Skólavarðan - 01.03.2005, Blaðsíða 33

SKÓLAVARÐAN 1.TBL. 5. ÁRG. 2005
33
Trúnaðarmenn eru umboðsmenn stétt-
arfélaga á vinnustöðum. Þeir þurfa að
þekkja efni kjarasamninga til hlítar og
standa vörð um hag samstarfsmanna
sinna. Starf þeirra krefst umtalsverðrar
vinnu og getur oft og tíðum tekið á, en
þeir sem hafa tekið starfið að sér vita að
það getur líka verið gefandi. Kennarar
og aðrir starfsmenn skóla eru önnum
kafið fólk og margir veigra sér við að
taka að sér hlutverk trúnaðarmanns.
En það er allra hagur að kynna sér vel
réttindi sín og skyldur og sá sem tekur
að sér starf trúnaðarmanns fær tæki-
færi til að setja sig vel inn í mál sem
varða hann sjálfan og samstarfsmenn.
Hann eða hún fær um leið tækifæri til
að hafa margvísleg áhrif, til dæmis á
undirbúning og gerð kjarasamninga.
Fjöldi trúnaðarmanna
ræðst af fjölda starfsmanna
Á hverjum vinnustað þar sem a.m.k. fimm
menn vinna er starfsmönnum heimilt að
kjósa einn trúnaðarmann úr sínum hópi
en tvo séu starfsmenn fimmtíu eða fleiri.
Trúnaðarmenn eru kosnir til tveggja ára
í senn. Val trúnaðarmanna skal strax til-
kynna vinnuveitanda og stjórn stéttarfé-
lags.
Trúnaðarmenn hafa
margþætt hlutverk
Trúnaðarmenn eiga að gæta þess að
vinnuveitandi og fulltrúar hans virði
kjarasamninga. Þeir gæta þess að réttur
starfsmanna sé virtur í hvívetna, einkum
hvað varðar orlof, vinnuvernd, öryggi og
hollustuhætti á vinnustað og það er hlut-
verk þeirra að grípa til aðgerða ef brotið
er á rétti starfsmanna. Trúnaðarmenn
hafa aðstöðu til að meta hvaða ákvæðum
kjarasamninga og reglna er æskilegt að
breyta og benda á vandamál sem upp
geta komið við framkvæmd kjarasamn-
ings. Þeir gera síðan stéttarfélaginu grein
fyrir því þegar kröfugerð vegna kjara-
samninga er í undirbúningi.
Trúnaðarmenn kynna félagsmönnum
stefnu stéttarfélagsins og verkefni hverju
sinni. Þeir sjá til dæmis um framkvæmd
atkvæðagreiðslna þegar kosið er til
ábyrgðarstarfa félagsins. Þeir taka á móti
nýjum starfsmönnum, gera þeim grein
fyrir starfskjörum sínum og réttindum og
kynna þeim stéttarfélagið og starfsemi
þess. Síðast en ekki síst fylgjast þeir með
hvernig atvinnurekandi framfylgir jafn-
réttislögum.
Starfsmaður leiti til trúnaðarmanns
Starfsmönnum ber að snúa sér til trúnað-
armanns telji þeir á sér brotið. Trúnaðar-
maður rannsakar málin þegar umkvart-
anir berast eða hann hefur ástæðu til að
ætla að vinnuveitandi gangi á rétt starfs-
manna eða stéttarfélags. Eigi umkvartanir
við rök að styðjast ber honum að krefja
vinnuveitanda um lagfæringu. Trúnað-
armaður gefur starfsmönnum og stéttar-
félagi skýrslu um efni umkvartana eða
brota og hvaða lagfæringar hafi fengist.
Yfirmenn hafa skyldur
gagnvart trúnaðarmönnum
Yfirmönnum ber að gefa trúnaðarmanni
upplýsingar um stöður sem losna eða ef í
ráði er að bæta við starfsmanni. Jafnframt
skal láta honum í té upplýsingar um ráðn-
ingarkjör og hverjir sæki um starfið.
Réttindi og vernd trúnaðarmanna
Trúnaðarmaður á rétt á að rækja skyldur
sínar í vinnutíma en gera yfirmanni sínum
grein fyrir erindi sínu hverju sinni. Trún-
aðarmaður skal hafa aðstöðu til einkavið-
ræðna við samstarfsmenn sína og halda
með þeim fundi. Hann skal hafa aðgang
að síma til að rækja starf sitt. Trúnaðar-
mönnum er heimilt að sækja þing, fundi,
ráðstefnur og námskeið á vegum stétt-
arfélagsins í allt að eina viku einu sinni
á ári, án skerðingar á reglubundnum
launum.
Í lögum um trúnaðarmann segir að
hann skuli í engu gjalda þess að hann
hefur valist til þessa trúnaðarstarfs. Á
hinn bóginn nýtur hann verndar sem
getur komið honum til góða. Sjá nánar:
www.ki.is Trúnaðarmenn á heimasíðum
einstakra aðildarfélaga.
Gísli Þór Sigurþórsson er einn margra félags-
manna sem tekið hafa að sér störf trúnað-
armanna.
����������
��������������
��������������������
��������������������
������������������ �����
����������������������������������������
��������������������������������������
����� �������������������������������
�����������������������������������������
������� ������������������������������
�������������������������������