöllun og margar
skemmtilegar hugmyndir skjóta upp kollinum. Ein slík
kom frá Hrafni Harðarsyni í Kópavogi um að söfnin á
höfuðborgarsvæðinu skiptist á nætur- og helgarþjónustu
líkt og lyfjaverslanir. Slíkt myndi án efa vekja mikla at-
hygli.
Núverandi samvinna er góð svo langt sem hún nær. En