Breiðfirðingur - 01.04.1957, Blaðsíða 61

BREIÐFIRÐINGUR
59
Skálmarnes. Stærsta býlið og kirkjustaðurinn á nesinu heitir
fullu nafni Skálmarnesmmúli, enda þótt það sé nú oftast
stytt og kallað Múli.
I Landnámu er eftirfarandi saga:
Grímur Ingjaldsson fór til íslands í landaleit og sigldi
fyrir norðan landið. Hann var um veturinn í Grímsey á
Steingrímsfirði. Kona hans hét Bergdís, en Þórir sonur, og
var hann þá ungur. Grímur réri um haustið til fiska með hús-
karla sína, en sveinninn Þórir lá í stafni og var í selbelg
og dreginn að hálsinum. Grímur dró marbendil, og er hann
kom upp, spurði Grímur: „Hvat spár þú oss um forlög vór,
eða hvar skulum vér byggja á íslandi?“ Marbendillinn
svaraði: „Ekki þarf ek at spá yðr, en sveinninn, er liggur
í selbelgnum, hann skal þar byggja ok land nema, er Skálm
merr yðr leggst undir klyfjum“. Þeir fengu ekki fleiri orð
af marbendlinum. Seinna um veturinn týndist Grímur og
skipshöfn hans í róðri, en Þórir var þá í landi. Bergdís og
Þórir fóru næsta vor vestur yfir heiði til Breiðafjarðar.
Skálm gekk jafnan fyrir og lagðist aldrei. Næsta vetur voru
þau ái Skálmarnesi, en sumarið eftir snéru þau suður. Gekk
Skálm þá sem enn fyrir, þar til er þau komu af heiðum
suður til Borgarfjarðar. Þar urðu fyrir þeim sandmelar
tveir rauðir, og þar lagðist Skálm undir klyfjum undir hin-
um ytra melnum. Þar nam Þórir land og byggði fyrstur að
Rauðamel hinum ytra. Sagan bætir því svo við, að Skálm
hafði dáið í Skálmarkeldu, sem er í Rauðamelslandi.
Eigendur Skálmar hafa bersýnilega haft miklar mætur á
henni, engu síður en Ásmundur faðir Grettis hafði á Keng-
álu. Þau mæðgin létu merina ráða landnámi sínu á sama
hátt og Ingólfur Arnarson og Þórólfur Mostrarskegg létu
öndvegissúlur sínar ráða landnámi sínu. Þó að merinni
skálm þóknaðist ekki að leggjast undir klyfjum á Skálmar-
nesi eða þar um slóðir, þá hlutu þó staðir þessir nafn hennar.