Þjóðmál - 01.03.2015, Blaðsíða 22
ÞJÓÐMÁL VOR 2015 21
allra.Schengen-ríkjanna.um.öryggis.kröfur,.
aðgerðir.og.útbúnað.til.vörslu.á.ytri.landa-
mærunum,. til. að. fyllsta. öryggis. innan.
svæðis.ins.sé.gætt ..Mikilvægur.öryggis.hlekk-
ur.í.þessu.samhengi.er.aðild.okkar,.á.grund-
velli. Schengen,. að. FRONTEX,. Landa-
mæra.stofnun.Evrópu .
Þátttaka. í.Schengen.veitir.okkur.aðgang.
að. viðamiklu. og. mikilvægu. samstarfi. við.
önnur. Schengen-ríki,. sérstaklega. í. gegn-
um. fyrrnefndar. stuðningsaðgerðir,. sam-
starfi. sem. ella. væri. okkur. lokað .. Þar. fyrir.
utan.hefur.Schengen-samstarfið. greitt. leið.
Íslands. að. fleiri. samstarfssamningum. um.
tengd. efni,. bæði. við. einstök. ríki. Evrópu-
sambandsins,. stofnanir. þess. eða. ESB. fyrir.
hönd. aðildarríkja .. Hér. má. nefna. sam-
starfsamning. við. Europol. og. Cepol,. lög-
regluskóla.Evrópu,.og.samning.um.aðild.að.
Eurojust,. evrópsku. réttaraðstoðina .. Þessir.
samningar.eru.allir.liðir.í.að.auka.öryggi .
Ég. tel. vafalaust. að. Schengen. hafi. mikla.
þýðingu. fyrir. okkur. og. að. mikilvægi.
Schengen-samstarfsins.muni.aukast .
*.*.*.*
Þá. lít. ég. sérstaklega. á. netið. og. hvernig.því.er.beitt.í.hryðjuverkavánni .
Mörg.ríki.leggja.áherslu.á.að.verja.mikil-
væga.netnotkun.í.samfélaginu.gegn.ógn.um.
sem. valdið. geta. fyrirtækjum. og. ein.stakl.-
ingum. miklum. skaða .. Í. fréttum. und.an.-
farinna.vikna.hefur.komið.fram.að.í.mörg-
um.löndum.eru.bættar.varnir.á.þessu.sviði.
taldar. á. meðal. brýnustu. verkefna. á. sviði.
öryggismála .. Á. Íslandi. hefur. verið. unnið.
að.stefnumótun.á.sviði.net-.og.upp.lýsinga-
öryggis.og.smíði.aðgerða.áætlunar.á.grunni.
stefnunnar ..
Fyrirtæki,.stofnanir.og.almenningur.gera.
sér.æ.betur.grein.fyrir.að.netinu.fylgja.ekki.
aðeins. tækifæri,. því. fylgja. einnig. hættur.
sem.við.þarf.að.bregðast ..Megin.markmið.í.
drögum.að.stefnu.um.net-.og.upplýsinga-
öryggi. eru. fjögur:. Bætt. þekk.ing,. aukið.
áfallaþol,. bætt. löggjöf. og. traust. löggæsla ..
Það. verður. að. bæta. almenna. þekk.ingu.
á. net.ógnum,. vörnum. og. hvernig. bregð-
ast. skuli. við. áföllum .. Ísland.þarfnast. fleiri.
vel. menntaðra. sérfræðinga. á. þessu. sviði ..
Fórnar.lömb,.hvort.heldur.eru.fyrirtæki.eða.
einstakl.ing.ar,. verða. að. geta. leitað. sér. að-
stoðar. og. löggæsla. og. dómskerfi. verða. að.
geta.rann.sakað.brot.og.aflað.sönnunargagna.
sem.nægja. til. sakfellingar. séu.málavextir.á.
þann.veg ..Sér.staklega.ber.að.huga.að.vörnum.
fjar.skipta-.og.netkerfa,.orku-.og.veitukerfa.
og.fjár.mála-.og.greiðslumiðlunarkerfa ..
Vegna.alþjóðlegs.eðlis.netsins.reynir.hér.
mikið. á. alþjóðlega. samvinnu,. til. dæmis.
við. mat. á. lögsögu. varðandi. brot. og. við.
öflun. sönnunargagna. þvert. á. landamæri ..
Alþjóðleg. glæpasamtök. nýta. sér. þetta. og.
lögregluyfirvöld.hafa.aukið.samvinnu.sín.í.
milli.til.þess.að.sporna.gegn.glæpastarfsemi.
á.netinu ..Hér.verður.Ísland.að.fylgja.með .
Hryðjuverkasamtökin. ISIS. hafa. notað.
Mörg.ríki.leggja.áherslu.á.að.verja.mikil.væga.netnotkun.í.
samfélaginu.gegn.ógn.um.sem.valdið.
geta.fyrirtækjum.og.ein.stakl.ingum.
miklum.skaða ..Í.fréttum.und.an.-
farinna.vikna.hefur.komið.fram.að.í.
mörg.um.löndum.eru.bættar.varnir.á.
þessu.sviði.taldar.á.meðal.brýnustu.
verkefna.á.sviði.öryggismála ..
Á.Íslandi.hefur.verið.unnið.að.
stefnumótun.á.sviði.net-.og.upp-
lýsinga.öryggis.og.smíði.aðgerðar-
áætlunar.á.grunni.stefnunnar .