Þjóðmál - 01.03.2015, Síða 93
92 ÞJÓÐMÁL VOR 2015
skyldu. þeir. fara. með. útlend. orð. og. of-
ríkis.full:.„Þú.beiska.vatn,.húsbóndi.okkar.
veitir.þér.hirtingu.þessa.af.því.þú.níddist.
á.honum. sem.ekkert.hafði. gert.þér ..Og.
Xerxes.konungur.mun.leggja.þig.undir.fót.
sér.hvort.heldur.þér.líkar.betur.eða.verr ..
En.fyrir.réttlætis.sakir.mun.enginn.maður.
færa.þér.blótgjöf.því.þú.ert.gruggugt.for-
að.og.brimsalt“.(Heródótos,.VII:35) .
Heródótos. tengir. frelsi. Grikkja. jafnan.
hugrekki. og. hófsemi. og. gerir. mikið. úr.
munaði. og. íburði. meðal. Persa .. Í. sjöundu.
bók.segir.til.dæmis.frá.tveim.spartverskum.
mönnum. sem. buðust. til. að. fara. á. fund.
Persakonungs. í. Súsuborg,. þar. sem. ætla.
mátti.að.þeir.yrðu.drepnir:
Þetta. voru. hugrakkir. menn. svo. undrum.
sætti. sem. og. málsemdir. þeirra:. Á. göngu.
sinni.til.Súsuborgar.komu.þeir.fyrir.Hýd-
ar.nes ..Hýdarnes.þessi.var.Persi.að.ætt.og.
fór.fyrir.hermönnum.á.Asíuströnd ..Hann.
setti.þá.niður.hjá.sér.og.gerði.að.gest.vin-
um .. Þegar. því. var. lokið. mælti. hann. til.
þeirra:.„Ágætu.Lakverjar!.Af.hverju.forðist.
þið.vináttu.konungs?.Þið.sjáið.að.kon.ung-
ur. kann. að. meta. góða. menn. ef. þið. lítið.
til. mín. og. skoðið. mín. mál .. Hið. sama.
myndi. henda. ykkur. ef. þið. fælust. kon-
ungi.á.vald ..Fyrir.honum.eruð.þið.góðir.
menn.að.upplagi ..Hvor.ykkar.sem.er.gæti.
stýrt. Grikklandi. og. þegið. það. í. náð. við.
konung .“.Þeir.svöruðu.honum.á.þessa.leið:.
„Hýdarnes,. ekki. er. það. svo. slétt. og. fellt.
þetta.ráð.sem.þú.gefur.okkur:.Sums.staðar.
ræður.þú.okkur.af.reynslu.en.í.öðru.ertu.
óreyndur .. Þú. kannt. manna. best. að. vera.
þræll.en.þú.veist.ekki.hvort.frelsi.ber.nokk-
urn.sætukeim.eður.ei ..Ef.þú.hefðir.reynslu.
af.því.myndir.þú.ekki.einasta.ráða.okkur.
að. berjast. fyrir. því. með. spjót.um. heldur.
einnig.öxum“.(Heródótos,.VII:135) .
Frelsið. sem. hér. um. ræðir. virðist. einkum.
hafa. verið. í. því. fólgið. að. vera. fullgildur. í.
hópi.jafningja.og.einskis.undirsáti ..Víðar.í.
sögunum.er.það.tengt.hugrekki.og.hófsemi.
og.verður.það.ekki.rakið.frekar.hér,.en.ef.til.
vill.er.það.umhugsunarefni.hvort.hugleysið.
og.græðgin.eru.ekki.enn.í.dag.sama.ógn.við.
frelsi.manna.og.fyrir.hálfu.þriðja.árþúsundi.
síðan .
Það. sem. Heródótus. og. Þúkýdídes. skrif-
uðu.um.lýðræði,.frelsi,.hófsemi.og.hugrekki.
er. dýr.mætur. hluti. af. menningu. okkar .. Af.
bók.um.þeirra,. sem.nú.eru.góðu.heilli. til. í.
ágæt.um.þýðingum.á.íslensku,.getum.við.því.
lært.ýmislegt.um.það.besta.sem.í.okkur.býr .
Sápuópera.um
stórbokka.og.leiguliða
í.fjölmiðlaheimi
Reynir.Traustason:.Afhjúpun ..Góður.punktur,.
Reykjavík.2014,.300.bls .
Eftir.Björn.Bjarnason
Eftir. að. Reynir. Traustason. hraktist. frá.ritstjórn.DV haustið.2014.kaus.hann.
að. skrifa. sig. frá. hrakför. sinni. gegn. Birni.
Kristmanni. Leifssyni. í. World. Class. og.
Sigurði.G ..Guðjónssyni.hrl ..Á. skömmum.
tíma. lauk. hann. við. bókina. Afhjúpun –
lífshlaup og leyndarmál fréttaritara sem varð
ritstjóri ..Hafði.hann.þar.snör.handtök ..Að.
baki.útgáfunni.er.fyrirtækið.Góður.punktur.
ehf .. sem. er. líklega.Reynir. sjálfur. en.hann.
fór.víða.um.land.til.að.selja.bókina .
Útgáfusaga. DV. undanfarin. ár. er. saga.
fjárskorts,.svika.og.undirferlis ..Hún.minnir.
á.sápuóperu.þar.sem.sömu.persónur.birtast.
árum.saman.á.skjánum,.fallast.annaðhvort.
í. faðma. eða. vega. hver. að. annarri .. Reynir.
Traustason. var. aðalpersóna. í. nokkur. ár ..