Fróðskaparrit - 01.01.1959, Blaðsíða 26
32 Nýggir tilburðir við tuberklasjúkum í Eiðis læknadømi
Hesir nevndu 21 tilburðir við vatni á lungunum, sum
allir høvdu havt smittuhita, eru minni enn so allir sjúkh
ingarnir við lungahinnabruna, ið vit vita um í Eiðis lækna*
dømi hesi 32 árini frá 2% 1920 til 26A 1952. Alt talið er,
so sum 3. talva sigur, 3'/2 ferðir so stórt: 73.
Her má verða lagt afturat: Tilburðirnir við lungnahinnu=
bruna eru taldir saman í øllum 32 ára tíðarskeiðinum, men
smittuhitin kom ikki uppí fyrr enn hin '/i 1928, so hetta
seinna tíðarskeiðið er 7l/2 ár styttri enn hitt fyrra.
Tá ið ritgerðir Heimbecks og Scheels komu fram, kom
mikil røringur í spurningin um tuberklasmittu, smittuhita,
vatn á lunganum og aðrar sjúkur við tuberklauppruna. Hetta
er atvoldin til, at smittuhitin kemur ikki uppí fyrr enn
hin >/i 1928.
Vit vita í árunum undan 1928 um 15 sjúklingar við vatni
á lungunum. Tey koma, sum skilst av tí, ið nevnt er oman*
fyri, upp í talið 73, og verða tí at draga frá, tá ið vit vilja
vita, hvussu mong fólk í Eiðis læknadømi fingu vatn á
lunguni samstundis sum tey 106, ið sjúk vórðu við smittu*
hita. Hetta talið verður 58. Av teimum høvdu bert 21 havt
smittuhita, hini — 37 — ikki; men smittukeldurnar kenna
vit tó hjá teimum flestu.
Av hesum 73 sjúklingum við vatni á lungunum vóru
20 undir 15 ár, 53 yvir. Skipa vit tey eftir kyni, eru tølini:
c? 41 og ? 32. í 43 førum var vatnið høgrumegin, í 30
førum vinstrumegin. Tríggir sjúklingar høvdu vatn báðu*
megin, og ein hevði tvær ferðir vatn somumegin (sí 1.—4.
sjúkusøgu niðanfyri). Bert fyrsta ferðin við vatni á lung*
unum hjá hvørjum einstøkum er roknað uppí her. So veru*
liga vóru 73 sjúklingar við vatni á lungunum — og vit hava
vatn á lungunum í 4 fleiri førum, enn talið á sjúklingum.
Teir flestu, ið skrivað hava um vatn á lungunum, finna
tað oftari høgrus enn vinstrumegin. Poulsen5 hevur ávika*
vist 53 og 41 °/0, og harumframt 6 °/o við vatni báðumegin.
Her er talið viðvíkjandi vatni høgrumegin 59 %, og vinstru*
megin 41 %.