Fréttablaðið - 13.11.2014, Blaðsíða 26

13. nóvember 2014 FIMMTUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is AÐSTOÐARFRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Erla Björg Gunnarsdóttir erla@frettabladid.is
MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI: Sævar Freyr
Þráinsson ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI:
Sigurjón M. Egilsson sme@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á
höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið
áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Maturinn sem börn í leikskólum í Reykjavík
fá uppfyllir ekki opinber manneldismark-
mið.
Þetta hef ég sjálfur sannreynt með því
að bera saman matseðla í leikskóla dóttur
minnar og þau næringarviðmið sem finna
má í Handbók fyrir leikskólaeldhús sem
Lýðheilsustöð (nú Landlæknir) gefur út og
matráðum leikskóla er ætlað að starfa eftir.
Þetta hafa embættismenn Reykjavíkur-
borgar líka staðfest í samskiptum sínum
við foreldraráð leikskólans Sunnufoldar í
Grafarvogi. Upphæð til kaupa á hráefni á að
vera um 250 kr. á barn á dag!
Starfsfólk leikskólans Sunnufoldar hefur
gert úttekt á þessu, en til þess að uppfylla
manneldismarkmið þarf fjármagn til hrá-
efnisinnkaupa að vera um 415 kr. á barn á
dag.
Þennan mun þarf að brúa.
Þess vegna skýtur það skökku við, að í
fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar sem var
lögð fram í síðustu viku sé gert ráð fyrir
7,5% lækkun vegna hráefniskaupa í mötu-
neytum leikskóla. Ef þetta gengur eftir þá
verður 36 milljónum kr. minna eytt í mat
handa leikskólabörnum í Reykjavík á næsta
ári.
Þessari lækkun verður náð fram með
hagræðingu er sagt. Það er sjálfsagt að fara
vel með opinbert fé, en af hverju mega ekki
leikskólabörnin njóta góðs af hagræðing-
unni í betri mat?
„Hvar vilt þú skera niður til að börnin
fái að borða?“ gæti einhver spurt. Svarið er
augljóslega: „Hvar sem er annars staðar.“
Við getum ekki ákveðið það bara sisona að
víkja frá opinberum manneldismarkmiðum,
sérstaklega ekki þegar börn eiga í hlut. Um
þetta höfum við eiginlega ekkert val.
Foreldrar borga fyrir mat barnanna með
leikskólagjöldum, sem samanstanda af
námsgjaldi og fæðisgjaldi. Nú er lagt til að
lækka námsgjald í leikskólum. Liggur þá
ekki beint við að hækka fæðisgjaldið á móti
þannig að við getum bætt matinn í leikskól-
anum? Eru borgarfulltrúar tilbúnir til þess
að styðja þá hugmynd?
Það er kannski of djúpt í árinni tekið að
segja sem svo að verið sé að innleiða „Oli-
ver Twist-kúrinn“ í leikskólum í Reykjavík,
en ef það væri hið yfirlýsta markmið þá
mundi fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar
fyrir árið 2015 teljast „skref í rétta átt“.
Oliver Twist-kúrinn
SAMFÉLAG
Kristinn Tryggvi
Þorleifsson
faðir leikskólabarns
í Reykjavík
O
ft hafa ráðherrar glímt við vanda í starfi og sagan
geymir mörg dæmi um slíkt. Staða Hönnu Birnu
Kristjánsdóttur er erfið og erfiðari en þekkst hefur í
langan tíma. Lekamálið hefur reynst henni erfitt og
hún á eftir að vinna sér traust víða, fari svo að hún
gefist ekki upp. Ráðherrar þurfa ekki endilega að hafa brotið lög
eða verið dæmdir sekir til að þeir verði að huga að stöðu sinni.
Jafnvel segja af sér. Slíkt þekkist í öðrum löndum, en er fáttítt
hér.
„[É]g vil nota tækifærið og hvetja eindregið kollega mína,
fyrr og síðar, til þess að viðhafa svipuð vinnubrögð og ég hef
gert og opinbera stjórnsýslu
sína,“ sagði Guðmundur Árni
Stefánsson þegar hann sagði af
sér ráðherradómi fyrir réttum
tuttugu árum. Hann hafði falið
Ríkisendurskoðun að gera úttekt
á störfum sínum. Ríkisendur-
skoðun gerði athugasemdir við
nokkur verk ráðherrans. Guð-
mundur Árni sjálfur gerði ekki mikið úr þeim athugasemdum.
Ríkisendurskoðun skoðar ekki embættisfærslur Hönnu Birnu.
Hún er ekki grunuð um að hafa farið frjálslega með peninga eða
gert vel við fólk eða félög á ríkisins kostnað. Nei, það er annað
og kannski engu betra í hennar tilfelli. Hanna Birna bíður álits
umboðsmanns Alþingis þar sem hann fjallar um embættisfærslur
hennar og hvort hún hafi gengið of langt þegar hún fundaði með
lögreglustjóra meðan ráðuneytið sætti opinberri rannsókn. Að
hún hafi sem dómsmálaráðherra reynt að hafa, eða hafi haft,
áhrif á rannsókn lekamálsins. Finni hann að verkum hennar, sem
almennt er reiknað með miðað við það sem á undan er gengið,
versnar staða hennar enn frekar og þá fýkur eflaust í flest skjól.
