Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.2008, Blaðsíða 1

dv.is
besta rannsóknarblaðamennska ársins
fimmtudagur 11. desember 2008 dagblaðið vísir 232. tbl. – 98. árg. – verð kr. 347
F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð
Harmleikur 13 Ára stúlku í reykjavík:
UNGLINGUr
svIvIrtUr
A HOtELI
hélt að hinn látni
væri í fríi n nágrönnum mannsins sem lést í Gaukshólum er brugðið
GenGin í
framsókn
Jónína Ben
svikin af
exista
fréttir
neytendur
n maður sem tengist
málinu farinn úr landi
n fórnarlambið er vinkona
sonar flóttamannsins
n mögulegt að fleiri hafi
nauðgað stúlkunni
n talskona stígamóta:
Því miður ekki einsdæmi
fréttir
tekjuskattur hækkar
um Tugþúsundir króna
bækur dæmir...
Ævar Örn Jósepsson kom i
nn á reyfaramark-
aðinn af miklum krafti fyr
ir nokkrum árum
með bókinni Skítadjobb þ
ar sem lögreglu-
foringinn Stefán fór fyrir li
tskrúðugum hópi
lögreglufólks sem rannsa
kaði mannslát í
Reykjavík. Stefán hafði sér
til halds og trausts
hina vösku Katrínu, gauði
ð Árna og rasista-
bulluna Guðna sem er d
ásamlegur senu-
þjófur í öllum bókum Æva
rs.
Land tækifæranna er fimm
ta bók Ævars
um þennan hóp sem flesti
r þekkja nú í kjöl-
far mikilla vinsælda sjónv
arpsþáttanna um
Svarta engla. Ævari var a
ð vísu lítill greiði
gerður með þeim slöppu þ
áttum þar sem illa
var unnið úr sögum hans
og skemmtilegar
persónur hans voru dregn
ar niður á meðal-
mennskuplan íslensk sjón
varpsleiks. Ævar
Örn er miklu betri reyfarah
öfundur en sjón-
varpsþættirnir gefa til kyn
na og ber höfuð
og herðar yfir aðra íslenska
krimmahöfunda
þegar kemur að persónusk
öpun og stíl. Ævar
skrifar enskuslettan, harð
soðinn kjaftastíl
sem fellur sérstaklega vel
að yrkisefni hans
og gerir samtöl persóna s
érlega eðlileg þar
sem venjulegt fólk talar
eins og persónur
Ævars hvort sem málvöndu
m líkar það betur
eða verr. Þessi groddastíll
Ævars hefur slíp-
ast til eftir því sem bókun
um fjölgar og frá-
sögnin vellur áfram áreyns
lulaust sem aldrei
fyrr í Landi tækifæranna se
m er virkilega vel
smurð glæpamaskína sem
sprengir á öllum
átta ventlum.
Land tækifæranna gerist í o
któber á þessu
ári þegar undirsátar Stefán
s þurfa að rann-
saka tvö morð í skugga efn
ahagskreppunnar
og stigmagnandi ólgu í sam
félaginu. Fórnar-
lömbin eru eins ólík og hu
gsast getur, ann-
ars vegar pólskur verkama
ður og hins vegar
einhver ríkasti og umdeild
asti útrásarvíking-
ur landsins. Báðir eru þeir
þó fulltrúar hópa
sem hafa gert það gott, m
eð ólíkum hætti, í
landi tækifæranna og því
alls ekki svo galið
að slátra þeim á hrottafen
ginn hátt á sama
tíma og öll sund lokast á Í
slandi og tækifær-
in hverfa eins og dögg fyrir
sólu.
Íslenskur veruleiki hrundi
til grunna með
yfirtöku ríkisins á viðskip
tabönkunum og
gjaldþroti íslensks efnaha
gslífs sem fylgdi í
kjölfarið. Ósköpin dundu
yfir í september-
lok þegar flestar jólabæku
r voru ýmist farn-
ar í prentun eða jafnvel við
það að detta inn
í verslanir. Hrunið hefur ge
rt það að verkum
að flestar skáldsögur sem
eru skrifaðar inn
í þann íslenska veruleika
sem við þekktum
fyrir þremur mánuðum virk
a eins og hálfgerð
tímaskekkja. Þær eru í ra
un jafnsögulegar
skáldsögur og Vonarstræti
eftir Ármann Jak-
obsson sem gerist fyrir hun
drað árum.
