Læknablaðið - 15.03.2003, Blaðsíða 49
UMRÆÐA & FRÉTTIR / A F SJÖNARHÓLI STJÓRNAR LÍ / ATVINNULEYFI ÚTLENDINGA
bætir spítalinn þjónustuna með meiri samkeppni?
Þessum spumingum er hægt að svara játandi en þau
svör þurfa nánari útskýringar. Ef spítalinn er með
samkeppnissjónarmiðum að hugsa um að ná sem
flestum læknisverkum inn fyrir veggi spítalans er
umdeilanlegt, að svarið sé jákvætt. Með því er spítal-
inn farinn að dreifa kröftum sínum mjög mikið. Þá
skapast einnig sú hætta, að öll starfsemi líði fyrir að
rekstrarfjármunir eru takmarkaðir. Þrýstingur á sjóði
spítalans verður úr öllum áttum, þar sem reynt er að
sinna öllu en engu nógu vel. I þessu samhengi þarf
einnig að velta fyrir sér samspili hagsmuna sjúklinga
og samfélagsins. Þótt halda megi því fram, að hags-
munir sjúklinga geti fahst í að geta fengið alla þjón-
ustu á einum stað, t.d. greiningu, aðgerð og eftirmeð-
ferð, er ekki þar með sagt, að það séu hagsmunir sam-
félagsins. Hagsmunir samfélagsins eru þeir, að sjúk-
lingurinn fái góða þjónustu, en hún má ekki kosta
hvað sem er. Ef hægt er að veita jafngóða eða betri
þjónustu með öðrum hætti, en að hún sé öll veitt inn-
an veggja spítalans á verði, sem er þjóðhagslega hag-
kvæmara, ber að fara þá leið. I því sambandi verða
hagsmunir sjúklings af því að fá þjónustuna á sama
stað að víkja fyrir þjóðfélagslegum hagsmunum. Ef
með samkeppnissjónarmiðum er átt við að spítalinn
geti á ákveðnum sviðum, sem hann hefur sérhæft sig í,
laðað til sín besta starfsfólkið þá fara samkeppnissjón-
armið tvímælalaust saman við þjónustusjónarmið.
Sjúklingana í öndvegi
Ef hægt er að sammælast um, að hlutverk spítalans sé
að lækna sjúka og gera það á sem hagkvæmastan
hátt, þá þarf að finna til þess bestu leiðina. Sjúklingn-
um skal skipa í öndvegi. Starfsemi spítalans á að mið-
ast við það sjónarmið. En á sama tíma þarf að gæta
þess, að þjónusta við sjúklinginn sé innan þeirra fjár-
heimilda, sem samfélagið kýs hverju sinni að setja
þeirri þjónustu.
Til að unnt sé að finna bestu leiðir við að útdeila
því fé, sem til ráðstöfunar er í þessu skyni, þarf að
finna, hvernig best sé að haga innri starfsemi spítal-
ans. Til að finna bestu leiðirnar eru væntanlega fáir
aðrir betri en starfsmenn hans. I því samhengi þarf að
muna hver er tilgangur spítalans. Hann er sá að lækna
sjúka og gera það á þjóðfélagslega hagkvæman hátt.
Til að unnt sé að samtvinna þessi tvö sjónarmið hlýt-
ur að þurfa samvinnu þeirra, sem best þekkja til
þeirra. Nokkuð ljóst ætti að vera, hverjir eru best til
þess fallnir að meta hvernig best sé að lækna sjúka.
Hvað varðar útdeilingu fjármuna ættu stjórnendur að
vera vel hæfir að koma að þeim málum. Frá sjónar-
hóli sjúklinga og samfélagsins hlýtur krafan að vera
sú, að þessir tveir hópar starfsmanna spítalans finni í
sameiningu bestu lausnirnar. Þær lausnir finnast ekki
ef annar hópurinn velur að reyna að stjórna hinum
hópnum með valdboðum. Slíkt er ekki samvinna og
hlýtur að leiða til þess, að sjónarmið annars hópsins
verði ríkjandi á kostnað sjónarmiða hins hópsins.
Með því móti skaðast viðskiptavinir spítalans, hvort
sem um er að ræða einstaka sjúklinga eða samfélagið
í heild sinni.
Farsælast fyrir alla aðila er, að samvinnan byrji í
grasrótinni og breiðist þaðan upp í gegnum fag- og
stjórnsvið spítalans. Með því að gera stjórnendur og
lækna samábyrga frá upphafi fyrir því, hvernig haga
skuli læknisfræðilegum og fjárhagslegum þáttum, eru
mestar líkur til þess að þeim markmiðum verði náð,
sem að er stefnt.
Frá skrifstofu Læknafélags íslands
Umsagnir LÍ um tímabundín atvinnuleyfi útlendinga
Til skrifstofu LÍ berast reglulega er-
indi þar sem óskað er eftir umsögnum
félagsins sem stéttarfélags um tímabund-
in atvinnuleyfi erlendra lækna, saman-
ber b) lið 1. mgr. 7. gr. laga um atvinnu-
réttindi útlendinga nr. 97/2002.
Astæða þess að bundið er í lög að
stéttarfélag veiti umsögn sína er sú að
það er talin forsenda þess að atvinnu-
leyfi sé veitt að sérstakar ástæður mæli
með leyfisveitingunni, til dæmis að um
sé að ræða skort á vinnuafli eða að
starfsmaður með sambærilega sérþekk-
ingu eða kunnáttu fáist ekki innanlands
eða innan evrópska efnahagssvæðisins.
Ekki er skilyrði veitingar atvinnuleyf-
is að umsögn stéttarfélags sé jákvæð en
yfirleitt hefur verið farið að vilja stéttar-
félaga um veitingu leyfa. Sé umsögn
stéttarfélags neikvæð hefur verið talið
eðlilegt að gera þá kröfu að stéttarfélag-
ið útvegi tafarlaust hæfa félagsbundna
starfsmenn til starfa fyrir vinnuveitanda
á þeim ráðningarkjörum sem almennir
kjarasamningar kveða á um.
Með vísan til ofangreinds mun LÍ að
jafnaði ekki gefa umsögn um tímabund-
in atvinnuleyfi erlendra lækna nema
fyrir Iiggi umsögn viðkomandi sérgreina-
félags eða að umrædd staða hafi verið
auglýst laus til umsóknar og enginn hæf-
ur íslenskur læknir eða læknir innan evr-
ópska efnahagssvæðisins hafi sótt um
stöðuna.
Gunnar Ármannsson hdl.
framkvæmdastjóri LÍ
Læknablaðið 2003/89 225