En hvers vegna sagði Guðmundur Árni af sér, ef hann sá fátt
athugunarvert við niðurstöðu Ríkisendurskoðunar? Hann sagði
að umfjöllun fjölmiðla og annarra um sig og störf sín, sem hefði
sjaldnast byggst á málavöxtum heldur fyrst og síðast á endur-
tekningum, hefði augljóslega skaðað sig og haft skaðvænleg áhrif
á störf sín í félagsmálaráðuneytinu. Með því að biðjast lausnar frá
embætti félagsmálaráðherra sagðist Guðmundur Árni hafa brotið
blað í íslenskri stjórnmálasögu. Hann hefði tekið ákvörðun um
að láta minni hagsmuni víkja fyrir meiri og sagt af sér embætti
án sakarefna og þrýstings eftir að hafa ráðfært sig við fjölmarga
stuðningsmenn sína sem hefðu látið í ljós mjög misjafnar skoð-
anir á málinu.
Stöldrum við hér. Guðmundur Árni sagði af sér vegna þess að
henn hefði ákveðið að láta minni hagsmuni víkja fyrir meiri og
sagt af sér án sakarefna og þrýstings. Þetta er merkilegt þegar
staða Hönnu Birnu er metin. Hvaða hagsmunir eru mestir?
Hennar eða ráðuneytisins og þá þeirra mála sem þar er unnið að?
Búið er að brjóta ráðuneyti hennar upp, ráðherrann hefur misst
traust víða og jafnvel er nánast sama hvað hún gerir eða hvað
hún segir. Allt tengist sjálfkrafa þeirri stöðu sem hún er í. Það er
ómögulegt hlutskipti. Fyrir hana og ráðuneytið.
Svo er það íslenska hefðin. Hún er sú að ráðherra víkur ekki
fyrr en í lengstu lög. Ef Hanna Birna vissi ekkert um lekann og
ef umboðsmaður finnur ekkert, eða lítilræði, að embættisverkum
hennar, hvað þá?
Stjórnmálamenn eru ekki alltaf á beinni braut:
Ráðherrar í klípu
Sigurjón Magnús
Egilsson
sme@frettabladid.is
➜ Við getum ekki ákveðið það
bara sisona að víkja frá opinberum
manneldismarkmiðum, sérstaklega
ekki þegar börn eiga í hlut.
Bjarni seinn til svara
Oddný Harðardóttir, fyrrverandi fjár-
málaráðherra, er ekki allskostar sátt
við Bjarna Benediktsson, núverandi
fjármálaráðherra. Oddný hefur kvartað
ítrekað vegna þess hversu illa gengur
að fá svör frá Bjarna. Oddný sagði á
þingi: „Forseti sagði þá að ráðherra
hefði fengið frest til 6. nóvember, sem
var á fimmtudaginn, til að skila svari
við þessari spurningu, sem var lögð
fram 18. september.“ Bjarni
sagði ráðuneytið vart ráða við
að svara öllum fyrirspurnum:
„Þar hefur orðið alveg ótrúlega
mikil fjölgun á fyrirspurnum
og reyndar ekki dæmi þess
að ráðuneytin hafi svarað
jafn mörgum fyrirspurn-
um og komið hefur verið
til þingsins.“
Bjart fram undan?
„Ég get ekki annað en áréttað það
sem ég benti á áðan sem nokkrir
ráðherrar hafi vakið athygli á; það
sé farið að bera árangur hversu vel
ríkisstjórnin hefur tekið á ríkisfjármál-
unum og því sé að skapast svigrúm
til að bæta í á ákveðnum sviðum. Við
lítum svo sannarlega á heilbrigðismál-
in sem eitt af þeim sviðum þar sem
mestu máli skiptir að byggja upp,“
ítrekaði forsætisráðherra á þingi
þegar hann átti orðastað við
Katrínu Jakobsdóttur. Ráð-
herrann hikaði ekki við að
tala um batnandi efnahag
og óska þess að Katrín tæki
þátt í þeirri umræðu
sem fram
undan er.
Vitleysisupptalning
Það er grunnt á því góða milli
Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar
og Helga Hjörvar. Þegar þeir talast við
úr ræðustól Alþingis fýkur í flest skjól.
„Hvar eru 300 milljarðarnir? Hvar er
heimsmetið? Hvar eru 20%? Hvar
er afnám verðtryggingarinnar? Hvar
eru aðgerðirnar fyrir 110%-fólkið?
Hvar eru aðgerðirnar fyrir 31 þúsund
leigjendur í landinu?“ spurði Helgi.
Og Sigmundur svaraði: „Að hátt-
virtur þingmaður skuli mæta hér í
dag og leyfa sér að halda áfram með
vitleysisupptalningu sem hann hefur
verið með hér undanfarna mánuði
og hefur nú komið í ljós að er alröng
að öllu leyti, er því með hreinum
ólíkindum.“
sme@frettabladid.is