Breiðfirðingur - 01.04.1994, Side 108

106
BREIÐFIRÐINGUR
Það er vont að vakna til veruleikans og samfélagsins. í kvæð-
inu er myndin sem draumurinn málar settur upp sem andstæða
við tal kvennanna. Draumurinn þegir:
Þögðu snótir, það var mein,
þá var tíminn naumur,
tryggða hótin okkar ein
uppmálaði draumur. (Bls. 69)
Þögn kvenna kemur fyrir í öðru ljóði, einnig til Jóhönnu ívars-
dóttur: „allt var þetta öðrum þó dulið, / yfir þögull muni því
bjó“ (bls. 58). Tungumálið er erfitt, ekki síst skáldskaparins,
sem er fullt af þögnum og leynd: „ein í húmi yrki ljóð, / engin
sem að heyrir þjóð“ (bls. 70). A konur er heldur ekki hlustað,
hvort sem þær tala, andvarpa, gráta eða hrópa. Sá eini sem
hlustar er drottinn: „Æ! skyldir þú þá ekki heyra / andvörpin,
Drottinn, sárheit mín, / jú, þitt er náðar opin eyra, [. . .] ó, þú
heyrir ntig hjer og sjer“ (bls. 8). Og í drottni finnur hún einnig
réttlætingu ljóða sinna og tals: „Skyldi jeg þögul þannig líta /
þínar dásemdir Drottinn minn, / nei miklu fremur mjer hag-
nýta, / minnast á guðdóms kraptinn þinn; / þú, sem að öllu
ræður einn, / alheims stjórnarinn klár og hreinn.“ (Bls. 50)
Vonarsjónin
Það getur verið erfitt fyrir konur að koma fram sem konur og
gerendur í ljóðahefð sem mótuð er af körlum. Þetta kemur
glöggt fram í bók Guðbjargar sem í ljóði eftir ljóði karlkennir
sig sem ljóðmælanda: „Lát oss í trúnni þolgóða þreyja“ (30).
Þetta kemur ekki einungis fyrir í ljóðum þar sent ljóðmælandi
kentur ekki fram sem kyngreind persóna, heldur einnig þar
sem ort er í orðastað kvenna. Þannig eru eftirmæli um barnið
Rannveigu Sigurðardóttur kveðin „í orðastað móðurinnar“,
sent heldur óvænt er látin segja: „Okvíðnir vjer í vetur / vort
afmælt fetum skeið“ (37). A þennan hátt getur tungumál hefð-
arinnar bælt og afmyndað hina kvenlegu sjálfsímynd. Þessa