Skessuhorn - 01.04.2009, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 1. APRÍL
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi Sími: 433 5500
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á
þriðjudögum. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega.
Skilafrestur smáauglýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.200 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 1.581 króna með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar
greiða kr. 1.363. Verð í lausasölu er 400 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 ALLA VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. - 433 5500 skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Þórhallur Ásmundsson, blaðamaður th@skessuhorn.is
Haraldur Bjarnason, blaðamaður (hlutast.) hb@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Pálína Alfreðsdóttir palina@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson augl@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun:
Ísafoldarprentsmiðja
Líf eyr is banki fólks ins
Sam hliða og í kjöl far hruns ís lensku bank anna og margra stór fyr ir tækja
á und an förn um mán uð um hafa ís lensk ir líf eyr is sjóð ir tap að stór um hluta
eigna sinna. Enn reyna for svars menn margra þeirra þó að fegra sann leik­
ann og flest ir ætla þeir að fresta því að lækka líf eyr is greiðsl ur þrátt fyr ir að
slíkt verði ó um flýj an legt. Hér á landi höf um við ó trú leg an fjölda líf eyr is­
sjóða mið að við fjölda íbúa. Þess ir fjöru tíu líf eyr is sjóð ir hafa lík lega um tvö
hund ruð stjórn ar menn, fjöru tíu fram kvæmda stjóra á háum laun um og her
fólks sem á að tryggja að líf eyr ir okk ar aums pöp uls ins haldi verð gildi sínu
og helst ríf lega það. Í þessa sjóði erum við skyldug sam kvæmt lög um til að
borga hvort sem okk ur lík ar það vel eða illa. Sam an lagt fá þess ir sjóð ir tí­
und launa okk ar þeg ar lagð ur er sam an hlut ur laun þeg ans og mót fram lag
at vinnu rek and ans. Nú hef ur það kom ið í ljós að með al tali hafa þessi sjóð ir
lík lega tap að tíu ára á vöxt un sinni sl. 12 mán uði.
Raun á vöxt un líf eyr is sjóða kerf is ins á síð asta ári var mun nei kvæð ari en
spáð hafði ver ið. Eft ir ára mót var því spáð að raun á vöxt un sjóð anna yrði
nei kvæð um 10­20% en miklu nær er að á ætla nú að hún verði nei kvæð um
30­40% þeg ar öll kurl verða kom in til graf ar. Á manna máli þýð ir þetta að
t.d. 65 ára ein stak ling ur, sem er að hverfa af vinnu mark aði, átti í sept em­
ber skráða eign í líf eyr is sjóði upp á 20 millj ón ir króna, en á nú lík lega nær
12­14 millj ón ir eft ir. Líf eyr is greiðsl ur þessa ein stak lings skerð ast því sem
þessu hlut falli nem ur, svo ein falt er það. Það er nefni lega að koma í ljós að
flestall ar stjórn ir, fram kvæmda stjór ar og aðr ir stjórn end ur þess ar ar 40 líf­
eyr is sjóða, hafa ver ið á líka slak ir stjórn end ur og þeir kump án ar sem báru
á byrgð á því hvern ig fór fyr ir ís lensku bönk un um. Það var ver ið að fara illa
með fé og taka á hættu sem ekki er með nokkru móti for svar an leg. Líf eyr­
is sjóð irn ir okk ar hafa nefni lega að alltof stór um hluta ver ið að fjár festa í
hluta bréf um banka, skulda bréf um þeirra og fyr ir tækj um sem voru skuld­
sett upp fyr ir rjáf ur. Alltof lít ill hluti af fjár hags leg um eign um líf eyr is sjóð­
anna voru geymd ar í ör uggri vörslu, eins og til dæm is inni á venju legri
banka bók eða í rík is tryggð um bréf um. En um hvaða pen inga snýst mál­
ið? Jú, um pen ing ana sem við eig um að hafa á vís um stað þeg ar kem ur að
starfs loka aldri okk ar. Hér er því um grafal var legt mál að ræða, eins og Villi
í verka lýðs fé lag inu myndi orða það.
Mér finnst nóg kom ið af svo góðu og ég krefst þess að stjórn völd fari
strax að lokn um kosn ing um í þá vinnu að breyta lög um um líf eyr is sjóði. Ef
það er stað reynd að búið sé að brenna upp 30­40% af líf eyr is eign minni þá
vil ég að það verði taf ar laust stöðv að að af gang ur inn, ef ein hver er, sem og
fram tíð ar tí und minna launa haldi á fram að vera í for sjá þessa fólks. Því er
ekki treystandi til að fara með pen inga og einn líf eyr is sjóð ur væri nóg.
