Dagblaðið Vísir - DV - 20.05.2014, Blaðsíða 16
Vikublað 20.–22. maí 201416 Fréttir Erlent
B
rasilísk kona, Fabiane Maria
de Jesus, 33 ára, var myrt
af hópi fólks eftir að falskur
orðrómur fór af stað á Face-
book. Atvikið átti sér stað
laugardaginn 3. maí síðastliðinn í
borginni Guarujá í Sao Paulo-hér-
aði Brasilíu. Æstur múgur réðst á
konuna úti á götu með ofsafengn-
um hætti. Fabiane var flutt illa slös-
uð á sjúkrahús, en lést mánudaginn
5. maí, tveimur dögum eftir árásina.
Svartigaldur og barnsrán
Orðrómur hafði komist á kreik um að
kona ein í borginni, hálfgerð skugga-
vera, stundaði svartagaldur og rændi
börnum í því skyni. Það var Guaru-
ja Alerta, vinsæl Facebook-síða í
borginni, sem kynnti undir orðróm-
inum og birti nokkrar færslur um
umrædda konu. „Hvort sem þetta
er orðrómur eða ekki, þá skulum við
vera á varðbergi,“ sagði í einni færsl-
unni.
Þá var birt teikning af konunni,
sem sögð var vera frá lögreglunni, en
síðar kom í ljós að teikningin tengdist
allt öðru og eldra sakamáli í borginni.
Hvernig æstur múgurinn fékk það
út að Fabiane væri umrædd kona
skal ósagt látið, en teikningin sem
birt var á Facebook-síðunni líktist
Fabiane nokkuð. Þá var tekið fram í
einni færslu á Guaruja Alerta að um-
rædd kona hefði ávallt Biblíu í fórum
sínum og var Fabiane með Biblíu í
farteskinu þegar ráðist var á hana.
Uppspuni frá rótum
International Business Times og BBC
fjölluðu um málið á dögunum. Þar
var meðal annars haft eftir lögreglu
að engin ástæða væri til að ætla að
Fabiane, tveggja barna móðir, hefði
verið viðriðin mannrán eða svarta-
galdur. Raunar hafði lögregla fullyrt
í samtölum við umráðamenn Face-
book-síðunnar að ekkert væri hæft
í orðróminum – þetta væri allt upp-
spuni frá rótum.
Vegfarendur tóku árásina á Fabi-
ane upp á myndband og hefur upp-
takan ferðast um internetið undan-
farnar vikur.
Einn handtekinn
Talsverð umræða hefur skapast um
málið í Brasilíu undanfarna daga,
sérstaklega um ábyrgð þeirra sem
standa að baki Facebook-síðunni
sem 50 þúsund manns lesa reglu-
lega. Hafa þær raddir gerst háværari
að viðurlög verði sett við því að dreifa
fölskum orðrómi á netinu, en engin
lög banna það í Brasilíu eins og sakir
standa. „Ég tel ekki að eigandi Face-
book-síðunnar sé morðingi. Ég held
að hann sé mjög óábyrgur einstak-
lingur sem þarf að axla ábyrgð á
gjörðum sínum,“ segir Airton Sinto,
lögfræðingur sem skoðað hefur mál-
ið fyrir hönd aðstandenda Fabiane.
Lögmenn þeirra sem standa að baki
Facebook-síðunni segja að ábyrgð-
in liggi fyrst og fremst hjá einstak-
lingunum sem réðust á konuna og
þeim sem gerðu ekkert til að hjálpa
henni.
Kennsl hafa verið borin á fimm
árásarmenn sem sáust á mynd-
bandinu, en enn sem komið er hefur
aðeins einn verið handtekinn. n
Myrt eftir falskan
Facebook-orðróm
Myrt Fabane Maria de Jesus var sögð norn
og stunda rán á börnum. Í ljós kom að um
uppdiktaðan orðróm var að ræða.
n Var sögð stunda svartagaldur og rán á börnum n Barin til bana af æstum múg
Málið í rannsókn
Lögregla hafði bent
forsvarsmönnum síðunnar
á orðrómurinn væri falskur.
Einn hefur verið handtek-
inn í tengslum við málið.
Einar Þór Sigurðsson
einar@dv.is
Skotinn til bana
í Gautaborg
Tuttugu og fimm ára karlmaður
var skotinn til bana í Gautaborg
í Svíþjóð á laugardagskvöld. Þá
særðist annar maður í skotárás
í borginni þetta sama kvöld.
