Ægir - 01.01.2004, Blaðsíða 19
19
Ú T F L U T N I N G U R S J Á VA R A F U R Ð A
og Bandaríkjunum. Þess vegna
segir Níels að verðsamkeppnin í
sölu þorskflaka á meginlandinu sé
erfið, jafnvel þó að evran sé sterk.
Sjófrystingin hefur verið að
gefa töluvert eftir í verðum, eink-
um á síðari hluta síðasta árs. Á
sama tíma hafa sjávarútvegsfyrir-
tæki verið að auka áhersluna á út-
flutning á ferskum fiski. Dæmi
um það er Samherji á Dalvík og
nýverið hóf rekstur á Seyðisfirði
nýtt fiskvinnslufyrirtæki á grunni
Dvergasteins, sem ÚA hætti
rekstri seint á síðasta ári. Þetta
nýja fyrirtæki horfir m.a. til
vinnslu á ferskum fiski, sem ekki
var áður á Seyðisfirði. Níels Guð-
mundsson segir erfitt að svara því
hversu lengi ferskfiskmarkaðir
geti tekið við fiski, en hann bind-
ur vonir við að þeir haldi áfram að
vaxa og einnig að aðrir markaðir,
t.d. saltfiskmarkaðir, verði Íslend-
ingum hagstæðir á þessu ári.
Framboðs- og eftirspurnardrif-
inn markaður
„Auðvitað hafa ekki allir mögu-
leika á því að fara yfir í vinnslu á
ferskum fiski. Ferski markaður-
inn er meira framboðs- og eftir-
spurnardrifinn en margir aðrir
markaðir vegna þess að salan fer
eftir eftirspurninni á hverjum
tíma og ekki er um neina birgða-
söfnun á ræða. Það framleiðir ein-
faldlega enginn ferskan fisk ef
ekki eru kaupendur til staðar. Á
mörkuðum eins og ferskfiskmark-
aðnum gerist það oft að þegar
hægir á vextinum, eykst sam-
keppnin og verðið lækkar. Það er
hins vegar erfitt að segja til um
hvar á þeirri kúrfu við erum
staddir,“ segir Níels.
Þrjú markaðssvæði
Tros ehf. hefur verið að selja
ferskan fisk fyrir fjölmarga fram-
leiðendur. Eins og áður segir var
síðasta ár það stærsta í magni hjá
Trosi til þessa, en Níels vill ekki
spá fyrir um hvort áfram megi
vænta aukningar á þessu ári.
„Auðvitað vonar maður það, en
fyrirfram er ómögulegt að spá fyr-
ir um þróunina. Við bindum að
sjálfsögðu vonir við að ferskfisk-
markaðarnir komi til með að
stækka, en ég sé ekki ákveðin
teikn um að það muni gerast á
næstunni. Það má segja að við
höfum verið að vinna á þremur
mörkuðum, Bandaríkjunum,
Bretlandi og meginlandi Evrópu
- Frakklandi, Belgíu og Þýska-
landi. Ég sé ekki í fljótu bragði
að þessir markaðir séu að stækka.
Mestu möguleikarnir til vaxtar
liggja að mínu mati fyrst og
fremst í að ný markaðssvæði taki
við þessari vöru.“
Auk þess að flytja út fisk fyrir
fjölmarga framleiðendur um allt
land hefur Tros til fjölda ára rekið
fiskvinnslu í Sandgerði, sem hefur
sérhæft sig í vinnslu á ferskri ýsu
til útflutnings. Hráefnið er að
stærstum hluta keypt á markaði,
en einnig kemur það m.a. af bát-
um í Sandgerði. Um 25 manns
starfa hjá Trosi, þar af 15-20
manns í fiskvinnslunni.
Styrkur af sjóflutningum
Sem kunnugt er fer langmest af
ferskum fiski frá Íslandi í flugi og
það er engin tilviljun að fyrirtæki
eins og Tros, sem er staðsett í
næsta nágrenni við Keflavíkur-
flugvöll, hefur haslað sér völl á
þessu sviði. Níels Guðmundsson
segir það mikinn styrk fyrir fersk-
fiskútflutninginn ef unnt verði í
framtíðinni að flytja ferkfisk á er-
lenda markaði með skipum, sem
er mun ódýrari flutningsleið en
flugið. „Ég bind við það vonir að
þær tilraunir sem hafa verið gerð-
ar á þessu sviði á síðasta ári stað-
festi að sjóflutningar á ferska fisk-
inum verði vel gerlegir. Það
myndi styrkja þennan útflutning
umtalsvert að geta bæði flutt
fiskinn út í flugi og með skipum,
enda erum við í ferskfiskinum
ekki síst að keppa við Norðmenn
og þeir eru nær eingöngu að
flytja sínar framleiðsluvörur með
flutningabílum niður á megin-
landið. Þó svo að þeir flutningar
taki einhverja daga, sérstaklega
frá Norður-Noregi, þá er það
samt mun ódýrari flutningsmáti
en flugið,“ segir Níels Guð-
mundsson.
Níels Guðmundsson, framkvæmdastjóri hjá Trosi ehf. í Sandgerði. „Á mörkuðum eins og ferskfiskmarkaðnum gerist það oft að þegar
hægir á vextinum, eykst samkeppnin og verðið lækkar. Það er hins
vegar erfitt að segja til um hvar á þeirri kúrfu við erum staddir.“