Skólavarðan - 01.11.2001, Blaðsíða 19

Leikskóli á að leggja grunn að því að
börn verði virkir þátttakendur í þjóðfélagi
okkar sem breytist mjög hratt á tímum
óendanlegrar, að því er virðist, tæknibylt-
ingar. Internet, GSM-símar, sítengingar,
tölvur og margmiðlun eru að verða stærri
þáttur í samskiptum manna en áður og því
mikilvægt að börn kynnist þessum hlutum
og læri að umgangast þá. Tölvunotkun í
leikskólum er að aukast en skiptar skoðanir
hafa verið um ágæti þeirra og uppi eru
raddir um minnkandi félagsleg tengsl og
aukna einangrun barna. Leikskólakennarar
á Mánabrekku eru á annarri skoðun. ,,Allar
áhyggjur af skorti á félagslegum tengslum
og samskiptaleysi eru óþarfar, börnin eru
yfirleitt alltaf tvö saman, þau hjálpa hvort
öðru og tala saman um það sem þau eru að
gera. Ef eitthvað er urðu samskiptin fjöl-
breyttari og skemmtilegri,“ segja þær Dag-
rún og Elín.
Á Mánabrekku var hafist handa strax í
janúar 1998, farið var af stað með sérstakar
tölvustundir fyrir elstu börnin og um
haustið fékk skólinn styrk frá menntamála-
ráðuneyti til að þróa tölvustarfið. Fram að
því notaði starfsfólk tímann vel, fór meðal
annars á námskeið hjá tölvuskólanum
Framtíðarbörnum og kynntist forritinu
Kid Pix Studio. Námskeiðið hafði mikil á-
hrif á þróun verkefnisins og hvernig fram-
hald kennslunnar varð.
,,Verkefnið þróaðist mikið á tímanum. Í
upphafi var ætlunin að gera börnin hæf til
að bjarga sér á tölvur. Við yrðum að kenna
þeim það sem við kynnum og fá næði til
þess, því settum við tölvurnar í byrjun í
sérherbergi þar sem hægt var að loka að
sér,“ segir Elín.
Ísland á byrjunarstigi
Í nóvember 1998 fengu verkefnisstjórar
tækifæri til að fara til Svíþjóðar á ráðstefnu.
Það var mjög mikilvægt fyrir starfið að taka
þátt í henni þar sem Ísland er á byrjunar-
stigi hvað varðar tölvunotkun í leikskólum
en sums staðar á Norðurlöndum er hún vel
á veg komin. Elín segir þátttökuna hafa
opnað nýjar víddir fyrir þeim og þær hafi
fengið nýja sýn á hvað hægt væri að gera
með tölvu í leikskólum. Þegar heim var
komið tóku þær að hluta upp stefnu Lailu
Nilsen leikskólakennara frá Danmörku sem
hefur allt frá árinu 1991 þróað notkun
tölvu í leikskólum. Markmið þeirrar stefnu
er að þróa skapandi tölvuvinnu og uppeld-
isfræðilegt ferli þar sem tölvur og önnur
náms- og viðfangsefni örva mynd- og mál-
þroska og samkiptahæfileika barnanna.
Leikurinn er undirstaða starfsins og eitt
Tölvur í le ikskólastarf i
22
Frá því árið 1998 hafa tölvur gegnt
stóru hlutverki í starfsemi Mána-
brekku. Forsagan er sú að í ársbyrjun
1998 fengu leikskólarnir Mánabrekka
og Sólbrekka hvor sína PC-tölvu að
gjöf frá Hitaveitu Seltjarnarness í til-
efni af þrjátíu ára afmæli hennar.
Kristjana Stefánsdóttir leikskólafull-
trúi á Nesinu kom fram með hug-
mynd um þróunarverkefni fyrir leik-
skólana sem ýtt var úr vör árið 1998
og fékk heitið Skapandi notkun tölvu
í leikskólastarfi.
Skólavarðan tók hús á þeim Elínu
Guðjónsdóttur verkefnisstjóra og
Dagrúnu Ársælsdóttur leikskólastjóra
til að kynnast verkefninu.
„Allt í einu kom úlfurinn
stökkvandi niður úr trénu...“
- skapandi notkun tölvu í leikskólastarfi á Mánabrekku á Seltjarnarnesi
Völundarhús og óslegið gras
staður óendanlegra ævintýra
Seltjarnarnes er tilvalinn staður til að skoða náttúruna, stutt út í Gróttu með öll-
um sínum fuglum og flóru. Krakkarnir á Mánabrekku eru mjög meðvituð um um-
hverfisvernd, þau flokka matarafganga, fara með mjólkurfernur í Sorpu, tína rusl í
vettvangsferðum og svona mætti lengi telja. Leiksvæði þeirra er eins náttúrlegt
og hægt er. Þar er grasið til dæmis aldrei slegið og þannig stuðlað að fjölbreytt-
ara skordýralífi, börnin læra að leika sér í óslegnu grasinu og getur það orðið að
heilmiklu ævintýri. Völundarhús úr torfhleðslu prýðir garðinn, þar er hægt að
gefa ímyndunaraflinu lausan tauminn og húsið er vettvangur alls konar leikja.
,,Listaskálinn er hjarta hússins og stefnunnar og þar er öllu safnað saman,
meðal annars því sem börnin koma með að heiman, svo sem gleri, kertastjökum,
afgöngum af ýmsu og pappír. Þetta er svo notað í starfi og þar er það flokkað, í
listaskálanum sést stefnan í hnotskurn,“ segir Dagrún Ársælsdóttir leikskólastjóri,
en hugmyndafræði leikskólastarfsins er byggð á umhverfis- og náttúruvernd.
Markmið þessarar uppeldisstefnu er meðal annars að opna augu barna fyrir feg-
urð náttúrunnar, vekja virðingu þeirra fyrir henni og ábyrgðarkennd. Að leggja
grundvöll að siðgæðisviðhorfi barna til allra lifandi vera; manna, dýra og plantna.
Skólinn hefur starfað eftir þessari stefnu frá því hann tók til starfa fyrir fimm
árum og börnin hafa fengið tækifæri til að kynnast endurnýtingu pappírs og mat-
væla, þekkja tré og jurtir, skoða lífverur í víðsjá og með stækkunargleri, fylgjast
með breytingu árstíðanna og gera margt fleira sem viðkemur náttúrunni.