Frúin - 01.06.1963, Blaðsíða 9

- litii /hh til qwíu AkáUaHHa -
Steingrímur Thorsteinsson segir
eftirfarandi:
Svo traust við ísland mig tengja bönd,
ei trúrri binda ,son við móður,
Og þó að færi’ eg um fegurst lönd
og fagnað yrði mér sem bróður.
Mér yrði gleðin aðeins veitt til hálfs,
á ættjörð minni nýtegfyrstmínsjálfs.
Þar elska ég flest,
þar uni ég bezt.
Við land og fólk og feðra tungu.
Þegar hér er komið umræðum
þessum, er ég í stórvandræðum að
velja úr 5-binda safni eftir meistara
Matthías Jochumsson. En ég læt loks
staðar numið í þessari leit minni í
kvæði, sem heitir „Landsýn".
Nábleika fjallhöfuð, Faxahaus,
firn eru’ að sjá þig og skoða!
Nú skil eg, af hverju Oddur kaus
ólögum hlýðnast: hann gekk ei laus.
Vala, sem spáir um voða,
viltu mér örlög hans boða?
Hannes Hafstein var stundum kall-
aður skáld ferðalaganna, skáld ástar-
innar eða .skáld hugsjónanna. Mörg
af hans fallegu ljóðum eru ættjarð-
arljóð, þar sem hann yrkir um gamla
Frón. Við skulum grípa niður í ljóða-
bók hans; verður þá fyrir okkur
kvæði, sem heitir Ástarjátning til
íslands 1880.
Ég óska þess næstum að óvinaher
þú ættir í 'hættu að verjast,
svo ég gæti sýnt þér og sannað þér,
hvort sveinninn þinn þyrði ekki
að berjast.
Að fá þig hrósandi sigri að «sjá
er sælasta vonin, er hjarta mitt á.
Einar Benediktsson, hinn glæsilegi
fulltrúi sinnar samtíðar, mælir á
þessa leið:
Fold vorra niðja, við elskum þig öll;
þú átt okkur stríð þar sem tímarnir
mætast,
svo hrein og svo stór, þar sem
himinn og sjór
,sál hringinn um svipmikil,
blánandi fjöll.
Þú ein átt að lifa og allt að sjá bætast.
Þú átt okkar von, og þú sér hana
rætast.
Jón Trausti, sem við þekkjum aðal-
lega af sögum hans, hefur þó gert
mörg kvæði, og mælir á þessa leið, í
Íslandsvísum sínum:
Hver þess fjörður er minn,
hver þess fjalldalur minn,
því eg finn eg er tengdur hvert
hérað þess við.
Hver þass bær er mér kær,
hver sá bátur mér kær,
sem með blikandi segl rennur
fram á þess mið.
Það er öllum augljóst, að þarna
mælir Jón af heilum sannleika; því
allir, sem á annað borð hafa eitthvað
lesið eftir hann vita, að hann var
mikill ferðamaður. Og hann vildi
miðla öðrum af þeim ferðum sínum.
Þó vitum við vel, að sjón er ávallt
sögu ríkari, en Jón lýsir svo vel stöð-
um og staðháttum og jafnvel fólki,
að manni finnst maður kominn á
þann stað, sem lýsingin er af í það
og það isinnið, og fólkið er nærri því
góðkunningjar manns.
Örn Arnarson ávarpar Guttorm J.
Guttormsson með svofelldum orðum
í Ljóðabréfi til Vestur-íslendings:
í torfbæjum öreiga æska
spann óskanna gullinþráð
og orti sér ævintýri,
sem aldrei var sagt né skráð.
Við bjarma frá blaktandi týru
sást blómskrúðug framtíðarströnd.
Með hendur á hlummi og orfi
vann hugurinn ríki og lönd.
Og úr því við erum farin að minn-
ast á Vestur-íslendinga, væri ekki úr
vigi að sleppa frekari upptalningu á
skáldum hér heima, og bregða okkur
vestur yfir álana og líta í nokkrar
ljóðabækur eftir landa þar. Svo marg-
ar ljóðabækur hafa komið þar út,
að það er næstum því ótrúlegt. Ekki
munu allir hafa lagt sjálfviljugir út
á hið viðfeðma, bláa haf, og mættu
eflaust margir taka undir með Sigur-
birni Jóhannssyni, þegar hann segir,
Ferðbúinn til vesturheims:
Fyr eg aldrei fann hvað hörð
fátækt orkað getur.
Hún frá minni móðurjörð
mig í útlegð setur.
Og þegar Jón Ólafsson flýr frá
landinu sínu kæra, mælir hann þessi
orð:
Ættjörð mín, ég elska þig,
eins og heitmey fríða.
Ættjörð mín, það angrar mig,
er ég veit þig líða.
Kristinn Stefánsson skáld hvetur
okkur á þessa leið:
Sé smátt af vorum arfi eftir,
samt ættarmerkið varir enn,
því þegar einhver hindrun heftir,
það hvetur oss að vera menn.
Vér finnum nafn þitt beint í blóðið,
oss býður stórhug Egils ljóðið.
því hímum ei sem karakrepptir,
en kunnum heldur ráðin tvenn.
☆
FRÚIN
9