Vísbending - 28.01.2013, Blaðsíða 4
4 V Í S B E N D I N G • 4 T B L 2 0 1 3
Negotiations. International Lawyer, Vol. 39, No. 4,
Winter, 2005.
4 Viðskipti innan atvinnugreina í þessu samhengi
kallast á ensku intra-industry trade en viðskipti á milli
iðngreina inter-industry trade. Fyrir grundvallarrit
um þetta efni sjá: Grubel, Herbert G., and Lloyd,
Peter J. Intra-Industry Trade: The Theory and
Measurment of International Trade in Differntiated
Products. New York:Wiley, 1975.
5 Tadashi ITO, Toshihiro Okubo: New Aspects
of Intra-Industy trade in EU Countries, IDE
Discussion Paper No.361. 2011, bls. 5.
6 Umræða um stöðu Bretlands í alþjóðaviðskiptum
og innan ESB er t.d. hjá Stephen Booth, og
Chrisopher Howarth, Trading Places: is EU
membership still the best option for UK trade?, Open
Europe, London, June 2012 (www.openeurope.org.
uk).
7 Grubel-Lloyd index (Grubel and Lloyd
op.cit.) reiknað út frá þriggja stafa SITC
flokkun vöruviðskipta hjá Hagstofu Íslands.
Innangreinaviðskipti mældust 0,168 eða 17% af
vöruviðskiptum 2011 og viðskipti á milli iðngreina
eru þá 83%.
Aðrir sálmar
Nýi þjóðsöngurinn
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575.
Net fang: visbending@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Einu sinni bjó þjóð í landi fjarri öllum öðrum löndum. Þó að þjóðin
væri ekki fjölmenn var hún afskaplega
hreykin af því að vera sérstök þjóð. Þess
vegna hafði hún sitt eigið þing, eigin
fána, eigin þjóðsöng og eigin drottningu.
Einn góðan veðurdag uppgötvaði einhver
að drottningin yrði fljótlega sjötug og
það væri sjálfsagt að þjóðin gæfi henni
viðeigandi gjöf á afmælinu. Einum datt í
hug að gefa henni góða bók, en í ljós kom
að hún átti bók. Loks mannaði einhver
sig upp í það að spyrja drottninguna
hvað hana langaði mest í. Öllum á óvart
svaraði hún um hæl. Ekkert þætti henni
jafn vænt um frá þjóðinni og nýjan
þjóðsöng.
Nú var úr vöndu að ráða. Mörgum
fannst gamli þjóðsöngurinn bara ágætur
en sumir bentu á að það væri erfitt
að syngja hann, sem óneitanlega væri
ókostur við þjóðsöng. Svo væri hann
líka gamall, hefði verið saminn árið
1874 og væri því alls ekki boðlegur
nútímaþjóð. Allmargir risu til varnar
gamla þjóðsöngnum og sögðu að hann
væri kannski ekki fullkominn og þess
vegna mætti breyta einhverju, en engin
ástæða væri til þess að semja alveg nýtt
ljóð og lag.
Einhver vildi þá að leitað yrði til
færustu ljóðskálda og lagasmiða um
hugmyndir, en hann var hrópaður niður.
Þjóðsöngur skyldi saminn af þjóðinni
sjálfri. Boðað var til samkomu í höllinni
og þangað boðið þúsund manns sem
valdir voru af handahófi. Allir máttu
leggja eitthvað til. Niðurstaðan var að
fólk vildi fallegan, fjörlegan þjóðsöng sem
endurspeglaði menningu og yfirburði
þjóðarinnar en sýndi samt að hún tæki
öllum opnum örmum. Þrjátíu manna
þjóðkjörinn hópur trésmiða, lækna,
presta, ræstitækna og fleiri samdi svo lag
og ljóð. Þegar einhver benti á að lagið
væri alls ekki taktvisst og í ljóðið vantaði
bæði rím, stuðla og höfuðstafi sagði
drottningin að það skipti engu, öllu skipti
einstakt ferlið. Tónlistarmenn sem settu
út á nýja þjóðsönginn væru öfundsjúkir
níðingar sem fyrirlitu þjóðina. Þess
vegna fékk þjóðin nýjan þjóðsöng. Á
íþróttaviðburðum erlendis brosti fólk
þegar hann var spilaður og sagði: Þetta er
sérstök þjóð.“ bj
framhald af bls. 3
framhald af bls. 1
ávallt veik. Landamæri verka enn sem
ósamfella í heimi viðskiptanna. Með
fullri aðild Íslands að Evrópusambandinu
geta íslensk útflutningsfyrirtæki styrkt
samkeppnishæfni sína yfir landamæri og
stuðlað að auknum hagvexti.
