Frjáls verslun - 01.07.2005, Blaðsíða 46

46 F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 5
leggja svonefnda klæðningu á vegi landsins.
Árið 1980 hafi aðeins 358 km af þjóðvegum
verið lagðir malbiki, en þegar klæðningin
kom til sögunnar hafi verið hægt að marg-
falda þessa vegalengd á fáum árum. Nú sé á
hinn bóginn komið að skuldadögum þeirrar
byltingar í vegagerð sem klæðningin var.
Breiðari vegir og hættuminni
„Vegagerðin gerir umferðarspár tuttugu ár
fram í tímann og leggur þær til grundvallar
þegar farið er í vegaframkvæmdir. Í þeim er
að jafnaði miðað við að tíundi hluti umferðar
séu stórir bílar og því er ég ekki svo viss um
að álagið á vegina sé eitthvað stórkostlega
mikið meira en spár sögðu okkar,“ segir Jón
Rögnvaldsson. Hann bætir því þó við að fyrir
fáum árum hafi leyfilegur öxulþungi bifreiða
verið aukinn úr 10 tonnum í 11,5 og slíkt hafi
að sjálfsögðu áhrif. Miklu ráði sömuleiðis
um endingartíma vega úr hvernig efni þeir
séu byggðir og yfirleitt hafa vegagerðarmenn
komist í góðar námur.
Í ár ver Vegagerðin rúmlega 2,6 milljörðum
króna til endurbyggingar og viðhalds vega.
Þar af fer um 1 milljarður til viðhalds á
bundnu slitlagi og 780 milljónir til að styrkja
og endurbæta vegi. Afgangurinn af nefndri
upphæð skiptist síðan á nokkra smærri liði.
Endurbygging vega hangir reyndar saman
við nýframkvæmdir. Meðal annars nefnir
Jón Rögnvaldsson veginn í Stafholtstungum í
Borgarfirði þar sem miklar framkvæmdir hafa
staðið yfir síðustu mánuði. Þar er vegurinn
allur byggður upp og aukinheldur breikkaður
úr 6,5 metrum í 8,5. Þar munar um minna og
vitaskuld dregur sú breikkun úr allri slysa-
hættu.
Rökin eru skýr
Síðustu misserin hafa ýmsir, svo sem stjórn-
málamenn, sett fram kröfur um að hefja
strandflutningar að nýju, þá hugsanlega með
opinberum tilstyrk að einhverju leyti. Í því
sambandi hefur verið vísað til þess að víða í
Evrópu sé nú kostað kapps að færa flutninga
af vegum í skip eða þá yfir í lestarsamgöngur.
Pálmar Óli Magnússon telur þessar bollalegg-
ingar fjarstæðukenndar og bendir á að í Evr-
ópu séu þessar ráðstafanir nauðvörn. Þar sé
Þjóðvegirnir eru alls ekki gerðir fyrir þessa miklu umferð vöruflutningabíla
sem er sífellt að aukast. Þyngd bílanna er
oft alveg við leyfilegan hámarksþunga á
vegunum. Á mörgum þeirra fáfarnari eru
aðeins einbreið klæðning á miðju vegar
og þegar bílar mætast þurfum við á stóru
bílunum að víkja með því að fara alveg út í
axlirnar. Afleiðingar þessa eru að kantarnir
eru að brotna niður sem síðan étur út frá
sér inn á veginn,“ segir Bjarni Gunnarsson
vöruflutningabílstjóri. Hann starfar á vegum
Landflutninga - Samskipa og er í reglulegum
ferðum milli Reykjavíkur og Ísafjarðar.
Stöðugt fleiri bílar
Tíu til tólf flutningabílar eru í reglulegum
ferðum að vestan og stundum raunar
fleiri. Það segir Bjarni vera í samræmi við
þróun undanfarinna ára. „Síðan ég byrjaði
að keyra hér á milli hefur verið stöðugur
vöxtur í landflutningum og bílunum verið að
fjölga. Það að strandflutningum var hætt
á síðasta ári þýddi alls engin straumhvörf
heldur var það aðeins lokapunktur í langri
þróun,“ segir Bjarni.
Miðað við fimm öxla undir bíl og vagni
má heildarþyngd ækis ekki vera meiri en
44 tonn. „Víða er undirlag veganna mjög
slæmt, þeir mjóir og standa alls ekki undir
þeim kröfum sem til þeirra eru gerðar.
Þetta er til dæmis raunin víða í Stranda-
sýslu, til dæmis í Bitrufirði og á Ennishálsi.
Sama gildir þegar er komið er í Ísafjarðar-
djúpið. Við Reykjanes er ekið á vegi sem
lagður var um 1950 og þú getur því rétt
ímyndað þér hvernig ástand hans er. Það
hefði átt að fara í endurbætur á veginum
þar á undan veginum í Hestfirði og Skötu-
firði, þar sem lagt var slitlag á síðasta ári,“
segir Bjarni sem telur forgangsröðun í sam-
göngumálum oft undarlega.
Fjárfestingin sé arðbærari
„Vegirnir eru slíkir að fyrst og fremst
heppni ræður því að vöruflutningabílstjórar
hafi ekki lent í fleiri slysum en raun ber
vitni. Á sumum stöðum eru komnir ágætir
vegir, bæði breiðir og með sterku undirlagi.
Um þá mætti raunar gjarnan vera meiri
umferð þannig að fjárfestingin við uppbygg-
ingu þeirra sé arðbærari en nú er.“
S A M G Ö N G U R
BJARNI GUNNARSSON, VÖRUFLUTNINGABÍLSTJÓRI:
Kantarnir að brotna niður
Bjarni Gunnarsson, vöru-
flutningabílstjóri á Ísafirði:
„Fyrst og fremst heppni
ræður því að vöruflutn-
ingabílstjórar hafi ekki
lent í fleiri slysum.“