Fréttablaðið - 09.11.2015, Blaðsíða 40

Gott er að byrja ferlið á bráðabirgðagreiðslumati. Þannig færðu svar við því
á hvaða verðbili fasteignin má
vera sem þú getur keypt miðað
við þínar forsendur. Mikilvægt
er að vinna þetta út frá rétt­
um forsendum, það gerir leitina
árangurs ríkari.
Hvar vilt þú búa?
Þegar það liggur fyrir á hvaða
verðbili eignin má vera tekur við
næsta skref, þ.e. hvar vilt þú helst
búa og hve stóra eign þú þarft?
Hér er gott að eyða góðum tíma
í að skoða fasteignasíðurnar t.d.
fasteignir.is og mbl.is, þannig að
draumaeignin fari nú ekki fram
hjá þér. Við íbúðarleitina er gott
að huga að þáttum sem skipta
máli fyrir þig og þína fjölskyldu
eins og hve langt er í skóla, leik­
skóla og grunnþjónustu, hvernig
almenningssamgöngum er hátt­
að í hverfinu o.s.frv.
Skoðun eignar
Við skoðun á eign er mikilvægt að
gefa sér góðan tíma til að leggja
mat á það sem fyrir augu ber og
vera ófeimin/n við að spyrja selj­
anda eða fasteignasala spurninga
um ástand eignar. Upplýsinga­
skylda seljanda er mjög rík í sölu­
ferlinu. Mikilvægt er að kynna sér
söluyfirlit með
upplýsingum
frá seljanda um
ástand eignar­
innar, ekki síst
ef seljandi er
ekki til staðar til
að sýna eignina.
Einnig er mikil­
vægt að skoða alla eignina vel,
leita t.d. eftir ummerkjum um
raka ásamt því að færa til hús­
gögn eða skoða undir teppi eftir
leyndum göllum því það er rík
skoðunarskylda á kaupanda við
fasteignakaup. Ekki er verra að
taka með sér smiðinn í fjölskyld­
unni til að taka betur út ástand
eignar. Ef ekki er mikið kapp­
hlaup um eignina þá margborg­
ar sig að skoða eignina aftur áður
en lagt er fram tilboð. Mikilvægt
er að skoða eignina vel því þú vilt
að hún standi undir kaupverðinu
í dag og einnig til lengri tíma litið.
Kauptilboð
Þegar þú hefur fundið réttu eign­
ina þá er næsta skref að gera
kauptilboð í hana. Nú þarft þú
að spyrja þig hvað þú ert til búinn
að borga fyrir þessa eign. Mundu
þegar kaupandi og seljandi eru
búnir að skrifa undir kauptilboð­
ið er kominn á bindandi samn­
ingur um kaupin.
Áður en gert er tilboð í íbúð í
fjöleignarhúsi er nauðsynlegt að
kynna sér yfirlýsingu húsfélags,
þar sem meðal annars koma fram
húsgjöld á mánuði fyrir íbúð,
hvað er innifalið í húsgjöldum,
hver staða framkvæmda við húsið
er og staða hússjóðs þ.e. hvort það
er inneign eða skuld. Ef yfirlýsing
húsfélags er ekki til staðar þarf að
hafa fyrirvara um skoðun á henni
í kauptilboði, helst innan tíu daga
frá samþykki kauptilboðs.
Við tilboðsgerð á að liggja fyrir
söluyfirlit sem þú lest vandlega
yfir, þar kemur fram lýsing eign­
ar og gallar á eign ef þeir eru til
staðar ásamt yfirliti yfir áhvílandi
lán á eigninni ef þau eru til staðar.
Ef á íbúðinni er áhvílandi lán er
tækifæri til að skoða hvort mögu­
legt er að yfirtaka það og um leið
að kanna hvort það sé hagstætt til
yfirtöku, en við það getur þú nýtt
þér reiknivélina „Berðu saman
lánakosti“.
Mundu að setja greiðslur þannig
upp í kauptilboði að þú ráðir við
að greiða þær. Góð regla er að
greiða lokagreiðslu einhverjum
mánuðum eftir afhendingu eign­
ar. Afsal er gefið út þegar kaup­
andi hefur greitt allar kaupsamn­
ingsgreiðslur.