Tuttugu manns hafa verið skotn-
ir í borginni það sem af er ári, að
sögn fréttamiðilsins The Local.
Lögreglan í Gautaborg fer með
rannsókn málsins en á mánudag
hafði enginn verið handtekinn
vegna málsins.
Forseti
í fótbolta
Bólivíska fyrstu deildar fót-
boltaliðið The Sports Boys hef-
ur nælt sér í nýjan leikmann,
forseta landsins, Evo Morales.
Samkvæmt fréttatilkynningu frá
liðinu hyggst það setja Morales
á völlinn í allt að hálftíma í senn,
þrátt fyrir nokkuð háan aldur, en
forsetinn er fimmtíu og fjögurra
ára. „Hann elskar fótbolta og
spilar mjög vel. Við erum að
gera samning við mann sem er
í mjög góðu formi,“ sagði Mario
Cronenbold, framkvæmdastjóri
Sport Boys, í samtali við frétta-
veituna Reuters. Er forsetinn
miðjumaður í fótbolta en til
vinstri í pólitík.
Ríkur verður
miklu ríkari
Eignir Johns Fredriksen, ríkasta
manns Noregs, jukust um 450
milljónir punda, 85 milljarða
króna á síðasta ári. Þetta kemur
fram í norska hluta vefjarins The
Local og er vísað í úttekt í Sunday
Times sem birtist um helgina.
Fredriksen er umsvifamikill í
skipasmíði en auk þess rekur
hann laxeldi í Noregi sem mokar
inn seðlum. Eigur hans eru metn-
ar á 9,5 milljarða punda, 1.800
milljarða króna. Hann hefur sjálf-
ur látið hafa eftir sér að hann ætli
sér að gefa stærstan hluta auðæfa
sinna þegar hann deyr.
Kveikti í námslánum
Síleskur listamaður brenndi skuldabréf að andvirði fimmtíu og sex milljarða króna
Þ
etta er búið, frágengið,“ segir
síleski listamaðurinn og að-
gerðasinninn Francisco
Tapia í Youtube-mynd-
bandi sem hefur farið víða. Í mynd-
bandinu játar hann ábyrgð á að
hafa stolið og svo brennt þúsundir
skuldabréfa að námslánum nem-
enda við Viña del Mar háskólann í
Síle. Hefur gjörningurinn gert það
að verkum að háskólinn er í stöku-
stu vandræðum við að innheimta
útistandandi skuldir. Virði skulda-
bréfanna nemur rúmlega fimmtíu
og sex milljörðum króna. Hyggst
háskólinn reyna að innheimta lán-
in þrátt fyrir brunann en án skulda-
bréfanna mun það reynast þeim
erfitt. Samkvæmt síleska blaðinu
The Santiago Time þarf skólinn nú
að hefja málaferli gegn hverjum og
einum skuldara til að tryggja inn-
heimtu. Það er þó mjög kostnaðar-
samt sem og tímafrekt.
„Þið þurfið ekki að borga einn
einasta pesó í viðbót af námslán-
um ykkar. Við verðum að losna við
ótta okkar, óttann um við séum tald-
ir glæpamenn eingöngu vegna þess
að við erum snauðir. Þetta er gjöf
mín til ykkar,“ segir Tapia í Youtu-
be-myndbandinu. Komst Tapia í
skuldabréfin í svokölluðu „toma“, yf-
irtöku nemenda á háskólabygging-
um. Mikið uppreisnarástand hefur
ríkt meðal síleskra stúdenta síð-
astliðið ár og er það talið hafa haft
veigamikil áhrif á kosningasigur for-
seta landsins, Michelle Bachelet, í
desember, en hún lofaði umbótum
í menntakerfi landsins í kosninga-
baráttu sinni. Hét hún því meðal
annars að boðið yrði upp á ókeypis
háskólamenntun.
Háskólakerfi Síle er mjög
einkavætt og borga nemendur að
jafnaði um sjötíu og fimm prósent
af kostnaði menntunar sinnar, en til
samanburðar er hlutfallið um fimm
prósent í Skandinavíu og fjörutíu pró-
sent í Bandaríkjunum. Veitir síleska
ríkið aðeins þeim allra fátækustu
styrk til háskólamenntunar. n
hjalmar@dv.is
Francisco Tapia
Listamaðurinn axlaði
ábyrgð á að hafa eyði-
lagt þúsundir skulda-
bréfa fyrir námslánum í
Youtube-myndbandi.