Lögfræðingur - 01.01.1899, Blaðsíða 25
Yfirlit yfir lagasögu íslands.
25
í>að ‘) hefur verið mikill vafl á um gildi Kristinn-
rjettar Arna biskups. En þegar á að dæma um þetta,
ber vel að gæta þess, að greina sundur þau ákvæði Krist-
innrjettarins, sem eru um málefni, er eigi var viðurkennt,
að væru andleg eða kirkjuleg, og þau málefni, sem voru
viðurkennd andleg eða kirkjuleg, svo sem um skírn barna,
faðerni þeirra og ferming, um kirkjur og kennimenn,
gröpt líka, tíundargjörð, kvonföng, lýsingar, brúðkaup, hjú-
skaparhald, helgihöld, föstur o. sv. frv.
Eins og áður er sagt, var Kristinnrjettur Arna biskups
lögtekinn 1275 að undanteknum fáum kapítulum. Hverjir
þessir kapítular hafa verið, er ekki sagt, en það virðist
auðsætt, að þeir liafi eigi verið um viðurkennd kirkjuleg
málefni, eða með öðrum orðum, að Kristinnrjettur Arna
biskups hafi að minnsta kosti verið lögtekinn í öllum
þeim greinum, er voru um viðurkennd ldrkjuleg málefni.
Hegningarákvæði í Kristinnrjetti A rna biskups eru yfir-
leitt miklu vægari, en í kristinnrjetti hinum forna, og því
var engin furða þótt landsmenn samþykktu, að hafa Krist-
innrjett Arna biskups að þessu leyti í stað hins fornakristinn-
rjettar, og þó að konungi þætti tekið fram fyrir hendur sjer,
þá gat hann í sjálfu sjer eigi verið því mótfallinn, að Krist-
innrjettur Árnabiskups fengi gildi í viðurkenndum kirkju-
legum málum. Eptir að Arni biskup hafði sent konungi
Kristinnrjett sinn til skoðunar, þá ljet konungur það brátt
uppi, að hann samþykkti sumt, en sumt ekki. Árið 1277
sendi hann Indriða böggul og Nikulás Oddsson til íslands
1) Eptir samkomulagi við höfundinn hefur útgefandinn samið
það, sem eptir fer af þessum kapítula.
Ath. útgefanda.