Mín til laga er því sú að stofn að ur verði nýr líf eyr is banki al far ið í eigu ís­
lensks launa fólks. Þang að geti fólk flutt all ar eig ur sem það á eft ir í líf eyr­
is sjóð un um frá og með þeim degi sem lög in verða sam þykkt. Mar geir Pét­
urs son verði ráð inn líf eyr is banka stjóri en í stjórn nýja líf eyr is bank ans sitji
einn full trúi frá hverju sveit ar fé lagi sem tel ur yfir 1000 íbúa og þeir full trú­
ar verði vald ir af handa hófi úr þjóð skrá til árs í senn. Ég er hand viss um að
það yrði að með al tali hæf ara fólk en það sem skip að hef ur stjórn ir líf eyr is­
sjóð anna und an far in ár. Í lög um um nýja líf eyr is bank ann segi að hann eigi
að skila a.m.k. 3,5% raun á vöxt un. Það er sú upp hæð sem þarf til að líf eyr­
ir okk ar tapi ekki verð gildi sínu og það er laf hægt að ná þeim ár angri. Líf­
eyr is bank inn mætti t.d. lána upp að 60% veð hlut falli í ör ugg um fast eign­
um en fjár festi að öðru leyti ein göngu í rík is tryggð um víxl um og skulda­
bréf um og al mennt 100% ör ugg um fjár fest inga leið um. Ég spái því að all­
ir þokka lega skyn sam ir lands menn myndu velja þenn an kost og segja um
leið skil ið við gömlu líf eyr is sjóð ina sem fyr ir löngu virð ast hafa gleymt af
hverju til þeirra var stofn að.
Magn ús Magn ús son
Leiðari
Kjör dæm is ráð Vinstri hreyf ing ar­
inn ar ­græns fram boðs í Norð vest­
ur kjör dæmi sam þykkti á fundi sín­
um í Borg ar nesi 29. mars sl. fram­
boðs lista flokks ins fyr ir al þing is­
kosn ing arn ar 25. apr íl. List inn er
þannig skip að ur:
1. Jón Bjarna son, Blöndu ósi
2. Lilja Raf n ey Magn ús dótt ir,
Suð ur eyri
3. Ás mund ur Ein ar Daða son,
Lamb eyr um í Döl um
4. Hall dóra Lóa Þor valds dótt ir,
Reyk holti í Borg ar firði
5. Telma Magn ús dótt ir,
Steinnesi í Húna vatns hreppi
6. Grím ur Atla son, Búð ar dal
7. Páll Rún ar Heinesen Páls son,
Sauð ár króki
8. Hjör dís Garð ars dótt ir,
Akra nesi
9. Matth í as Sæv ar Lýðs son,
Húsa vík á Strönd um
10. Lár us Ást mar Hann es son,
Stykk is hólmi
11. Björg Bald urs dótt ir,
Hól um í Hjalta dal
12. Eva Sig ur björns dótt ir,
Djúpa vík á Strönd um
13. Gunn ar Sig urðs son,
Bol ung ar vík
14. Rún Hall dórs dótt ir, Akra nesi
15. Gunn ar Njáls son,
Grund ar firði
16. Ingi björg Inga Guð munds­
dótt ir, Brekku hvammi í Reyk­
holts dal
17. Guð rún Hálf dán ar dótt ir,
Sönd um í Mið firði
18. Guð brand ur Brynj úlfs son,
Brú ar landi á Mýr um.
mm
Full gerð ur listi VG
í Norð vest ur kjör dæmi
Jón Bjarna son
skip ar fyrsta
sæt ið.
Lilja Raf n ey Magn­
ús dótt ir verð ur í 2.
sæti list ans.
Í nýj ustu könn un Gallup, sem
unn in var fyr ir Morg un blað ið og
RÚV í síð ustu viku, kem ur fram að
rík is stjórn ar flokk arn ir hafa meiri­
hluta komi til kosn inga nú. Á lands­
vísu mælist Sam fylk ing in stærst,
með 30% at kvæða, Vinstri græn­
ir eru ann ar stærsti flokk ur inn með
26,2% fylgi, Sjálf stæð is flokk ur inn
mælist með 24,4% og Fram sókn­
ar flokk ur með 12,5%. Frjáls lynd­
ir mæl ast ein göngu með 1,2% og
Borg ara flokk ur inn 3,4%. Heild ar­
úr taks stærð í könn un inni var 1.424
manns 18 ára og eldri. Svar hlut fall
var 63,2%.