Heimildir
1 Þessi regla dregur einnig úr líkum á að stór ríki geti
gert smærri ríki háð sér með utanríkisviðskiptum
með sama hætti og t.d. Þjóðverjar gerðu fyrir seinni
heimstyrjöld. Sjá: Albert O. Hirschman. National
Power and the Structure of Foreign Trade. University
of California Press, 1945, p. 34-40.
2 Nánar um þetta efni sjá: F.V. Meyer, International
Trade Policy, London: Croom Helm, 1978. Kafli 1 og
6.
3 Fyrir yfirlit sjá: Apostolos G., International
Trade in Banking Services and the role of the WTO:
Discussing the Legal Framework and Policy Objectives
of the General Agreeement on Trade in Services and
the Current State of play in the Doha Round of Trade
2009 á alþingi en felldur með 99%
atkvæða þeirra sem afstöðu tóku í
þjóðaratkvæði. Upp úr því var ákveðið
að leggja meiri vinnu í viðræðurnar en
áður og leita til lögmanns sem mikla
reynslu hefði af slíkum samningum. Þeir
samningar komu til atkvæða hjá þjóðinni
árið 2011 eftir að hafa verið samþykktir
af þorra þingmanna, en framsóknarmenn,
sem stutt höfðu ferlið fram að því,
heyktust á því að standa með sínum
samningamönnum í lokin.
Þessir samningar voru felldir í
þjóðaratkvæðagreiðslu með um 60%
atkvæða. Þá strax var sýnt að líklegast
myndi þrotabú Landsbankans geta greitt
nær allar kröfurnar samkvæmt þeim
samningum. Þess vegna sparaði þjóðin í
heild sér lítið við að segja nei, þó að því
beri að halda til haga, að auðvitað hefðu
heimtur úr þrotabúinu getað orðið minni
en talið var. Með sama hætti bauð höfnun
samninga heim hættunni af því að dómur
félli Íslandi í óhag og kjör yrðu lakari en
vænta mátti.
Fyrir kosningarnar höfðu lánshæfis-
mats fyrirtæki sagt að þau mynd lækka
mat á Íslandi í svonefndan ruslflokk
ef samningurinn félli. Þetta gat verið
dýrkeypt. Ritstjóri Vísbendingar sagði í
grein í Fréttablaðinu: „Ef samningnum
er hafnað hefur matsfyrirtæki boðað að
lánshæfi Íslands fari í ruslflokk. Tryggvi
Þór Herbertsson hefur reiknað það úr að
fjármögnunarkostnaður ríkisins verði 27-
43 milljörðum hærri á ári vegna lélegra
lánshæfismats sem gefur 135 til 216
milljarða á fimm árum.“ Þessi hætta sem
virtist yfirvofandi fyrir kosningarnar kom
aldrei fram, því að fyrirtækin breyttu ekki
lánshæfismati sínu vegna Íslands. Þau
hafa væntanlega talið að mat á eignum
Landsbankans væri nærri lagi.
Dómur eða marklaust álit?
Áður en dómur féll á mánudaginn lýsti
forseti Íslands því yfir að niðurstaðan
yrði merkingarlaust álit sem hefði lítið
gildi í raun. Fleiri voru sama sinnis. Skafti
Harðarson sagði á bloggi sínu á Eyjunni:
„Ólafur Ragnar hafði rétt fyrir sér um að
í Icesave-málinu hefur úrskurður EFTA-
dómstólins í raun litla þýðingu. Hann er
aðeins álit dómstólsins (eða meirihluta
hans) á því hvort Íslendingar hafi með
meðferð málsins, t. d. neyðarlögunum,
brotið EES-samninginn.“
Þegar Ísland vann horfir málið auðvitað
allt öðruvísi við. Dómurinn er sannarlega
marktækur og hinir vísu dómarar staðfestu
það sem við vissum alltaf.
Það er sannarlega jákvætt að hafa
losnað við að hafa Icesave-málið hangandi
yfir þjóðinni. Árum saman hefur það
hvílt á almenningi eins og mara. Nú sést
að hagur þrotabús Landsbankans er svo
góður að búið á miklu meira en fyrir
innistæðunum. Þannig að hin peningalega
niðurstaða kemur fyrst og fremst
kröfuhöfum til góða. Reynslan sýnir samt
að í hvert skipti sem Icesave ber á góma
fyllist þjóðin svartsýni. Það sýnir mynd á
forsíðu af væntingavísitölunni. Vonandi
fyllist fólk nú heilbrigðri bjartsýni og
heldur ekki að sér höndum af ótta við að
allur ávinningur fari í skatta vegna hinnar
tæru snilldar Landsbankans.