Greiðslumat og lánaskjöl útbúin
Þegar samþykkt kauptilboð ligg­
ur fyrir er næsta skref að fara í
greiðslumat hjá þeirri lánastofn­
un sem þú hyggst taka lán hjá.
Þegar greiðslumat liggur fyrir
eru lánaskjöl útbúin og í fram­
haldi af því ert þú látinn vita
þegar skjölin eru klár til undir­
ritunar.
Kaupsamningur og þinglýsing
Þegar þú hefur staðist greiðslu­
mat og búið er að útbúa skulda­
bréfið hjá lánastofnuninni er
næsta skref að fara í kaupsamn­
ing. Í kaupsamningi fer löggiltur
fasteignasali yfir kaupsamning­
inn og fylgigögn hans með kaup­
anda og seljanda. Mikilvægt er
að spyrja út í þá hluti sem þér
þykja ekki nógu ljósir áður en þú
skrifar undir kaupsamninginn.
Við undirritun kaupsamnings er
gott að hafa í huga að kaupandi
þarf að greiða stimpil­ og þing­
lýsingargjöld sem oftast eru inn­
heimt af fasteignasala sem sér
um þinglýsingu skjala.
Afhending eignar
Í f lestum tilfellum semur kaup­
andi um afhendingu eignar í
kauptilboði. Afhending eign­
ar er samkomulag milli kaup­
anda og seljanda, mikilvægt er
að þær áætlanir standist. Við
afhendingu tekur við einn mest
spennandi hluti kaupferilsins.
Nauðsynlegt er að skoða eign­
ina aftur vel við af hendingu
samhliða því að njóta þess að
vera fluttur inn í eigið húsnæði.
Ef fljótlega kemur í ljós galli sem
kaupanda var ekki kunnugt um í
kaup tilboði/kaupsamningi þarf
hann að setja sig strax í sam­
band við fasteignasalann sem
sá um söluna.
Afsal
Þegar kaupandi og seljandi hafa
uppf yllt sínar skyldur sam­
kvæmt þinglýstum kaupsamn­
ingi boðar fasteignasalinn báða
aðila í afsal. Lokagreiðsla fer
í f lestum tilfellum fram sam­
hliða undirritun afsals. Eins og
áður hefur komið fram er gott að
greiða lokagreiðslu einhverjum
mánuðum eftir afhendingu svo
kaupandi hafi tíma til að skoða
eignina áður en lokagreiðslan er
innt af hendi. Ef engin vanda­
mál eru til staðar er lokagreiðsla
greidd til seljanda og hann afsal­
ar sér eigninni til kaupandans.
Nú hafa hin eiginlegu eigenda­
skipti átt sér stað. Afsal er síðan
sent í þinglýsingu. Þegar búið er
að þinglýsa afsali, ert þú orðin/n
þinglýstur eigandi eignarinnar.
Ráðgjöf til kaupenda
Að kaupa fasteign er ein stærsta ákvörðun sem fólk tekur en jafnframt ein sú skemmtilegasta. Hér eru nokkur atriði sem gott er að
hafa í huga við kaupin. Listinn er þó ekki tæmandi. Kristján Gestsson, sérfræðingur í eignaumsýslu hjá Íbúðalánasjóði, tók saman.
Kristján Gestsson
Br
an
de
nb
ur
g
Hafðu okkur
með í ráðum
Okkar hlutverk hefur frá upphafi verið að stuðla að
jafnvægi og að allir hafi jafna möguleika á að eignast
húsnæði, hvar sem er á landinu.
Hjá okkur færðu óháða og trausta ráðgjöf, hvort sem
þú ætlar að kaupa eða leigja, þannig að þú vitir örugglega
hvað þú ert að fara út í.
www.ils.is 569 6900 08:00– 16:00
Kynning − auglýsing 9. nóvember 2015 mÁnUDAGUr4 Húsnæðislán
1
2
-1
1
-2
0
1
5
1
5
:5
4
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
6
E
E
-1
A
A
4
1
6
E
E
-1
9
6
8
1
6
E
E
-1
8
2
C
1
6
E
E
-1
6
F
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
A

F
B
0
5
6
s
_
8
1
1
2
0
1
5
C
M
Y
K