Könn un in náði til lands ins alls
og er einnig brot in nið ur eft ir kjör­
dæm um. Í Norð vest ur kjör dæmi
mælist Sam fylk ing in einnig stærst
með 28,6% fylgi, Sjálf stæð is flokk ur
hef ur 23,1%, Vinstri græn ir 21,5%
og Fram sókn ar flokk ur 20,6%. mm
Bæj ar full trúi krefst borg ara fund ar
um fyr ir hug aða einka væð ingu
Samn ing ur við fyr ir tæki Ad olfs
Frið riks son ar, Vætti ehf., um rekst­
ur og upp bygg ingu Safna svæð is­
ins að Görð um á Akra nesi, bíð ur
nú af greiðslu bæj ar ráðs Akra ness
og sveit ar stjórn ar Hval fjarð ar sveit­
ar. Með samn ingn um, sem ætl að er
að taki gildi 1. maí næst kom andi, er
stefnt að efl ingu safna­ og vís inda­
starfs á Akra nesi og í Hval firði, en
rekst ur Safna svæð is ins hef ur ver­
ið eig end un um þung ur í skauti síð­
ustu árin. Með í samn ings drög­
un um fylg ir rekst ur lista set urs ins
Kirkju hvols.
Um rædd ur samn ing ur fel ur í sér
mikl ar breyt ing ar á rekstri Safna­
svæð is ins, m.a. að það muni afla
auk inna sér tekna, svo sem með at­
vinnu skap andi samt arfs verk efni
við Forn leifa stofn un Ís lands, í for­
vörslu og geymslu muna. Það er
á sér sviði Ad olfs Frið riks son ar,
en mik il eftirspurn mun vera eftir
for vörslu og geymslu muna hér
á landi. Forn leifa stofn un Ís lands
sendi er indi til bæj ar ráðs Akra ness
á dög un um þar sem ósk að var eft ir
að stöðu fyr ir á taks verk efn ið og var
bæj ar stjóra falið að gera sam komu­
lag um hana og leggja fyr ir bæj ar­
ráð til sam þykkt ar.
Gild is tími samn ings ins við Vætti
og Ad olf Frið riks son er frá 1. maí
2009 til árs loka 2014. Á þeim tíma
er m.a. á ætl að að koma upp nýj um
sýn ing um á Safna svæð inu og end ur­
nýja gömlu grunn sýn ingu Byggða­
safns ins. Samn ings drög in við Vætti
gera ráð fyr ir ár legu fram lagi eig­
enda til rekst urs Safna svæð is ins er
nemi alls 52,5 millj ón um króna.
Frá þeirri upp hæð dregst húsa­
leiga fyr ir bygg ing ar, þ.e. safna skál­
ann, safna hús ið og lista mið stöð ina
Kirkju hvol að upp hæð 15,5 millj­
ón ir króna og verð ur því ár lega
greiddar með starf sem inni 37 millj­
ón ir í beint rekstr ar fram lag.
Hrönn Rík harðs dótt ir full trúi
í minni hluta bæj ar stjórn ar Akra­
ness skrif ar les enda bréf um mál efni
Byggða safns ins í Skessu horn í dag.
Þar skor ar hún á bæj ar stjórn Akra­
ness að efna til borg ara fund ar um
mál ið. Hrönn hef ur uppi efa semd ir
um að efna til einka væð ing ar Safna­
svæð is ins nú; að vegna efna hags­
ástands ins muni það ekki ganga
eft ir að afla nægj an legra sér tekna,
eins og samn ing ur inn geri ráð fyr ir.
„Einka væð ing op in berra fyr ir tækja
og stofn ana á und an förn um árum
hefur ekki leitt til bættr ar rekstr­
ar af komu né held ur haft hag muni
heild ar inn ar í huga. Minni okk ar
er ekki svo slakt að við séum búin
að gleyma hvern ig fór fyr ir bönk­
un um,“ seg ir Hrönn m.a. í grein
sinni og set ur fram marg ar spurn­
ing ar, m.a. hvað varð ar at vinnu ör­
yggi nú ver andi starfs manna Safna­
svæð is ins.
þá
Sam fylk ing inn mælist stærst
í NV og á lands vísu