Þessi skyndilega kollsteypa
veruleikans er
ekki síst bagaleg í glæpasö
gum en höfundar
þeirra keppast allajafna vi
ð að ávarpa sam-
tíma sinn og stinga á einhv
erjum samfélags-
meinum meðfram morðgá
tum sínum. Ævar
Örn var í sérstaklega krítísk
ri stöðu með bók
sína Land tækifæranna þ
ar sem hrottalegt
morð á aðsópsmiklum ú
trásarvíkingi er í
brennidepli. Ævar náði að
kippa handritinu
úr prentsmiðju og uppfæ
ra söguna í sam-
ræmi við þann breytta v
eruleika sem við
okkur blasir eftir hrun ban
kanna. Skemmst
er frá því að segja að þeim
andvökunóttum
sem Ævar Örn eyddi í að
uppfæra textann
var vel varið þar sem hann
skrifar sig meist-
aralega inn í ástandið eins
og það er í dag. Á
meðan gengið hans Stefán
s eltist við morð-
ingja er yfirstjórn lögregl
unnar hálflömuð
af ótta við mótmæli og yfi
rvofandi byltingu
og fundar stíft um mannf
jöldastjórnum og
þau vandamál sem helst
brenna á Stefáni
Eiríkssyni og Geir Jóni Þór
issyni þessa dag-
ana. Þegar maður les sum
a kafla bókarinn-
ar hefur maður því eiginleg
a á tilfinningunni
að þeir hafi verið skrifaðir
í síðasta lagi í gær.
Mjög smart allt saman og g
erir lesturinn enn
skemmtilegri.
Jafnréttisbaráttan gengur m
un betur í ís-
lenskum glæpasögum þet
ta árið en í raun-
veruleikanum og eins og
í Myrká Arnaldar
Indriðasonar hafa konurn
ar tekið völdin í
glæpaheimi Ævars Arnar.
Arnaldur gaf Er-
lendi sínum frí í ár og eftirl
ét Elínborgu svið-
ið og hjá Ævari er Katrín nú
í forgrunni. Stef-
án hefur verið hækkaður í
tign og fylgist með
úr nokkurri fjarlægð á me
ðan Katrín hefur
taumhald á Árna og ekki s
íst ódóinu honum
Guðna sem tekst eina ferð
ina enn að sýna á
sér nýjar og óvæntar hliða
r. Alveg hreint dá-
samleg persóna hann Guð
ni.
Þegar ég skrifaði um Blóðb
erg, þriðju bók
Ævars Arnar, árið 2005 ley
fði ég mér að láta
að því liggja að hann vær
i hugsanlega orð-
inn besti sakamálasagnah
öfundur landsins.
Blóðberg er enn að mínu m
ati besta bók höf-
undarins en Sá yðar sem s
yndlaus er (2006)
og Land tækifæranna nú ge
fa henni lítið sem
ekkert eftir þannig að ég s
egi bara hreint út,
kinnroðalaust, að Ævar Örn
er langbesti reyf-
arahöfundur landsins.
Þórarinn Þórarinsson
Land tækifæranna
Ævar Örn skrifar
miklu betri reyf-
arahöfundur en
sjónvarpsþættirn-
ir gefa til kynna og
ber höfuð og herð-
ar yfir aðra íslenska
krimmahöfunda
þegar kemur að
persónusköpun
og stíl.
Átta gata
morðmaskína
Eftir Jón Hjartarson
Eftir Hall Hallsson
Eftir Hauk Sigurðsson
Eftir Ara Kr. Sæmundsen
Eftir Jacqueline Wilson
Eftir Eyrúnu Ýr Tryggvadóttur
Eftir Gísla Þór Ólafsson
kalkún á
kreppujólum
fólk