Helgafell - 01.12.1943, Síða 14

TORFI ÁSGEIRSSON:
Skoðanakönnun í lýðveldismálinu
Skýrsla Skoðanakönnunarinnar.
Hér á landi er skoðanakönnun enn á tilraunastigi. Könnun sú, sem hér
er skýrt frá, er í raun og veru fyrsta tilraunin til þess að kanna allt landiS.
Þeir, sem standa aS þessari tilraun, áskyldu sér rétt til þess, gagnvart
tímaritinu ,,Helgafell“, sem heíur einkarétt fyrir áriS 1943 á niSurstöSunum,
að birta þær e/j/ji, ef tilraunin hefði misheppnast að verulegu leyti.
Ætlun okkar var að kanna öll kjördæmi landsins, þannig að 25 manna
úrfa/j væri úr hverju kjördæmi, en ca. 200 manna úrtak frá Reykjavík.
Af ýmsum ástæðum fékkst ekki mathæft úrtak /■$ kjördæmanna, og í
Reykjavík varð hið nothæfa úrtak 183 í stað 200.
Þetta veldur því, að niSurstöðurnar verða ekki eins öruggar og æskilegt
væri, en að öllu athuguðu álítum við þó, að ekki sé ástæða til þess að stinga
þeim undir stól.
HeildarniSurstöSurnar eru byggðar á upplýsingum frá h. u. b. 30 trúnað-
armönnum, af þeim voru 17 sinn í hverju kjördæmi utan Reykjavíkur.
ÞaS er augljóst mál, að öryggi niðurstaðnanna er að langmestu leyti undir
því komið, hvemig trúnaðarmönnum tekst að leysa sitt hlutverk. Yfirleitt
hefur okkur heppnazt vel val þessara manna, og kunnum við þeim miklar
þakkir fyrir það erfiði, sem þeir hafa lagt á sig, aS mestu leyti endurgjalds-
laust.
Reglur þær, sem trúnaSarmönnunum var falið að fara eftir, voru í stuttu
máli þessar:
1. Hver trúnaðarmaður átti aS spyrja 25 kjósendur, þannig aS sem réttast
hlutfall yrði eftir kynferði, aldri, tekjum, atvinnu, menntun og stjórnmála-
skoðunum í kjördæmi hans.
2. Spurningamar áttu að vera munnlegar, ef hægt var aS koma því við,
annars skriflegar og hinum aðspurðu var þá um leið afhent umslag, þannig,
aS atkvæði hans yrði ekki skoðað af trúnaSarmanninum.
3. TrúnaSarmaSurinn átti að forðast að spyrja þá kjósendur, er væru hon-
um nákomnir, sérstaklega ef hann (trúnaSarmaðurinn) hafði látið í ljós
ákveðna skoðun um eitthvert það atriði, sem um var spurt.
ViS vitum auðvitað ekki, aS hve miklu leyti trúnaSarmennirnir hafa
brugðiS út frá þessari síðast töldu reglu, en sérhvert úrtak var vandlega athug-